Làm gì khi trẻ bắt chước chuyện người lớn?

Lỗi tại ai?

Mới đây trên mạng xã hội xôn xao về việc một phụ huynh chia sẻ bức ảnh chị vô tình chụp lại được khi mở camera lớp mẫu giáo của con trong giời ngử trưa.

Trong hình là một bé trai đang có hành động nhạy cảm với một bé gái, chuyện mà không một bậc phụ huynh nào có thể tưởng tượng ra được khi trẻ chỉ ở lứa tuổi mầm non.

Hình ảnh giờ ngủ trưa của học sinh mầm non ở Kiến Thụy, Hải Phòng. Ảnh: cắt từ camera.

Từ sự việc này, đã có rất nhiều tranh cãi xung quanh trách nhiệm của trường học, giáo viên phụ trách lớp. Nhưng trên tất cả, nhiều chuyên gia tâm lý cho rằng, các bậc cha mẹ nêm xem xét lại cách giáo dục giới tính ngay từ trong gia đình, nơi nuôi dưỡng mọi hành vi, tính cách, tâm lý của một đứa trẻ.

Bác sĩ Nguyễn Lan Hải (Cố vấn Hội quán Các Bà Mẹ) chia sẻ, trẻ mầm non đang ở vào giai đoạn tâm lý tính dục đặc biệt - thời kỳ nụ hoa tính dục. Một trong những đặc biệt thời kỳ này là trẻ có sự hiếu kỳ tính dục. Trẻ ý thức được sự khác biệt giới tính nam nữ nên nảy sinh tò mò muốn xem thử bộ phận của người khác phái như của cha mẹ, giáo viên, bạn học...

Ngoài ra, chúng ta còn có những "lối mòn" trong hành xử về giới như một gia đình rất kỹ lưỡng dạy con gái phải giữ gìn thân thể, danh dự, trinh tiết nhưng chính họ lại không để tâm đến việc dạy con trai phải biết trân trọng thân thể, sức khỏe bạn gái.

Bác sĩ Nguyễn Lan Hải bày tỏ, vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ ở giai đoạn này cực kỳ quan trọng và phải tế nhị.

Bố mẹ nhiều khi nghĩ con còn bé chưa biết gì nên không chú ý giữ gìn ý tứ trước mặt con như ăn mặc ở nhà thiếu kín đáo, mẹ đang tắm nhờ con trai lấy giúp khăn lau, vợ chồng sinh hoạt chung phòng với con, cha mẹ tranh thủ tắm rửa cho hai con khác giới tính cùng lúc... càng khiến trẻ tò mò, có thể nảy sinh ý muốn khám phá, nhìn trộm.

Ngoài việc người lớn phải "xem" lại mình hay những yếu tố nào tác động đến bé, trước những biểu hiện của bé trong thời kỳ nụ hoa tính dục như "thủ dâm", hiếu kỳ tính dục, chứng phô bày..., người lớn cần giữ một thái độ tự nhiên, đừng làm "to chuyện" như đang bắt quả tang một hành động sai trái.

Xử lý các vấn đề của trẻ phải trên nền tảng trẻ được yêu thương, được bảo vệ, được nuôi dưỡng và phát triển sự tự tin, lòng tự trọng

Giáo dục giới tính cho trẻ ở tuổi nào là thích hợp?

Giáo dục giới tính ở trẻ em luôn là khía cạnh nhận được nhiều sự quan tâm từ phía xã hội. Bên cạnh trách nhiệm của nhà trường, gia đình cũng là nền tảng vững chắc để giảng giải cho con hiểu những vấn đề nhạy cảm về giới tính và tình dục ngay từ khi còn nhỏ.

Bố mẹ cần giáo dục giới tính cho con ở trong chính gia đình. Ảnh minh họa.

Thực tế, những hành động "vượt tuổi" của trẻ có thể một phần do ảnh hưởng từ chính bố mẹ. Trẻ nhỏ giống như một trang giấy trắng, chúng không thể tự biết những hành động người lớn nếu như không như tình cờ thấy ở đâu đó. Vậy nên bố mẹ hãy thật thận trọng trong việc thể hiện tình cảm, tránh để cho con bị những ảnh hưởng về mặt tâm sinh lý.

Bên cạnh đó, nhà trường cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giáo dục giới tính cho trẻ. Không chỉ trường mẫu giáo trong sự việc ở Hải Phòng mới đây mà còn nhiều trường mẫu giáo khác chưa chú trọng việc giáo dục giới tính cho trẻ.

