Làm nhiệm vụ coi thi tốt nghiệp THPT năm 2025 giáo viên cần lưu ý gì?

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (sau đây gọi tắt là kỳ thi tốt nghiệp) những năm qua cho thấy, không ít giám thị vẫn mắc những lỗi đáng tiếc đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

Trong phạm vi bài viết này, người viết là giáo viên bậc trung học phổ thông đã từng làm nhiều nhiệm vụ khác nhau của kì thi này xin có đôi điều cùng chia sẻ về những nguyên nhân chủ yếu khiến giám thị thường mắc lỗi để rút kinh nghiệm chung.

Ảnh minh họa: Ngọc Mai

Thứ nhất, trước mỗi kỳ thi, trưởng điểm thi luôn có trách nhiệm phổ biến chi tiết các quy định, hướng dẫn xử lý tình huống phát sinh và những thay đổi mới nhất trong quy trình coi thi của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tuy nhiên, không ít giám thị thiếu nghiêm túc, mất tập trung hoặc làm việc riêng trong buổi sinh hoạt quy chế thi. Nguyên nhân là do giáo viên ít nhiều đã có kinh nghiệm, dẫn đến tâm lý chủ quan hoặc lơ là trong các buổi sinh hoạt này.

Vậy nên, khi bước vào phòng thi, có giám thị lúng túng trước những tình huống bất ngờ và không biết phải xử lí thế nào cho đúng quy chế.

Ví dụ, giám thị không nắm rõ quy định về những vật dụng thí sinh được phép mang vào phòng thi dẫn đến xử lý quá cứng nhắc với những vật dụng không bị cấm, vừa mất thời gian vừa ảnh hưởng đến tâm lí thí sinh.

Thứ hai, vẫn có một số giám thị mất bình tĩnh ngay từ khi gọi thí sinh vào phòng thi cho đến lúc hướng dẫn các em làm những thủ tục theo quy định.

Cùng với đó, sự hiện diện của giám thị giám sát bên ngoài phòng thi, thanh tra của Sở/Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng làm cho giám thị trong phòng thi mất bình tĩnh. Điều giám thị cần nhớ là hãy làm theo quy trình, quy định thì sẽ làm tốt công việc của mình mà không sợ sai sót.

Ví dụ, khi có hiệu lệnh, gọi thí sinh vào phòng thi thì giám thị 1 gọi tên thí sinh vào phòng thi. Giám thị 2 nhận diện thí sinh, kiểm tra giấy tờ tùy thân của thí sinh; hướng dẫn thí sinh ngồi đúng chỗ quy định và kiểm tra các vật dụng thí sinh mang vào phòng thi, tuyệt đối không để thí sinh mang vào phòng thi các tài liệu và vật dụng bị cấm theo quy định.

Thứ ba, nhiều giám thị có thói quen ký giấy thi, giấy nháp dư thừa là sai. Quy chế thi hướng dẫn (trích):

“Giám thị 2 nhắc nhở thí sinh những điều cần thiết về quy định trong phòng thi; ghi rõ họ tên và ký tên vào các tờ giấy thi/Phiếu trả lời trắc nghiệm, giấy nháp đủ để phát cho thí sinh (không ký thừa)”.

Cùng với đó, do tâm lý muốn thu bài thi nhanh chóng, một số giám thị cho phép thí sinh ký trước vào tờ phiếu thu bài thi. Việc này tiềm ẩn rủi ro rất lớn, đó là thí sinh có thể đã ký nộp đầy đủ nhưng lại không nộp bài. Trong trường hợp này, giám thị sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn vì lỗi chủ quan của mình.

