Làm rõ tổ chức, hoạt động của Tòa án chuyên biệt

Sáng 3/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Không thành lập Tòa hủy phán quyết trọng tài tại một số Tòa khu vực

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao (TAND) Lê Minh Trí trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân.

Theo đó, TAND tối cao nhận thấy, việc thành lập Tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm tài chính quốc tế là yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn và đã có chủ trương của cấp có thẩm quyền.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

"Tuy nhiên, do đây là vấn đề rất lớn và mới đối với Việt Nam nên cần tiếp tục nghiên cứu, tham khảo, học tập kinh nghiệm". Do vậy, Chánh án TAND tối cao cho biết, dự thảo Luật quy định trong hệ thống TAND có Tòa án chuyên biệt.

Cùng với đó, dự thảo Luật quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập, giải thể và quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của Tòa án chuyên biệt này.

Quốc hội quy định nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu, tổ chức bộ máy của Tòa án chuyên biệt; trình tự, thủ tục tố tụng, tiếng nói, chữ viết trong tố tụng; việc áp dụng pháp luật tại Tòa án chuyên biệt, Thẩm phán xét xử và các nội dung có liên quan đến tổ chức và hoạt động của Tòa án chuyên biệt.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân. Ảnh: Phạm Thắng

“Sau khi tổ chức nghiên cứu, tham khảo, học tập kinh nghiệm quốc tế về vấn đề này, TAND tối cao sẽ khẩn trương báo cáo đề xuất, trình Quốc hội xem xét quy định theo thẩm quyền”, Chánh án TAND tối cao cho biết.

Chánh án TAND tối cao cũng cho biết, việc chuyển giao toàn bộ thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài cho TAND khu vực là nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về tăng cường phân công, phân cấp, giao quyền cho cơ sở.

Việc xem xét hủy phán quyết trọng tài không phải là loại phức tạp hơn so với tranh chấp, yêu cầu về kinh doanh thương mại khác, số lượng vụ việc này mà các Tòa án giải quyết hàng năm cũng không nhiều, chủ yếu tập trung ở các tỉnh, thành phố lớn.

Hơn nữa, việc thành lập Tòa chuyên trách trong lĩnh vực trọng tài tại một số TAND khu vực sẽ phát sinh thêm tổ chức bộ máy mới…

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Với những lý do nêu trên, TAND tối cao đề nghị không thành lập Tòa hủy phán quyết trọng tài tại một số Tòa khu vực.

Tuy nhiên, để tăng cường tính chuyên môn hóa trong giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, TAND tối cao sẽ bố trí một số Thẩm phán được đào tạo chuyên sâu, đủ năng lực để giải quyết các vụ việc này, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và hội nhập quốc tế về tư pháp.

Đồng thời, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng giao thẩm quyền xem xét hủy phán quyết trọng tài, đăng ký phán quyết trọng tài cho Tòa Kinh tế thuộc TAND khu vực tại các thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng (thể hiện tại khoản 1, Điều 2 của dự thảo Luật).

Chỉ quy định nguyên tắc về Tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm Tài chính quốc tế

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo tóm tắt ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân cho biết, Thường trực Ủy ban cơ bản tán thành các nội dung TAND tối cao đã tiếp thu, chỉnh lý trong dự thảo Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo tóm tắt ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân. Ảnh: Phạm Thắng

Về Tòa án chuyên biệt, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cơ bản thống nhất đề xuất của TAND tối cao chỉ quy định trong dự thảo Luật một số vấn đề cơ bản, có tính nguyên tắc, định hướng về Tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm Tài chính quốc tế, các nội dung cụ thể sẽ được TAND tối cao tiếp tục nghiên cứu, trình Quốc hội quy định sau.

Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị TAND tối cao tiếp tục nghiên cứu, làm rõ các nội dung về tổ chức, hoạt động của Tòa án chuyên biệt, nhất là các vấn đề liên quan đến quy định của Hiến pháp để có đầy đủ cơ sở cho Quốc hội xem xét, quy định cụ thể tại văn bản riêng về Tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm Tài chính quốc tế.

Thanh Hải