Làm giàu nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng

Chư Prông, huyện biên giới của Gia Lai từ lâu đời nổi tiếng với cà- phê, hồ tiêu-hai loại cây trồng mang lại nguồn thu nhập chính cho 20 xã và 1 thị trấn của huyện. 10 năm trở lại đây, với sự mạnh dạn trong ứng dụng khoa học công nghệ, quyết định chuyển đổi cơ cấu cây trồng để đa dạng hóa các sản phẩm trên diện tích canh tác, nhiều người dân vùng đất này đã trở thành triệu phú, tỷ phú nhờ mô hình trồng xen canh cây ăn quả trong rẫy cà-phê, hồ tiêu...

Những cây sầu riêng, bơ trĩu quả được người dân H. Chư Prông trồng xen canh trong rẫy cà-phê, hồ tiêu.

Mới đây, trở lại rẫy cà-phê, hồ tiêu của H. Chư Prông, chúng tôi thấy lạ là không nghe người dân nói chuyện hai loại cây trồng này mà chỉ thấy bàn chuyện giá quả bơ, sầu riêng. Mọi người bảo, đây là thành công lớn nhờ quyết định trồng xen canh cây bơ và sầu riêng trong rẫy cà-phê, hồ tiêu. 10 năm trước, một quyết định táo bạo đã được gia đình ông Cao Nguyên, làng Grang 1, xã Ia Phìn, H. Chư Prông đưa ra: trồng bơ, sầu riêng trong vườn cà-phê, hồ tiêu rộng hơn 6 ha. Mới đầu, ông Nguyên chỉ trồng quanh vựa đất với mục đích chắn gió và tăng thêm thu nhập. Nhưng 5 năm sau, thành quả bất ngờ đã đến khi gần 100 cây bơ mang lại lợi nhuận khá cao cho gia đình. Ông Nguyên cho biết, quả bơ bình quân 0,8 kg/1 quả, có quả đạt tới gần 1,5kg. Trong khi giá bơ ở thị trường chỉ từ 25.000-35.000đồng/kg thì bơ của ông Nguyên được trả đến 50.000-60.000đồng/kg, tùy theo thời điểm. Với thành quả này, mỗi năm mỗi cây bơ cho sản lượng 4-5 tạ, thu nhập 20-30 triệu đồng. Cùng với năng suất thu hoạch cà- phê, hồ tiêu, việc trồng xen canh bơ mang lại khoản lợi nhuận cho ông Nguyên gần 2 tỷ đồng mỗi năm.

Thấy việc trồng xen canh cây bơ hiệu quả cao, thậm chí có mùa thu nhập hơn cà-phê, hồ tiêu, 5 năm gần đây, ông Nguyên quyết định mở rộng diện tích trồng xen canh. Ông Nguyên tìm hiểu và tuyển chọn cây giống khá kỹ với kỳ vọng đạt năng suất cao. "Thực ra năm 2008 tôi trồng chưa tới 100 cây bơ xen với cà-phê và không nghĩ hiệu quả tốt đến vậy. Sau này thấy thu nhập cao nên tôi nhân rộng lên vài trăm gốc nữa. Bây giờ, vựa bơ sinh trưởng tốt, mang lại thu nhập cho tôi trên dưới 30 triệu đồng/cây/năm. Không chỉ bơ, thời gian gần đây tôi còn trồng xen canh thêm sầu riêng, nay cũng bắt đầu cho thu hoạch. Mỗi cây sầu riêng dự kiến có thể cho thu nhập hơn chục triệu đồng/năm, và hứa hẹn sẽ còn tăng cao trong thời gian tới"-ông Nguyên nói.

