Lạm phát Mỹ tăng tốc trở lại thách thức kỳ vọng giảm lãi suất của Fed
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng mạnh hơn dự báo trong tháng 12/2023 cho thấy áp lực lạm phát vẫn còn dai dẳng đeo bám lấy nền kinh tế Mỹ.
Theo báo cáo do Bộ Lao động Mỹ công bố hôm 11/1, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ trong tháng 12/2023 đã tăng so với dự kiến. Diễn biến này xuất hiện ngay thời điểm hầu hết các chuyên gia trên thị trường và quan chức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đều nhận thấy áp lực lạm phát đã dịu bớt, CNBC cho hay.
Chỉ số giá tiêu dùng tăng 0,3% trong tháng 12, cao hơn ước tính 0,2% và là mức tăng lớn nhất trong 3 tháng, khi mà hầu hết các nhà kinh tế và hoạch định chính sách đều nhận thấy áp lực lạm phát đang giảm bớt. Tính chung 12 tháng, CPI cả năm 2023 của Mỹ tăng 3,4%.
Loại trừ giá thực phẩm và năng lượng dễ biến động, CPI lõi của nước này tăng 0,3% trong tháng 12/2023 và 3,9% so với một năm trước, so với dự đoán lần lượt là 0,3% và 3,8%.
Phần lớn mức tăng là do giá nhà ở tăng cao. Giá nhà ở tăng 0,5% trong tháng 12 và chiếm hơn một nửa mức tăng CPI lõi. Tính cả năm, giá nhà ở tại Mỹ đã tăng 6,2%, tương đương khoảng 2/3 mức tăng lạm phát.
Giá thực phẩm tăng 0,2% trong tháng 12/2023, giống như tháng 11, trong khi giá năng lượng tăng 0,4% sau khi giảm 2,3% trong tháng 11. Riêng giá xăng cũng ghi nhận tăng 0,2%.
Liệu Fed có thể nhanh chóng hạ lãi suất?
Trước đó, tại cuộc họp tháng 12/2023, Fed quyết định giữ nguyên lãi suất ở phạm vi 5,25 - 5,5%. Cùng với quyết định đó, các nhà hoạch định chính sách cho biết họ có thể bắt đầu giảm lãi suất trong năm 2024 miễn là dữ liệu lạm phát tiếp tục đi xuống.
Mặc dù CPI của Mỹ tháng 12/2023 tăng cao hơn dự kiến, các nhà đầu tư vẫn dự đoán sẽ có 6 đợt hạ lãi suất vào năm 2024 với lần cắt giảm đầu tiên sẽ diễn ra vào tháng 3.
Chiến lược gia Seema Shah tại Principal Asset Management nhận định, đây không phải là những con số tồi, nhưng cho thấy tiến trình giảm phát vẫn còn chậm và khó có thể giảm thẳng xuống mức 2%. "Chừng nào lạm phát nhà ở vẫn ở mức cao, Fed sẽ tiếp tục bác bỏ ý tưởng cắt giảm lãi suất sắp xảy ra", ông Shah nhận xét.
Hôm 10/1, ông John Williams, Chủ tịch Fed chi nhánh New York, cho biết lạm phát rõ ràng đã hạ nhiệt từ mức đỉnh hơn 40 năm vào giữa năm 2022 cũng như đang đạt được những tiến triển tốt. Song, ông không phát đi tín hiệu nào về thời điểm cắt giảm lãi suất và còn nhấn mạnh rằng Fed có thể sẽ phải duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt thêm một thời gian nữa.
Các quan chức khác, chẳng hạn như Thống đốc Fed Michelle Bowman và Chủ tịch Fed chi nhánh Dallas Lorie Logan, cũng bày tỏ sự hoài nghi. Họ cho biết sẽ không ngần ngại tăng lãi suất nếu lạm phát đi lên.
Về cơ bản, mục tiêu của Fed tại thời điểm này là tìm điểm cân bằng về chính sách sao cho không nới lỏng quá nhiều khiến lạm phát trở lại và không thắt chặt quá mức đến nỗi gây ra suy thoái kinh tế.