Quy chế hướng dẫn: Khi có hiệu lệnh hết giờ làm bài, thu bài thi (trích):

"Giám thị 1: Yêu cầu thí sinh ngừng làm bài ngay và tiến hành thu bài, kể cả bài thi của thí sinh đã bị lập biên bản; thực hiện thu bài thi, kiểm tra việc ghi số tờ giấy thi của thí sinh trên bài thi và sắp xếp bài thi theo thứ tự tăng dần của số báo danh trong phòng thi; khi nhận bài thi, phải đếm đủ số tờ giấy thi của từng bài, yêu cầu thí sinh tự ghi đúng số tờ giấy thi đã nộp và ký tên vào 02 (hai) Phiếu thu bài thi...".

Thứ tư, đối với kỳ thi tốt nghiệp theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, thí sinh được thi môn tự chọn. Quy chế hướng dẫn rất rõ việc thu bài thi như sau (trích):

“Đối với môn thi thứ 1 của bài thi tự chọn: Ngay khi hết giờ làm bài, môn thi thứ 1 của bài thi tự chọn, giám thị thu phiếu Phiếu trả lời trắc nghiệm và xếp theo thứ tự tăng dần của số báo danh trong phòng thi, thu đề thi và giấy nháp của thí sinh; cho các thí sinh chỉ dự thi môn thi thứ 1 và không dự thi môn thi thứ 2 rời khỏi phòng thi và di chuyển về phòng chờ ra; gọi các thí sinh chỉ thi môn thi thứ 2 vào phòng thi; phát giấy nháp, phiếu Phiếu trả lời trắc nghiệm của môn thi thứ 2; phát đề thi của môn thi tiếp theo lịch tổ chức thi.”

Thứ năm, sau khi có hiệu lệnh phát đề thi, nếu chẳng may giám thị phát hiện mình ký nhầm, ví dụ giám thị 1 ký sang ô của giám thị 2 và ngược lại; hoặc giám thị ký nhầm vào ô của giám khảo thì tuyệt đối không yêu cầu thí sinh thay tờ giấy khác.

Việc xử lí sự cố này rất đơn giản, đó là, nếu giám thị ký nhầm thì phải báo cáo giám sát bên ngoài phòng thi; giám sát có nhiệm vụ báo cáo trưởng điểm thi; sau đó trưởng điểm thi lập biên bản bất thường để ghi nhận sự việc.

Biên bản bất thường không phải là minh chứng làm căn cứ để kỉ luật giáo viên mà chỉ là ghi nhận sự việc để ban làm phách, ban chấm thi biết rằng lỗi này không phải của thí sinh. Nghĩa là những bài thi này vẫn được chấm thi bình thường, vẫn đảm bảo việc chấm thi khách quan, công tâm.

Thứ sáu, giám thị không kiểm tra kỹ thông tin cá nhân, mã đề, số báo danh trên bài thi của thí sinh và đối chiếu với danh sách phòng thi, phiếu thu bài là những lỗi vẫn thường hay xảy ra.

Đã có trường hợp thí sinh ghi nhầm mã đề hoặc các thông tin cá nhân trên bài thi/phiếu trả lời trắc nghiệm. Kéo theo khâu xử lí trong quá trình thu bài sẽ mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ chung của điểm thi.

Tóm lại, nếu chẳng may xảy ra sự cố liên quan đến nghiệp vụ coi thi thì giám thị đừng vì lo sợ bị kỷ luật mà tự ý giải quyết.

Việc giấu sai, không báo cho trưởng điểm thi biết sẽ làm nghiêm trọng thêm sự việc, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của thí sinh. Khi có sai sót, trưởng điểm thi mới là người có trách nhiệm, thẩm quyền giải quyết sự việc theo đúng quy định chung.

Cuối cùng, giáo viên làm công tác giám thị cần đọc kĩ Thông tư 24/2024/TT-BGDĐT ban hành Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông để nắm chắc nghiệp vụ coi thi.

Tài liệu tham khảo:

https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/toan-van-thong-tu-24-2024-tt-bgddt-ban-hanh-quy-che-thi-tot-nghiep-thpt-119250109172801928.htm

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

Cao Nguyên