Ngoài ông Nguyên, hàng trăm hộ dân khác của H. Chư Prông cũng giàu lên nhờ mô hình xen canh cây bơ, sầu riêng trong rẫy cà-phê, hồ tiêu. Gia đình bà Nguyễn thị Mười, Hồ Thanh Vân; ông Nguyễn Hô - xã Ia Pình, sau 8 năm trồng xen canh cây bơ, sầu riêng trong rẫy cà- phê, nay các loại cây trồng này cũng cho thu nhập mỗi năm 300-400 triệu đồng. Cùng với đó, rẫy cà- phê sau mỗi vụ thu về vài trăm triệu, các hộ đều có tiền tỷ trong tay trừ phân tro, cây giống. "Nếu như hơn 10 năm trước, trồng cà-phê, hồ tiêu chỉ đủ ăn, mua sắm chút vật dụng sinh hoạt trong nhà, cách đây 2 năm, mấy đứa con đã sắm được cả ô-tô, xe máy xịn. Tiền lo ăn học cho các cháu không mấy lo lắng nữa" - bà Mười tâm đắc.

Phong trào trồng xen canh bơ, sầu riêng vào vườn cà-phê, hồ tiêu thời gian gần đây đã trở thành mô hình hay tại 19 xã và thị trấn Chư Prông (H. Chư Prông), điển hình như thị trấn Chư Prông và các xã Ia Băng, Ia Boòng, Ia Lâu, Ia Me, Ia Mơr... Ông Ngô Anh Tuấn, cán bộ nông nghiệp xã Ia Phìn, H. Chư Prông, cho biết: Cùng với điều kiện thuận lợi là diện tích rộng, đất đai tại xã Ia Phìn cũng rất màu mỡ, từ mô hình trồng xen canh, bà con ngoài chú tâm vào giống, kỹ thuật, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng đã trồng xen cây bơ, cây sầu riêng vào vườn cà- phê, hồ tiêu, mang lại thu nhập rất cao. Nhiều gia đình trở thành triệu phú, tỷ phú. Theo ông Tuấn, hiện nay nông dân toàn xã đã trồng xen canh được gần 300 ha bơ và sầu riêng. Tính bình quân, hiệu quả thu nhập từ 500 đến 800 triệu 1 ha là bình thường. Từ hiệu quả của việc chuyển đổi cơ cấu trồng này, chính quyền H. Chư Prông cũng đã có nhiều chính sách để khuyến khích, hỗ trợ người dân.

Ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch UBND H. Chư Prông cho hay, để giúp nông dân có nguồn vốn đầu tư, các tổ chức đoàn thể của huyện đứng ra tín chấp, hỗ trợ nông dân vay vốn. Đồng thời, bằng nguồn ngân sách, chính quyền huyện tiến hành cấp miễn phí, hỗ trợ giống bơ, sầu riêng chất lượng cao để người dân, nhất là những hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn tiến hành trồng xen canh. Ngoài hỗ trợ người dân cải tạo vườn cà-phê, hồ tiêu cũ, huyện còn hỗ trợ để nhân dân xen canh các loại cây ăn trái vào các loại cây công nghiệp này, nhờ đó đã tạo ra giá trị đa sản phẩm trên một diện tích đất. Theo ông Dũng, mô hình trồng xen canh cây ăn quả trong rẫy cà-phê, hồ tiêu cũng là cách làm hay của bà con trong việc chung tay xây dựng chương trình nông thôn mới tại địa phương, làm thay đổi nhanh diện mạo nông thôn, nhất là các xã vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Không chỉ trong huyện, mô hình còn được nhiều xã của các huyện tiếp giáp như Đức Cơ, Ia Grai học tập, triển khai rộng rãi. "Từ hiệu quả của mô hình, chính quyền huyện luôn khuyến khích nhân dân mạnh dạn đầu tư chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chủ động và tích cực học hỏi kinh nghiệm để áp dụng thực tiễn, mang lại những hiệu quả thiết thực cho từng hộ dân. Mô hình trồng xen canh cây bơ, sầu riêng vào vườn cà-phê, hồ tiêu còn là tiền đề quan trọng để nông dân trên địa bàn hướng đến sản xuất nông nghiệp một cách bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao" - ông Dũng nói.

Công Hạnh