Làm việc 17 giờ/ngày, bị đánh đập, sốc điện nếu không đạt chỉ tiêu

Bất chấp các chiến dịch trấn áp của chính phủ, ngành công nghiệp lừa đảo xuyên quốc gia mở rộng với sự ứng dụng công nghệ tiên tiến và mạng lưới rửa tiền phức tạp.

Theo báo cáo của các tổ chức nhân quyền, nhiều nạn nhân bị lừa gạt bởi những lời mời làm việc hấp dẫn trên mạng, sau đó bị bắt ép tham gia các hoạt động lừa đảo trực tuyến.

Một số khác, vì áp lực tài chính, đã tự nguyện gia nhập những trung tâm lừa đảo này và chỉ nhận ra thực tế khắc nghiệt khi đã quá muộn.

Sự bùng nổ của ngành công nghiệp lừa đảo xuyên quốc gia

Từ một hiện tượng nhỏ lẻ, các trung tâm lừa đảo đã phát triển thành một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ USD, chủ yếu do các tổ chức tội phạm Trung Quốc điều hành, theo CNN.

Những khu phức hợp này không chỉ là nơi vận hành các hoạt động gian lận tài chính mà còn liên quan đến rửa tiền, cờ bạc bất hợp pháp và buôn bán người.

Bên trong các trung tâm nói trên, nạn nhân bị buộc phải tham gia các trò lừa đảo đầu tư, sử dụng danh tính giả để tiếp cận và thuyết phục người dùng rót tiền vào các dự án tài chính không có thật.

"Chúng tôi bị buộc phải lừa gạt người khác để tồn tại. Nếu không đạt chỉ tiêu, chúng tôi sẽ bị đánh đập hoặc đối xử tàn tệ", một nạn nhân giấu tên chia sẻ.

Những nạn nhân bị lừa hoặc bị buôn bán vào làm việc tại các trung tâm lừa đảo ở Myanmar, đứng trên một con tàu trôi về phía biên giới Thái Lan vào ngày 12/2. Ảnh: Reuters.

Những đối tượng cầm đầu đang tận dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, deepfake và tiền điện tử để tăng cường hiệu quả lừa đảo. Các video deepfake được sử dụng để tạo dựng hình ảnh giả mạo của các nhân vật nổi tiếng nhằm tăng độ tin cậy cho các dự án đầu tư lừa đảo, CNN đưa tin.

Tiền điện tử cũng đóng vai trò quan trọng trong việc rửa tiền và che giấu dòng tiền bất hợp pháp. Một báo cáo từ cơ quan điều tra tài chính Trung Quốc cho thấy hàng trăm triệu USD đã được chuyển qua các nền tảng tiền điện tử để trốn tránh sự giám sát của chính phủ.

Trước áp lực truy quét từ chính quyền Thái Lan và Myanmar, các tổ chức lừa đảo đang dịch chuyển hoạt động sang các khu vực ít bị giám sát hơn như châu Phi, Nam Á và vùng Thái Bình Dương.

Một số trung tâm lừa đảo mới đã xuất hiện tại Campuchia và Lào, tiếp tục duy trì mô hình bóc lột lao động và lừa đảo tài chính trên quy mô lớn.

Vào tháng 2, chính phủ Trung Quốc và Thái Lan đã tiến hành một chiến dịch trấn áp quy mô lớn, giải cứu khoảng 7.000 người khỏi các trung tâm lừa đảo dọc biên giới Myanmar.

Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định đây chỉ là một phần nhỏ trong toàn bộ mạng lưới tội phạm đang hoạt động trên phạm vi rộng lớn hơn.

"Các tổ chức tội phạm đang thích nghi nhanh chóng, mở rộng hoạt động sang các khu vực khác thay vì chấm dứt hoàn toàn", Jeremy Douglas, đại diện khu vực châu Á của Văn phòng Liên Hợp Quốc (LHQ) về Ma túy và Tội phạm (UNODC), nhận định.

