Làn sóng Covid-19 thứ ba đe dọa Ấn Độ vì biến chủng mới

Ấn Độ đang bắt đầu mở cửa trở lại sau khi bị tàn phá bởi cơn "sóng thần" Covid-19 thứ 2 hồi tháng 4 và tháng 5.

Một số chuyên gia cảnh báo rằng làn sóng thứ 3 có thể đổ bộ trong vòng 12-16 tuần tới và lo lắng rằng các biến chủng mới, bao gồm Delta Plus, có thể làm suy yếu hiệu quả của các vaccine hiện có.

Các làn sóng dịch tiếp theo đã được tiên đoán, nhưng mức độ nghiêm trọng và lây lan của chúng phụ thuộc vào một số yếu tố nhất định.

Các quy định phòng chống dịch là then chốt

Số ca mắc Covid-19 trung bình hàng ngày ở Ấn Độ đã giảm xuống chỉ còn hơn 50.000 trong những ngày gần đây, so với mức cao nhất 400.000 hồi tháng 5.

Sự sụt giảm tích cực này được cho là nhờ lệnh phong tỏa nghiêm ngặt của các bang.

Người thân khóc thương nạn nhân qua đời vì Covid-19 ở thành phố Srinagar, Ấn Độ, hôm 25/5. Ảnh: Reuters.

Các khu chợ đông đúc, những cuộc vận động bầu cử và lễ hội tôn giáo được cho là nguyên nhân dẫn đến làn sóng thứ 2. Các chính sách không phù hợp, giám sát yếu kém và lơ là các cảnh báo sớm là một số lý do khác.

Theo các chuyên gia, nếu những sai lầm tương tự lặp lại, làn sóng thứ 3 sẽ được đẩy nhanh hơn nữa.

Tiến sĩ Chandrakant Lahariya, một chuyên gia về chính sách công và hệ thống y tế, cho biết Ấn Độ một lần nữa đang ở giai đoạn nhạy cảm và cách mọi người hành xử sẽ quyết định phần lớn số phận của đất nước trong làn sóng tiếp theo.

Ông nói rằng các bang nên từ từ mở cửa trở lại nền kinh tế. "Nếu chúng ta vội vàng mở cửa trở lại và mọi người không tuân thủ các quy định phòng chống dịch, điều đó sẽ chỉ giúp virus lây lan nhanh hơn".

Tiến sĩ Chandrakant Lahariya cũng cho rằng các quy định về Covid-19 cần được thực hiện ở "mức độ địa phương hóa" - nếu các khu chợ và doanh nghiệp không tuân theo quy tắc, họ sẽ bị phạt.

Mối đe dọa từ các biến chủng mới

Biến chủng Delta là nhân tố chủ chốt đứng sau làn sóng thứ 2. Các chuyên gia tin rằng nhiều biến chủng tương tự có thể xuất hiện trong tương lai nếu virus có cơ hội lan rộng trong thành phần dân số nhạy cảm.

Chính phủ Ấn Độ đã thông báo rằng biến chủng mới - Delta Plus, là một "biến chủng đáng lo ngại".

Hiện tại vẫn chưa đủ dữ liệu để nói rằng nó có thể gây ra làn sóng thứ 3. Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng tình hình "có thể thay đổi chỉ trong vòng vài tuần".

Biến chủng Delta đang là biến chủng lây lan rộng rãi nhất thế giới. Ảnh: New York Times.

Nhà dịch tễ học Lalit Kant cho biết: “Chúng tôi cần mở rộng quy mô các nỗ lực giải trình tự để xác định sớm các biến chủng nguy hiểm và áp dụng các biện pháp ngăn chặn.

Đến tháng 6, Ấn Độ đã giải trình tự 30.000 biến chủng nhưng các chuyên gia tin rằng cần phải làm nhiều hơn thế nữa.

Bác sĩ A Fathahudeen, người đã điều trị cho hàng nghìn bệnh nhân Covid-19, cho biết các loại vaccine hiện tại hoạt động trên các biến chủng đã biết - nhưng không có gì đảm bảo rằng chúng sẽ có hiệu quả với các biến chủng mới.

