Làm gì để nâng Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh?

Tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh

• PCI DẪN ĐẦU KHU VỰC TÂY NGUYÊN

Theo ông Trương Đức Trọng - chuyên gia Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), PCI chính là công cụ hiệu quả để đo lường và đánh giá chất lượng quản trị - điều hành kinh tế cấp tỉnh, thành hiện nay. PCI phản ánh trải nghiệm thực tế của doanh nghiệp (DN) về các khía cạnh trong hoạt động điều hành kinh tế địa phương; kết quả PCI giữa các địa phương có thể so sánh với nhau, giúp thúc đẩy tiến trình cải cách hành chính (CCHC) trong nước hiện nay.

Điều tra của VCCI trong năm 2021 cho biết, nhiều địa phương trong nước đã thể hiện sự năng động, tích cực, ủng hộ mạnh mẽ cho khu vực kinh tế tư nhân. Như ông Trọng đánh giá, nếu tính từ khi PCI điều tra toàn quốc năm 2006 đến nay, trong năm 2021, một số chỉ tiêu gốc đánh giá tính năng động của chính quyền địa phương đã có kết quả tốt nhất từ trước đến nay.

Chỉ số Cải cách hành chính (viết tắt là PAR Index - theo cụm từ tiếng Anh: Public Administration Reform Index) được dùng để xác định theo dõi, đánh giá hoạt động cải cách hành chính trong nước từ Trung ương đến địa phương hiện nay. Chỉ số hài lòng của người dân (viết tắt SIPAS - Satisfaction Index of Public Administrative Services) dùng để đo sự hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI - Provincial Competitiveness Index) là chỉ số do các doanh nghiệp đánh giá về chất lượng điều hành kinh tế và mức độ tạo thuận lợi, thân thiện của môi trường kinh doanh tại các địa phương trong nước trong đó có Lâm Đồng hiện nay.

Cùng đó, hoạt động phòng, chống tham nhũng những năm gần đây cũng mang lại những kết quả tích cực khi tỷ lệ DN trong nước trả các chi phí không chính thức có xu hướng giảm; hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính cải thiện rõ rệt.

Tuy nhiên, vẫn có những hạn chế mà cộng đồng DN qua điều tra chỉ ra. Đó là sự khó khăn trong tiếp cận đất đai và mặt bằng kinh doanh với nhiều DN; tỷ lệ DN thụ hưởng một số chương trình trong khuôn khổ Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa còn rất khiêm tốn.

Trong bảng xếp hạng PCI 2021 toàn quốc, Quảng Ninh dẫn đầu, kế tiếp là Hải Phòng và Đồng Tháp; Lâm Đồng đứng vị trí thứ 15. Với Lâm Đồng, điểm đáng kể nhất chính là thứ hạng PCI của tỉnh đã được cải thiện đáng kể trong giai đoạn 4 năm gần đây, từ vị trí thứ 27/63 tỉnh, thành năm 2018 vươn lên vị trí thứ 22 năm 2019, xuống vị trí 23 năm 2020 và vọt lên vị trí 15 vào năm 2021. PCI của Lâm Đồng gần đây luôn đạt cao hơn mức trung bình của cả nước và là tỉnh dẫn đầu của khu vực Tây Nguyên trong năm 2021 (các tỉnh còn lại của Tây Nguyên gồm Gia Lai đứng 26, Đắk Lắk đứng 34, Đắk Nông đứng 52 và Kon Tum đứng 61).

• CẦN HƯỚNG ĐẾN TƯ DUY PHỤC VỤ

Quản trị công tốt thể hiện ở việc chính quyền có trách nhiệm giải trình, có sự minh bạch, xây dựng và thực thi được các chính sách tốt, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, có khả năng ứng phó và giải quyết vấn đề nhanh chóng cũng như duy trì được luật lệ và trật tự.

Theo ông Trương Đức Trọng, kết quả PCI 2021 cho thấy các tỉnh Đông Nam Bộ, trong đó có Lâm Đồng, có chất lượng quản trị - điều hành kinh tế ở mức khá. Tuy nhiên, cũng có những “điểm nghẽn” cần giải quyết, đó là cần giảm phiền hà về thủ tục hành chính; minh bạch hóa thông tin và trách nhiệm giải trình; ứng phó và giải quyết các thách thức mới; phát huy lợi thế sẵn có và khắc phục các hạn chế về môi trường kinh doanh.

Để Lâm Đồng tiếp tục nâng chỉ số PCI trong những năm đến, theo ông Trọng, tỉnh cần tích cực chủ động và có sáng kiến để xây dựng phương án tổ chức thực thi các chương trình, giải pháp nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của địa phương trong năm 2022 và những năm tiếp theo dựa trên các nghị quyết của Chính phủ.

Trước mắt, tỉnh cần rà soát lại môi trường kinh doanh căn cứ theo kết quả điều tra PCI 2021, đặc biệt là các lĩnh vực cần cải thiện. Cùng đó, các cơ quan chính quyền địa phương cần tăng cường công khai minh bạch thông tin trên trang thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị mình, nhất là các thông tin như quy hoạch, kế hoạch phát triển của địa phương, các dự án đầu tư công, đấu thầu, các dự án kêu gọi đầu tư, các dự án đối tác công tư... Đồng thời, địa phương cần tiếp tục quan tâm đến các giải pháp tạo quỹ đất sạch cho DN, nhất là về giao thông, khu công nghiệp, cụm công nghiệp.

Về thanh, kiểm tra DN, ông Trọng đề nghị Lâm Đồng cân nhắc giao nhiệm vụ cho cơ quan thanh tra tỉnh, thành phố trong việc làm đầu mối kiểm soát các hoạt động thanh, kiểm tra DN trên địa bàn.

Tỉnh cũng cần tăng cường gặp mặt, đối thoại DN ở nhiều cấp độ chung của tỉnh, theo lĩnh vực từng sở, ngành, theo địa bàn của huyện, thành phố, theo nhóm DN với những vấn đề chung. Cần đảm bảo các cuộc gặp mặt, đối thoại này có sự tham gia của các DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa. Cùng đó, cần xây dựng chương trình để hỗ trợ DN tư nhân siêu nhỏ, nhỏ và vừa trên địa bàn, chương trình thúc đẩy chuyển đổi hộ kinh doanh lên thành DN; thực hiện việc đánh giá thực thi của sở, ngành, huyện thành một cách thường xuyên, thực chất và khoa học.

Ông Trọng cũng khuyến nghị tỉnh cần nâng cao trình độ hiểu biết pháp luật, trình độ chuyên môn, thái độ phục vụ người dân, DN cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng hình ảnh chính quyền năng động, thân thiện, chuyển tư duy từ “cho phép”, “cấp phép” sang tư duy “phục vụ”, chuyển mạnh từ “tháo gỡ khó khăn” sang “tạo thuận lợi” cho DN...

VIẾT TRỌNG