Lan tỏa tình yêu quê hương qua các ca khúc viết về Hà Tĩnh

Hà Tĩnh được ví là đất nhạc, đất thơ, nơi khơi nguồn cảm hứng sáng tạo cho các nhạc sĩ trong cả nước viết nên nhiều tác phẩm sống mãi với thời gian. Những ca khúc đi cùng năm tháng như: Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh, Người con gái sông La, Mời anh về Hà Tĩnh, Núi Hồng sông Lam, Nơi ấy quê mình, Hà Tĩnh mình thương, Về Hà Tĩnh người ơi… đã góp phần khắc họa hình ảnh con người Hà Tĩnh kiên cường, thủy chung, nghĩa tình... Ca từ mộc mạc, gần gũi, giai điệu trữ tình, tha thiết đã làm nên sức sống trường tồn trong các nhạc phẩm viết về Hà Tĩnh.

Hà Tĩnh là mảnh đất giang sơn tụ khí (Ảnh: Đậu Hà).

Ông Nguyễn Thái Đoàn, người từng có nhiều năm công tác tại Đoàn Văn công Quân khu 4 và giảng dạy tại một số trường nghệ thuật chia sẻ: “Hà Tĩnh là một trong những địa phương có nhiều bài hát về quê hương nổi tiếng, được phổ biến rộng rãi trong lòng công chúng yêu âm nhạc của cả nước. Rất nhiều nhạc sĩ như: Nguyễn Văn Tý, Xuân Thủy, Ngọc Thịnh, Trịnh Ngọc Châu… đã sử dụng rất thành công chất liệu âm nhạc dân gian với những hình ảnh mộc mạc của xứ Nghệ như: “dòng sông”, “bông lúa”, “quả cà”… để tạo nên sức hút trong các tác phẩm của mình. Những tác phẩm ấy luôn gợi lên trong mỗi người tình yêu quê hương da diết”.

Sau Nguyễn Văn Tý, An Thuyên, những nhạc sỹ là người con quê hương có những bài hát nổi tiếng viết về Hà Tĩnh, thì Quốc Việt là thế hệ nhạc sỹ tiếp nối sau Mạnh Chiến, Ngọc Thịnh, viết tiếp trang vàng âm nhạc của Hà Tĩnh, để lại cho mảnh đất quê hương những nhạc phẩm rất thành công.

Nhạc sỹ Quốc Việt là thế hệ tiếp nối sau các nhạc sỹ Mạnh Chiến, Ngọc Thịnh, viết tiếp trang vàng âm nhạc của Hà Tĩnh.

Hình ảnh, tình yêu khắc khoải của một người con Hà Tĩnh, sống ở quê hương, ngay trong lòng đất mẹ mà vẫn thường trực nỗi nhớ quê da diết chính là nguồn cảm hứng để Quốc Việt gọi về những nốt nhạc lay động lòng người. Nhạc sĩ Quốc Việt - Trưởng ban Âm nhạc, Hội Liên hiệp VHNT Hà Tĩnh tâm sự: “Quê hương là miền thiêng trong mỗi người. Ở đó có những kí ức về tuổi thơ, về cha mẹ. Bản thân tôi cũng đã có những năm tháng xa quê, đi học xa nhà, mỗi lần về đến cầu Bến Thủy, trái tim tôi lại trào dâng những cảm xúc rất khác biệt, ấm áp, thân thương lạ thường. Cảm xúc ấy nó cứ lớn dần và là chất xúc tác để tôi có các nhạc phẩm viết về sông La, về núi Hồng…”.

Tình yêu, niềm tự hào về quê hương, về một miền ví, giặm lắm nắng, nhiều mưa, nơi có hình bóng mẹ cha trải bao mùa nắng gió là những điều bình dị thường bắt gặp trong những ca khúc viết về Hà Tĩnh. Những cảm xúc tưởng chừng như riêng khi gửi gắm vào âm nhạc đã thăng hoa hòa thành niềm chung, chạm đến tận cùng tâm hồn người nghe.

Người Hà Tĩnh yêu quê, nhớ quê hương ngay cả khi đang sống trên chính miền đất mẹ. Nhưng có lẽ chỉ những ai xa quê mới thấm hết cái ân nghĩa của quê hương. Họ lần về quê hương qua từng câu hát, từ những “chi, mô, răng, rứa” của tiếng quê trong "Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh”, “Mời anh về Hà Tĩnh”, "Ai vô Xứ Nghệ"… đến những kí ức ngọt ngào qua câu hát dân ca từ cánh võng đưa nôi.

“Sinh ra và lớn lên tại Thạch Hà, nhiều năm làm việc xa quê - tại thành phố Hà Nội, âm nhạc là liều thuốc xoa dịu nỗi nhớ quê trong tôi. Những lúc nhớ quê, nhớ bố mẹ, tôi thường nghe và hát các ca khúc của Hà Tĩnh. Tôi đặc biệt yêu thích ca khúc “Hà Tĩnh quê ơi” của nhạc sĩ Ngô Sỹ Ngọc, bởi ở đó, tôi tìm thấy hình bóng mẹ cha, thấy kí ức những năm tháng trưa hè, những mùa lũ lụt”, chị Phạm Thị Ngân, một người con xa quê chia sẻ.

Chị Phạm Thị Ngân thể hiện ca khúc "Hà Tĩnh quê ơi" (Ảnh cắt từ MV tham gia Cuộc thi "Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh".

Bằng tình yêu, bằng câu hát, những người con xa quê đã gửi trọn tình quê, gửi trọn miền thương nhớ cho mảnh đất chôn nhau, cắt rốn. Và cũng chính tình cảm với quê hương đã bồi đắp để trong kho tàng âm nhạc, những sáng tác về Hà Tĩnh ngày một nhiều hơn. Chất men Hà Tĩnh, ân tình Hà Tĩnh, thảo thơm ngọt ngào của tính cách xứ Lam - Hồng… như rượu nồng ngấm vào huyết quản tự bao giờ để những người con Hà Tĩnh thăng hoa cất thành lời ca, giai điệu.