Ông tin rằng một làn sóng khác là không thể tránh khỏi nhưng "có thể bị trì hoãn và ngăn chặn bằng các biện pháp thích hợp như giải trình tự - theo dõi các đột biến - và thực thi nghiêm ngặt các quy định về Covid-19".

"Nếu chúng ta không làm tất cả những điều này, làn sóng thứ 3 có thể ập đến nhanh hơn tưởng tượng".

Bao phủ vaccine và miễn dịch tự nhiên liệu có đủ?

Tương lai của làn sóng thứ 3 cũng phụ thuộc vào mức độ miễn dịch của dân số Ấn Độ.

Trong khoảng thời gian từ ngày 9/6 - 22/6, trung bình mỗi ngày Ấn Độ tiêm 3,25 triệu liều. Tuy nhiên, nước này cần đạt 8,5-9 triệu liều hàng ngày để đáp ứng mục tiêu tiêm chủng cho dân số đủ điều kiện đến cuối năm 2021.

Chỉ hơn 4% người Ấn Độ được tiêm chủng đầy đủ và khoảng 18% được tiêm một liều cho tới nay.

Bác sĩ Lahariya cho biết nếu tốc độ tiêm chủng không tăng lên, hàng triệu người vẫn sẽ dễ bị tổn thương, mặc dù khả năng miễn dịch từ sự nhiễm bệnh trước đó có thể bảo vệ mọi người.

Nhưng thật khó để xác định số lượng người Ấn Độ đã bị nhiễm bệnh và có thể phát triển các kháng thể tự nhiên để chống lại virus.

Nhiều người ở các thành phố, thị trấn và làng mạc đã phải vật lộn để đi xét nghiệm và không có cách nào để biết liệu họ có bị nhiễm bệnh hay không. Ngay cả số ca tử vong được báo cáo cũng thấp hơn so với thực tế.

Bác sĩ Lahariya nói rằng số người có khả năng miễn dịch tự nhiên do đã nhiễm bệnh trước đó có thể là 55-60%.

Gautam Menon, một giáo sư vật lý và sinh học tại Đại học Ashoka, đưa ra con số thậm chí còn cao hơn - vào khoảng 60-70%. Ông tin rằng Ấn Độ sẽ không phải chịu đựng cường độ khủng khiếp của đợt sóng thứ 2 một lần nữa.

Nhưng ông Gautam Menon cảnh báo không nên lơ là.

"Ngay cả khi một phần đáng kể dân số của chúng ta đã bị nhiễm bệnh, vẫn còn khoảng 20% -30% chưa mắc bệnh, bao gồm cả những người cao tuổi hoặc suy giảm miễn dịch. Vì vậy, chúng ta nên tập trung vào việc giám sát để đảm bảo rằng bất kỳ sự gia tăng ca bệnh nào đều được phát hiện nhanh chóng", ông nói.

Các chuyên gia đều nhất trí rằng Ấn Độ không thể xem nhẹ Covid-19 vì nước này vẫn có một phần dân số dễ mắc bệnh và mối đe dọa về các biến thể mới vẫn còn tiềm ẩn.

Bác sĩ Fathahudeen nói: “Làn sóng thứ 3 là không thể tránh khỏi, việc trì hoãn và hạn chế tác động của nó là tùy thuộc vào chúng ta”.

"Hãy nghĩ đến những nhân viên y tế đã tham gia trận chiến này hơn một năm qua. Chúng tôi rất mệt mỏi, xin đừng mất cảnh giác. Chúng tôi không chắc liệu mình có thể chịu đựng được đợt thứ 3 hay không".

Hàng loạt thi thể trên bờ cát có thể bị trôi xuống sông Hằng Sông Hằng đã bị ô nhiễm ở mức độ đáng báo động trong nhiều năm qua. Làn sóng Covid-19 thứ 2 tại Ấn Độ khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.

Lê Ngọc

Theo BBC