Một trong những trung tâm lừa đảo lớn nhất hiện nay là KK Park, nằm tại Myawaddy, Myanmar. Được quảng bá là một khu kinh doanh hợp pháp, KK Park thực chất là nơi tập trung hàng nghìn người bị bóc lột để thực hiện các hoạt động lừa đảo trên quy mô quốc tế, theo CNN.

"Tất cả đều vận hành theo một hệ thống chặt chẽ, từ những người tuyển dụng nạn nhân, đội ngũ kỹ thuật viên IT phát triển các nền tảng lừa đảo, đến bộ phận xử lý tiền điện tử để rửa tiền", CNN dẫn lời một cựu nhân viên KK Park giấu tên.

"Thừa nước đục thả câu"

Tình trạng bất ổn tại Myanmar đã tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức lừa đảo phát triển. Nhiều khu vực biên giới, nơi chính phủ không thể kiểm soát hoàn toàn, đã trở thành thiên đường cho tội phạm mạng.

Sau vụ việc nam diễn viên Trung Quốc Triệu Dịch Hoành bị bắt cóc và đưa đến một trung tâm lừa đảo, chính phủ Trung Quốc đã gia tăng sức ép lên Myanmar và Thái Lan để mạnh tay hơn trong cuộc chiến chống lừa đảo xuyên quốc gia.

Theo CNN, Lực lượng Biên phòng Myanmar (BGF) và một số nhóm vũ trang khác được cho là đang hưởng lợi trực tiếp từ các trung tâm lừa đảo này, dù họ cũng đứng ra tổ chức một số chiến dịch truy quét.

Khu phức hợp KK Park ở Myanmar, góc nhìn từ phía biên giới Thái Lan. Ảnh: CNN.

Dù đã được giải cứu, hàng nghìn người vẫn mắc kẹt tại các khu tạm trú ở Thái Lan do các rào cản pháp lý và thủ tục hành chính phức tạp. Nhiều nạn nhân không có giấy tờ hợp lệ, khiến việc hồi hương trở nên khó khăn hơn.

Các nạn nhân mô tả những điều kiện làm việc tàn khốc với ca làm kéo dài 17 giờ, kèm theo các biện pháp trừng phạt bạo lực.

"Chúng tôi bị đánh đập, bị sốc điện nếu không đạt chỉ tiêu. Một số người đã chết vì kiệt sức hoặc bị hành hạ quá mức", một nạn nhân đã được giải cứu nói với CNN.

Các nạn nhân của các trung tâm lừa đảo, những người bị lừa làm việc tại Myanmar, tập trung tại một khu nhà bên trong KK Park, sau chiến dịch truy quét của Lực lượng Biên phòng Karen vào ngày 26/2. Ảnh: Reuters.

Việc giải quyết cuộc khủng hoảng lừa đảo không thể chỉ do một quốc gia đơn độc thực hiện. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chính phủ và tổ chức quốc tế.

“Quy mô của vấn đề quá lớn để một chính phủ hoặc cơ quan riêng lẻ có thể đối phó. Một phản ứng toàn cầu là cần thiết”, John Wojcik từ UNODC nhận định.

Việc chia sẻ thông tin tình báo, tăng cường hợp tác trong thực thi pháp luật và áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với các nhóm tội phạm là những bước quan trọng để ngăn chặn sự bành trướng của các tổ chức lừa đảo.

Trong khi đó, công nghệ cũng là một con dao hai lưỡi trong vấn đề này. Tội phạm đang lợi dụng trí tuệ nhân tạo và deepfake để lừa đảo ngày càng tinh vi.

Ở chiều ngược lại, các cơ quan chức năng cũng có thể tận dụng những công nghệ tiên tiến để phát hiện và vô hiệu hóa các hoạt động bất hợp pháp. Một số quốc gia đã bắt đầu sử dụng trí tuệ nhân tạo để phát hiện giao dịch tài chính đáng ngờ và theo dõi dòng tiền của các tổ chức tội phạm.

Đại Hoàng