Nhà trường và giáo viên vẫn vô tư để bé trai và bé gái ngủ chung, thậm chí đi vệ sinh chung. Chính sự chủ quan này khiến nhiều bé có nhận thức lệch lạc về giới tính.

Theo các chuyên gia, từ 3 tuổi trở lên, trẻ đã có nhận thức về giới tính, biết phân biệt được sự khác nhau giữa con trai và con gái. Chính vì vậy việc các cô giáo mầm non cho học sinh ngủ chung, đi vệ sinh chung là hoàn toàn sai. Bé trai và bé gái cần được ngủ riêng để tránh trường hợp xấu như những câu chuyện nêu trên.

Theo Sigmund Freud - Bác sĩ thần kinh, nhà tâm lý học nổi tiếng người Áo, con người ai cũng có những sự tò mò, bắt chước, rung động trước người khác giới và những cảm xúc này có từ khi 3 tuổi.

Khi những đứa trẻ rủ nhau làm chuyện vợ chồng, có thể chúng chỉ muốn bắt chước, thử làm người lớn. Trẻ tò mò khám phá lẫn nhau chứ thực sự chưa có ý niệm nào về yêu đương, càng không biết đó là chuyện quan hệ tình dục. Vì vậy, mỗi bậc cha mẹ cần phải giáo dục giới tính cho con ngay từ khi còn nhỏ.

Khi đã biết đi và nói chuyện, trẻ cũng bắt đầu tìm hiểu về cơ thể của mình. Đây chính là lúc cha mẹ nên giáo dục giới tính cho trẻ, bắt đầu bằng cách dạy cho trẻ biết tên gọi của cơ quan sinh dục trên cơ thể (có thể nói với con trong lúc tắm).

Ngoài việc dạy cho con những kiến thức giới tính cơ bản thì chính bố mẹ cũng cần phải chú ý đến những hành động của mình. Bên cạnh đó, bố mẹ có thể bắt đầu nói với con về sex từ năm 3 tuổi, thay vì 13 tuổi. Tất nhiên, những câu chuyện, ví dụ mình họa cần phù hợp với độ tuổi của con.

Chia sẻ thẳng thắn với con về vấn đề giới tính, tình dục và các cơ quan nhạy cảm trên cơ thể khi con còn nhỏ giúp con hiểu rằng tình dục và giới tính là điều bình thường trong cuộc sống. Tuy nhiên, cha mẹ khi giáo dục giới tính cho trẻ cần thể hiện sự tế nhị và cởi mở đúng mực, tránh làm cho con cảm thấy hoang mang và nhìn nhận sai lầm về giới tính.

Cha mẹ cần dạy cho con những gì?

Điều quan trọng là bố mẹ phải trang bị sẵn sàng những kiến thức tối thiểu về vấn đề này để giải đáp tất cả những câu hỏi hay thắc mắc của con. Nếu con chỉ vào một bộ phận nhạy cảm nào đó trên cơ thể, cha mẹ cần cho con biết đó là cơ quan gì, có chức năng thế nào, hoặc có thể lấy ví dụ phù hợp với độ tuổi của trẻ.

Khi con đặt câu hỏi về vấn đề giới tính, cha mẹ cần giải đáp rõ ràng, nghiêm túc, không nên tỏ ra ngượng ngùng, bối rối, không cười giỡn, đùa cợt với thắc mắc của con.

Giáo dục giới tính cho trẻ cần cho trẻ biết được đâu là bộ phận mang tính riêng tư, kín đáo của mỗi người, không được phô bày ra ngoài và không được để người khác động đến.

Cha mẹ cần giải đáp rõ ràng, nghiêm túc, không nên tỏ ra ngượng ngùng, bối rối, không cười giỡn, đùa cợt với thắc mắc của con. Ảnh minh họa.

Song song với việc bảo vệ bản thân, để ý tới những thay đổi trên cơ thể, các bậc phụ huynh cũng nên dạy con chăm sóc vùng nhạy cảm, đặc biệt là cơ quan sinh dục.

Đây là điều quan trọng với các bé gái khi tới kỳ kinh nguyệt, cơ quan sinh dục sẽ có những chuyển biến đáng kể. Trẻ sẽ lúng túng, không biết xử lý ra sao nếu không có sự giúp đỡ, tư vấn của cha mẹ.

Nếu các phụ huynh không biết dạy cho con trẻ như thế nào, hãy tham khảo một số chuyên gia trong lĩnh vực tư vấn sức khỏe. Cha mẹ có thể trao đổi với giáo viên tại trường học của con để cùng xây dựng kế hoạch giáo dục giới tính hiệu quả, phù hợp với lứa tuổi và theo dõi sát sao các mối quan hệ của trẻ tại trường.