Làn sóng phản ứng từ các quốc gia và doanh nghiệp trước bão thuế quan từ Mỹ

Các cuộn thép tại nhà máy sản xuất ở Ontario, Canada. (Ảnh: Reuters/TTXVN)

Việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế 25% đối với toàn bộ mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ đã tạo ra làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ các quốc gia đối tác thương mại cũng như cộng đồng doanh nghiệp quốc tế.

Các quyết định thuế quan liên tiếp của Washington không chỉ gây xáo trộn thị trường mà còn làm dấy lên lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế.

Doanh nghiệp đối mặt với sự bất ổn

Từ các nhà sản xuất ôtô, hóa chất đến ngành công nghiệp thời trang và hàng xa xỉ, nhiều doanh nghiệp lớn đã bày tỏ sự bi quan trước những tác động tiêu cực từ chính sách thuế của Mỹ. Giám đốc điều hành (CEO) của tập đoàn Brenntag, Christian Kohlpaintner, gọi tình hình hiện tại là "khó đoán định và khó hiểu," trong khi ông Stephen Dover, chiến lược gia trưởng tại Franklin Templeton, nhận định rằng "các ngành công nghiệp gần như bị tê liệt" do những thay đổi chính sách không thể lường trước của Mỹ.

Trong ngành ôtô, tập đoàn Porsche của Đức đang cân nhắc việc tăng giá bán để bù đắp chi phí từ thuế quan.

Một số hãng xe khác đã đẩy mạnh sản xuất tại Mỹ nhằm tránh bị áp thuế, nhưng giá xe có thể vẫn tăng do chuỗi cung ứng linh kiện chưa thể nội địa hóa hoàn toàn.

Ngành công nghiệp thép cũng chịu tác động mạnh mẽ. Hai tập đoàn thép lớn của Hàn Quốc đang xem xét đầu tư vào Mỹ để giảm thiểu rủi ro từ thuế nhập khẩu.

Trong khi đó, công ty Algoma Steel của Canada đã tạm dừng xuất khẩu thép sang Mỹ, gọi chính sách thuế này là "đáng lo ngại."

Phản ứng từ các nước

Châu Âu và Canada đã nhanh chóng có động thái đáp trả. Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố sẽ áp thuế đối với hàng hóa Mỹ trị giá 26 tỷ euro (28,31 tỷ USD), nhấn mạnh rằng "thuế quan là khoản thuế làm tổn hại doanh nghiệp và người tiêu dùng."

Các quốc gia như Pháp, Tây Ban Nha và Italy đã đề nghị EU loại bỏ rượu vang và rượu mạnh khỏi danh sách bị áp thuế trả đũa nhằm bảo vệ ngành công nghiệp của họ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố tăng gấp đôi mức thuế đối với nhôm và thép từ Canada. (Ảnh: IRNA/TTXVN)

Bộ trưởng Tài chính Canada Dominic LeBlanc tuyên bố Canada sẽ áp mức thuế đối ứng 25% kể từ 0 giờ 01 phút ngày 13/3 theo giờ địa phương (12 giờ 01 phút cùng ngày theo giờ Việt Nam).

Việc áp thuế sẽ nhắm vào các sản phẩm thép của Mỹ trị giá 8,8 tỷ USD, các sản phẩm nhôm trị giá 2 tỷ USD và các mặt hàng nhập khẩu khác của nước này, trong đó có máy tính và thiết bị thể thao.

Bộ trưởng LeBlanc nhấn mạnh rằng Canada sẽ thực hiện những biện pháp cần thiết để bảo vệ nền kinh tế Bắc Mỹ này.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum hôm 12/3 tuyên bố nước này sẽ đợi đến ngày 2/4 tới để quyết định có áp dụng mức thuế "có đi có lại" 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu từ Mỹ hay không, nếu chính sách thuế mới của quốc gia láng giềng có hiệu lực.

Theo số liệu thống kê, thặng dư của Mỹ với nền kinh tế lớn thứ 2 Mỹ Latinh trong lĩnh vực thép đạt gần 7 tỷ USD. Năm 2024 Mỹ xuất siêu hơn 2,3 triệu tấn thép và nhôm sang Mexico.

Trong khi đó, Mỹ lại thâm hụt đáng kể với Canada và Trung Quốc trong lĩnh vực thép, lần lượt là hơn 9,6 tỷ USD và gần 14 tỷ USD.

Hoạt động tại cảng hàng hóa Long Beach ở California, Mỹ. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Tại châu Á, Trung Quốc cũng chịu ảnh hưởng từ làn sóng thuế quan mới của Mỹ. Chủ tịch Alibaba, Joe Tsai, cho rằng "chi tiêu trong nước của Trung Quốc cần một cú hích," đồng thời nhận định rằng căng thẳng thương mại có thể thúc đẩy xu hướng tiêu dùng nội địa.

Những lo ngại về suy thoái kinh tế

Chính sách thuế quan không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp mà còn làm dấy lên lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế tại Mỹ. Theo ông Bruce Kasman, nhà kinh tế trưởng của JPMorgan, xác suất Mỹ rơi vào suy thoái trong năm nay là 40% và có thể tăng lên 50% nếu ông Trump tiếp tục thực hiện các biện pháp thuế quan trả đũa.

Ông Alec Kersman, Giám đốc điều hành tại Pimco, cũng cảnh báo nguy cơ suy giảm tăng trưởng GDP của Mỹ, xuống còn 1-1,5% trong năm nay.

Ông Jamie Dimon, CEO của ngân hàng JPMorgan Chase, người từng bênh vực chính sách thuế của Trump nhưng nay đã thay đổi quan điểm. Ông thừa nhận rằng "sự bất ổn không bao giờ là điều tốt."

Trong khi đó, CEO của BlackRock, Larry Fink, nhận định nền kinh tế Mỹ "đang suy yếu ngay lúc này" do tác động từ thuế quan.

Nhìn chung, chính sách thuế quan của Mỹ đang tạo ra những hệ lụy sâu rộng đối với nền kinh tế toàn cầu, khiến nhiều doanh nghiệp lao đao và đẩy các chính phủ vào thế đối đầu thương mại.

Mặc dù mục tiêu của Tổng thống Donald Trump là bảo vệ ngành sản xuất nội địa, các chuyên gia cảnh báo rằng việc áp thuế rộng rãi có thể gây ra suy thoái, đẩy giá cả leo thang và làm suy yếu lòng tin vào môi trường kinh doanh Mỹ.

Trước tình hình này, thế giới đang theo dõi sát sao diễn biến tiếp theo của cuộc chiến thương mại do Mỹ khơi mào./.

(TTXVN/Vietnam+)