Nhà báo - nhà thơ Lê Cảnh Nhạc - tác giả thơ của ca khúc “Hà Tĩnh phương xa”, bộc bạch: “Tôi và nhạc sĩ Nguyễn Xuân Thủy, một người sinh ra bên dòng sông La - Đức Thọ, còn một người lớn lên từ mảnh đất Vũ Quang. Chúng tôi đều là những người con xa quê nên cùng có sự đồng điệu trong mạch cảm xúc, thường trực trong lòng nỗi thương nhớ quê. Chính mạch nguồn đó đã thổi hồn, để tôi viết nên bài thơ “Hà Tĩnh phương xa” và được anh Xuân Thủy phổ nhạc thành một ca khúc sâu lắng, chất chứa bao tâm tình”.

Nhà báo - nhà thơ Lê Cảnh Nhạc chia sẻ với PV Báo Hà Tĩnh về nguồn cảm hứng trong tác phẩm "Hà Tĩnh phương xa".

Quê hương luôn là hình ảnh thân thương, là chốn đi về, neo giữ những điều thiêng liêng nhất, từ trong âm nhạc, những tâm hồn đồng điệu đã bắt gặp nhau, để cho hình quê, tiếng quê lan xa, theo cùng người Hà Tĩnh đi khắp mọi miền Tổ quốc. Chính trên mảnh đất Hà Tĩnh, ca khúc về quê hương luôn được cất lên với tất cả niềm tự hào bằng cả nỗi nhớ, niềm thương.

Trong Cuộc thi “Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh” do Báo Hà Tĩnh tổ chức gần đi đến hồi kết, đã có hàng trăm ca sĩ không chuyên trong cả nước tham gia. Tiếp nối những thế hệ nhạc sĩ gạo cội, những nghệ sĩ, ca sĩ lớp trẻ hôm nay, rất nhiều người đang theo đuổi niềm đam mê nghệ thuật. Họ hát về quê hương bằng tất cả tấm lòng, và quê hương cũng là điểm tựa, nâng cánh ước mơ.

Em Nguyễn Thị Tố Uyên - sinh viên Trường Cao đẳng Nguyễn Du (Hà Tĩnh) cho biết: “Trong Cuộc thi “Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh”, em đã thể hiện ca khúc “Còn đây ân tình” - một nhạc phẩm của nhạc sĩ Ngọc Thịnh - như một lời tri ân với quê hương. Em đang theo đuổi đam mê, thi vào Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam với mong muốn mang giọng ca của mình để lan tỏa nhiều hơn nữa hình ảnh quê hương Hà Tĩnh đến mọi người”.

Tố Uyên với ước mơ trở thành ca sĩ, góp phần đưa Hà Tĩnh đi xa hơn qua từng khúc hát.

“Một bát cơm bấy nhiêu hạt mồ hôi sa/ Nuôi con nên người vai mẹ gầy khô" hay "Về nghe anh nắng hè đất nẻ/ Gió Lào qua bụi chuối buồng cau"…, hơi thở của quê hương, tình thương của đất mẹ cứ lan tỏa từ trong những câu hát một cách tự nhiên, không khiên cưỡng, gò ép. Có lẽ cũng chính vì thế mà những ca khúc thân thương về Hà Tĩnh đến với công chúng một cách tự nhiên. Không phải trên ánh đèn sân khấu, cũng không phải là những MV được sản xuất cầu kì, ngay trong mỗi nếp nhà, tình yêu với quê hương đã được nuôi dưỡng, ươm mầm từ đời này qua đời khác bằng chính âm nhạc.

Em Bùi Khánh Thơ - Chủ nhiệm CLB Âm nhạc Trường THPT Cẩm Bình cho biết: “Từ nhỏ, em đã được nuôi dưỡng tình yêu với âm nhạc từ bố. Bố em là một nhạc công và ông thường xuyên nghe những ca khúc trữ tình về quê hương của các ca sĩ như: Phạm Phương Thảo, Tố Nga… nên em cũng nghe và hát theo. Trong các buổi sinh hoạt âm nhạc hay các cuộc thi, em và các bạn trong CLB cũng thường chọn những ca khúc như: “Mình về Hà Tĩnh”, “Quê mình quê thơ”, “Điệu Ví, giặm là em”… để thể hiện. Điều em đặc biệt thích khi hát ca khúc về Hà Tĩnh là lời ca hết sức ý nghĩa, không chỉ giúp em neo giữ tình yêu với quê hương mà còn cảm nhận được sự vất vả của mẹ, cha, những người đã vất vả nuôi em khôn lớn. Không chỉ đơn thuần là giải trí mà âm nhạc về quê hương còn giúp nuôi dưỡng, tưới tắm tâm hồn em”.

Khánh Thơ và bố cùng hòa mình trong niềm đam mê âm nhạc

Một Hà Tĩnh giàu truyền thống văn hóa, một Hà Tĩnh gian khó, anh hùng và đằm thắm nghĩa tình đã được tái hiện sinh động trong dòng chảy âm nhạc từ xưa đến nay. Âm nhạc cũng đã thể hiện chân thực về người Hà Tĩnh yêu quê hương, đất nước nồng nàn, tha thiết và đầy nghĩa tình, thủy chung. Được hát, được viết về quê hương, được gieo những cảm xúc của riêng mình, để thông qua âm nhạc đưa Hà Tĩnh tới bè bạn bốn phương, đó như là một đặc ân của người Hà Tĩnh.

Thanh Huyền