Làn sóng sa thải của các công ty công nghệ bắt đầu lan đến Đông Nam Á

Citra chỉ mới gia nhập GoTo Group, công ty gọi xe và thương mại điện tử khổng lồ của Indonesia, vào đầu tháng 10/2022. Thế nhưng, chỉ hơn 1 tháng sau, cô phát hiện mình đã bị sa thải trong đợt sa thải hàng loạt của công ty. Vào ngày 18/11, GoTo Group, công ty được hai ông lớn Alibaba và SoftBank “chống lưng” và có trị giá khoảng 15 tỷ USD, tuyên bố sa thải 12% nhân sự thường trực trong số khoảng 10.500 lao động của mình.

Citra đã nghe những tin đồn về khả năng cắt giảm nhưng nghĩ rằng chủ yếu ảnh hưởng đến chi nhánh gọi xe Gojek, chứ không phải Tokopedia, bộ phận thương mại điện tử nơi cô làm việc. Cô ấy làm việc rất tốt và được hưởng nhiều lợi ích hào phóng của công ty, bao gồm một khoản trợ cấp đặc biệt khi kết hôn vào năm tới. Nhưng rồi cô nhận được email thông báo bị sa thải. Ngay sau đó, công ty cắt quyền truy cập của cô vào hệ thống nội bộ.

GoTo là đứa con vàng của Indonesia, một báu vật quốc gia, vì thế việc họ sa thải nhân viên sẽ gây sốc cho toàn ngành.

Trong một tuyên bố chính thức gửi Sở giao dịch chứng khoán Indonesia, công ty đổ lỗi cho “điều kiện kinh tế toàn cầu ngày càng thách thức”.

Làn sóng sa thải nhân công toàn cầu đã tấn công các công ty công nghệ của Mỹ như Meta, Amazon và Twitter và cuối cùng cũng đang bùng phát ở Đông Nam Á, ảnh hưởng đến những công ty khởi nghiệp được đánh giá cao nhất như GoTo, một trong bốn công ty mới thành lập trong khu vực. Sea Ltd., gã khổng lồ internet có trụ sở tại Singapore, được niêm yết trên sàn Nasdaq và là chủ sở hữu của Shopee, được cho là đã cắt giảm 10% lực lượng lao động của mình - khoảng 7.000 người - trong sáu tháng qua. Công ty edtech nổi tiếng Ruangguru đã sa thải “hàng trăm” người vào tháng 11; Xendit, từng là ngôi sao fintech hứa hẹn nhất của Indonesia, đã cắt giảm 5% đội ngũ của mình.

Bhima Yudhistira Adhinegara, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Luật (Celios), cho biết hầu hết các công ty khởi nghiệp đang sa thải hàng loạt đều là “những đứa con cưng của đại dịch”. Niềm lạc quan quá mức của họ về sự phát triển trong tương lai đã dẫn đến tình trạng thừa nhân viên. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp khẳng định mọi người sẽ không quay trở lại các cửa hàng ngoại tuyến sau khi chính sách hạn chế vì Covid-19 được nới lỏng. Nhưng đó chính xác là những gì đã xảy ra.

Giờ đây, sự bùng nổ tăng trưởng do đại dịch mang lại cho các công ty công nghệ đã đột ngột dừng lại. Đầu năm nay, các công ty đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Hoa Kỳ, cảm thấy sức nóng từ suy thoái kinh tế, đã phải chuyển hướng, ưu tiên khả năng sinh lời hơn là tăng trưởng nhanh. Điều này gây tác động dây chuyền, dẫn đến những chương trình cắt giảm chi phí đột ngột. Hiệu ứng này đang lan sang những cái tên blue-chip như GoTo.

Nhiều chuyên gia trong ngành cho rằng các đợt tăng lãi suất dự kiến của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, cùng với lạm phát toàn cầu, sức mua suy yếu và rủi ro địa chính trị gia tăng, có nghĩa là các nhà đầu tư sẽ tiếp tục rút tiền khỏi các lĩnh vực đầu cơ bao gồm cả công nghệ.

Khoản lỗ ròng của GoTo đã tăng 75% lên hơn 20,3 nghìn tỷ rupiah (1,29 tỷ USD) trong quý 3 năm nay. Công ty cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã tung ra nhiều sản phẩm khác nhau như hệ thống phần thưởng GoPay Coins và chương trình đăng ký thử nghiệm GoTo Plus, đã thu hút được hơn 50.000 người đăng ký. Reza Priyambada, một nhà phân tích cấp cao tại Viện nghiên cứu CSA, cho rằng các công ty kỹ thuật số như GoTo sẽ sớm buộc phải từ bỏ cạnh tranh khốc liệt để giành thị phần và tăng phí của họ. Ông nói, điều quan trọng đối với các công ty này là bắt đầu mang lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư tư nhân của họ.

Vào tháng 4 năm nay, GoTo quyết định niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Indonesia, huy động được khoảng 1,1 tỷ USD. Đến tháng 7, hãng cho biết đã sử dụng khoảng 287 triệu USD, hơn ¼ số tiền.

Khoản lỗ ròng của GoTo đã tăng 75% lên hơn 20,3 nghìn tỷ rupiah (1,29 tỷ USD) trong quý 3 năm nay.

GoTo nổi tiếng với việc chi mạnh tay cho lương và phúc lợi của nhân viên. Từ tháng 1 đến tháng 9 năm nay, công ty đã chi 720 triệu USD cho 10.500 nhân viên của mình - tăng hơn 100% so với cùng kỳ năm 2021. Các nguồn tin trong ngành nói rằng công ty thường đề nghị tăng lương tới 50% để thu hút nhân tài, cung cấp các lợi ích tại nơi làm việc bao gồm thời gian lưu trú cho những người lao động bị nhiễm Covid-19 tại các cơ sở tự cách ly trong các khách sạn năm sao ở Jakarta.

Cần thúc đẩy tăng trưởng theo những cách khác ngoài việc đốt tiền mặt, GoTo tiếp tục tìm cách huy động thêm vốn. Các cổ đông của GoTo đã thông qua kế hoạch bán 10% cổ phần của mình thông qua một thỏa thuận phát hành riêng lẻ. Tuy nhiên, với giá cổ phiếu hiện tại là 196 rupiah (khoảng 0,013 USD), số cổ phần đó chỉ có giá trị thị trường khoảng 1,47 tỷ USD - một mức chiết khấu quá lớn so với giá cổ phiếu IPO là 338 rupiah. Không rõ khi nào công ty sẽ thực hiện kế hoạch.

Đối với những người lao động như Citra, cô cho biết trong công cuộc tìm việc tiếp theo sẽ ưu tiên sự ổn định hơn là những đặc quyền hào phóng.

Bảo Bình -