Làm thế nào xây dựng lòng biết ơn - nhân tố quan trọng làm nên hạnh phúc cho trẻ?
Là một chuyên gia về giáo dục, Liên Nguyễn là cái tên được rất nhiều bố mẹ biết đến. Mới đây, chuyên gia lại đã có những chia sẻ được nhiều bố mẹ đồng tình và học hỏi.
Từ cuộc sống của gia đình và quan sát rất nhiều những gia đình khác, tôi thấy gia đình nào để tâm nuôi dưỡng lòng biết ơn, cha mẹ từ tâm mà thực hành, không chỉ hành động mà còn biết thể hiện ra là hành động biết ơn thì con cái họ cũng trở nên hiểu chuyện, ngoan ngoãn, ít phàn nàn và tự giác học tập hơn rất nhiều.
Lòng biết ơn không phải là thứ có sẵn trong người, cần phải học, tập luyện và lặp đi lặp lại một số hoạt động hàng ngày để có thể phát triển được lòng biết ơn.
Giai đoạn 1: Ghi nhận và nói ra/ viết ra những gì mình biết ơn trong cuộc sống.
- Ở nhà mình có 1 cái cây, và cái cây đó được gọi là Cây biết ơn. Gia đình mình vẽ một cái cây trên một tờ giấy A0 hoặc A1, sau đó cắt rất nhiều cái lá và hoa. Mỗi tuần mọi người ít nhất phải gắn lên đó một lời cảm ơn được viết lên một cái lá, một cánh hoa. Nếu gia đình nào có điều kiện có thể mua một cành cây khô, như cành đào ấy, sau đó các con sẽ viết những lời biết ơn lên lá, lên những cánh hoa và gắn lên cành cây khô đó.
Khi thực hành điều này mình mới giật mình vì thời gian đầu bọn nhỏ nhà mình không hề có cảm giác biết ơn. Con nặn mãi không nghĩ ra được mình biết ơn cái gì trong tuần này. Do đó, minh có hướng con theo hướng sau thì dễ cho những người mới thực tập hơn.
o Bước 1: Lời cảm ơn có thể là dành cho bất kỳ ai trong gia đình.
o Bước 2: Sau khi con đã có thể ghi nhận những lời cảm ơn cho người trong gia đình thì mở rộng đến cảm ơn các bạn trong lớp, họ hàng. Những người ít thân nhưng con hay tiếp xúc.
o Bước 3: Cảm ơn tới những người con thậm chí không biết như bác bảo vệ, cô lao công, người phục vụ nhà hàng.
- Bên cạnh cây biết ơn, đi đâu gia đình mình cũng giữ giấy note và bút bên người và luôn gửi lại những lời cảm ơn sau khi gia đình mình sử dụng một dịch vụ nào đó như đi nhà hàng, đến khu vui chơi.
- Buổi sáng khi thức dậy, mình thường đánh thức con bằng một bài hát biết ơn cuộc sống như bài: gọi tên hạnh phúc. Rồi phân tích ý nghĩa bài hát cho các con rằng đầu ngày mà đã nghe bài hát này như một lời nhắc nhở là mỗi ngày mới, thức dậy còn nghe, nhìn, đi lại được đã là một niềm vui rồi. Niềm vui cuộc sống bắt đầu từ rất nhỏ.
Bố mẹ có thể chọn rất nhiều bài hát thiền ca với những câu từ nhắc nhở chúng ta sống tốt hơn, sống đẹp hơn, biết ơn những gì đang có.
- Để nhanh gọn trước giờ đi ngủ mình hay cho các con nhìn lại một ngày và ghi nhận lại những điều người khác đã làm cho mình và nói lời cảm ơn, gửi những lời chúc từ đáy lòng tới người đó.
- Ban đầu để các bạn ấy nói được lời cảm ơn từ đáy lòng cũng rất là khó, chủ yếu là lời đầu môi chót lưỡi thôi. Sau khi tập với cây biết ơn nhiều lần thì các bạn ấy đã có thể nói được những lời cảm ơn chân thành.
- Hoạt động cuối cùng và cũng là hoạt động khó nhất đòi hỏi có sự luyện tập đó là Tập thiền trải lòng biết ơn. Nội dung này mình học được từ một khóa học về xây dựng trường học hạnh phúc và trong nội dung học đó đó phần hướng dẫn thực tập thiền biết ơn với các bước sau:
o Bước 1: 5p: Ổn định tư thế ngồi thẳng lưng, lắng tâm, theo dõi hơi thở vào ra.
o Bước 2: 5p: Hãy tưởng tượng về một người mà bạn biết ơn nhất trong hôm nay/ tuần này/ tháng này/ trong cuộc đời bạn. Hãy nghĩ về hành động mà họ đã làm cho bạn, giúp đỡ bạn. Hãy để những cảm xúc biết ơn được hiện ra trong bạn.
o Bước 3: 5p: Giờ bạn hãy gửi lời chúc tốt đẹp như sức khỏe, sự bình an, niềm vui sự hạnh phúc, chuyển toàn bộ tình yêu thương của bạn tới người đó. Hãy tưởng tượng bạn đang ôm họ thật chặt.
o Bước 4: 2p: Sau khi đã gửi toàn bộ năng lượng yêu thương, cùng lời chúc, những lời hứa bạn sẽ làm cho họ, hãy quay trở lại với gian phòng bạn đang ngồi thiền và mở mắt, kết thúc thiền tập.
Việc thực tập này mình mới tự làm cho bản thân mình và cho một số buổi sinh hoạt ở trường mình thôi chứ chưa làm được với các con mình.
Giai đoạn hai: Biến lòng biết ơn của bản thân thành hành động với người đã giúp đỡ mình và với người khác
Sau khi các con đã biết ghi nhận những gì người khác đã làm cho mình thì các con bắt đầu thể hiện sự biết ơn đó bằng hành động:
- Hành động thứ nhất chính là nói lời cảm ơn tới những ai đã giúp mình thật chân thành.
- Hành động thứ 2 là các dịp lễ kỷ niệm cần biết thể hiện sự biết ơn tới người thân, người lớn tuổi trong nhà.
- Hành động thứ 3 là biết đỡ đần bố mẹ làm việc nhà để cho bố mẹ, ông bà đỡ vất vả.
- Hành động thứ 3 là không vứt rác bừa bãi cũng chính là giúp một phần cho các cô dọn dẹp đỡ vất vả.
- Hành động thứ 4 là khi đi ăn nhà hàng trong người luôn có giấy note để lại lời cảm ơn và cả quà tặng (như cái kẹo trong túi cho người phục vụ).
- Hành động thứ 5 là nuôi 1 con lợn giúp đỡ để có thể hỗ trợ cho những người khác.
Còn rất nhiều hành động thể hiện lòng biết ơn tới cuộc sống này. Rất mong các bố mẹ bên cạnh kiến thức ở trường lớp, hãy quan tâm tới những điều nhỏ nhỏ này.