Lãnh đạo đảng cầm quyền Hàn Quốc ủng hộ đình chỉ Tổng thống

Những người biểu tình diễu hành đến văn phòng tổng thống sau buổi thắp nến tưởng niệm Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Seoul, Hàn Quốc, ngày 5/12/2024.

Các đảng đối lập đang thúc đẩy một cuộc bỏ phiếu của Quốc hội về việc luận tội ông Yoon vào thứ Bảy 7/12, gọi tuyên bố thiết quân luật ngắn ngủi của ông là "cuộc nổi loạn hoặc đảo chính vi hiến, bất hợp pháp".

Nhưng họ cần sự ủng hộ từ một số thành viên của Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) của Tổng thống để có được đa số 2/3 cần thiết để thông qua động thái luận tội.

Sự hỗn loạn do sắc lệnh thiết quân luật ban đêm của Yoon gây ra đã làm tê liệt chính trường Hàn Quốc và gây lo lắng cho các nước láng giềng, bao gồm cả quốc gia dân chủ đồng minh Nhật Bản và đồng minh hàng đầu của Seoul, Hoa Kỳ, khi một trong những nền dân chủ mạnh nhất ở Châu Á phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng chính trị có thể lật đổ nhà lãnh đạo của mình.

Trong một cuộc họp của đảng, lãnh đạo PPP Han Dong-hun đã nhấn mạnh sự cần thiết phải nhanh chóng đình chỉ nhiệm vụ và quyền lực Tổng thống của Yoon, nói rằng ông này có "nguy cơ đáng kể về các hành động cực đoan, như tái áp đặt thiết quân luật, có khả năng gây nguy hiểm lớn cho Hàn Quốc và người dân".

Han cho biết ông đã nhận được thông tin tình báo rằng Yoon đã ra lệnh cho chỉ huy phản gián quốc phòng của đất nước bắt giữ và giam giữ những chính trị gia chủ chốt không xác định dựa trên cáo buộc về "hoạt động chống nhà nước" trong thời gian ngắn thiết quân luật có hiệu lực.

“Theo phán quyết của tôi, việc đình chỉ ngay lập tức nhiệm vụ chính thức của Tổng thống Yoon Suk Yeol là cần thiết để bảo vệ Hàn Quốc và người dân trong nước”, Han cho biết.

Trước đó, Han cho biết ông sẽ nỗ lực để bác bỏ động thái luận tội mặc dù ông chỉ trích tuyên bố thiết quân luật của Yoon là "vi hiến". Han cho biết cần phải "ngăn chặn thiệt hại cho người dân và những người ủng hộ do tình trạng hỗn loạn chưa được chuẩn bị gây ra".

Hàng ngàn người biểu tình đã tuần hành trên đường phố Seoul kể từ thứ Tư 4/12, kêu gọi Yoon từ chức và bị điều tra. Hàng ngàn công nhân ô tô và các thành viên khác của Liên đoàn Công nhân Kim loại Hàn Quốc, một trong những nhóm lao động chung lớn nhất của đất nước, đã bắt đầu đình công hàng giờ kể từ thứ Năm để phản đối Yoon. Liên đoàn cho biết các thành viên của mình sẽ bắt đầu đình công vô thời hạn bắt đầu từ ngày 11/12 nếu ông Yoon vẫn còn tại nhiệm vào thời điểm đó.

Việc luận tội ông Yoon sẽ cần sự ủng hộ của 200 trong số 300 thành viên của Quốc hội. Các đảng đối lập cùng nhau đưa ra động thái luận tội có tổng cộng 192 ghế. PPP có 108 nhà lập pháp.

Han trước đây được coi là cộng sự thân cận của Yoon vì họ đã cùng nhau làm việc nhiều năm với tư cách là công tố viên và ông từng là Bộ trưởng tư pháp đầu tiên của Yoon. Nhưng sau khi Han tham gia chính trường và trở thành lãnh đạo PPP, mối quan hệ của họ trở nên tồi tệ vì bất đồng quan điểm về cách xử lý các vụ bê bối liên quan đến Yoon và vợ ông.

Han lãnh đạo một phe thiểu số trong đảng cầm quyền, và 18 nhà lập pháp trong phe của ông đã bỏ phiếu cùng với các nhà lập pháp đối lập để lật ngược sắc lệnh thiết quân luật của Yoon. Thiết quân luật kéo dài khoảng 6 giờ, sau khi Quốc hội nhanh chóng bác bỏ, buộc Nội các của Yoon phải dỡ bỏ trước rạng sáng thứ Tư.

Nếu Yoon bị luận tội, ông sẽ bị đình chỉ chức vụ cho đến khi Tòa án Hiến pháp ra phán quyết về việc có nên cách chức ông hay khôi phục quyền lực Tổng thống của ông hay không. Thủ tướng Han Duck-soo, quan chức số 2 của đất nước, sẽ đảm nhiệm trách nhiệm Tổng thống.

Lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập tự do Lee Jae-myung phát biểu trên truyền hình hôm thứ Sáu rằng điều quan trọng là phải đình chỉ Yoon "càng sớm càng tốt".

Lee cho biết lệnh thiết quân luật của Yoon đồng nghĩa với "cuộc nổi loạn và cũng là một cuộc tự đảo chính". Ông cho biết động thái của Yoon đã gây tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh của đất nước và làm tê liệt chính sách đối ngoại, đồng thời chỉ ra sự chỉ trích từ chính quyền Biden và các nhà lãnh đạo nước ngoài đã hủy chuyến thăm Hàn Quốc.

Yoon không phản hồi ngay lập tức về bình luận của Han. Ông không xuất hiện trước công chúng kể từ khi ông đưa ra thông báo trên truyền hình rằng lệnh thiết quân luật của ông đã được dỡ bỏ. Nhưng văn phòng của ông cho biết hôm thứ Năm rằng Yoon đã chấp nhận lời đề nghị từ chức của Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong Hyun, người mà các đảng đối lập và Han cáo buộc đã đề xuất áp dụng thiết quân luật lên Tổng thống.

Tổng công tố Shim Woo Jung nói với các phóng viên hôm thứ Sáu rằng bên công tố có kế hoạch điều tra các cáo buộc nổi loạn chống lại Yoon sau khi phe đối lập đệ đơn khiếu nại. Mặc dù Tổng thống chủ yếu được hưởng quyền miễn trừ khỏi bị truy tố khi còn đương nhiệm, nhưng quyền bảo vệ này không mở rộng đến các cáo buộc nổi loạn hoặc phản quốc. Hiện vẫn chưa rõ bên công tố có kế hoạch tiến hành điều tra Yoon như thế nào.

Hôm thứ Năm, bên công tố đã ban hành lệnh cấm xuất cảnh đối với Kim Yong Hyun.

Chính quyền Biden, vốn đã hợp tác chặt chẽ với chính phủ của Yoon trong khi tăng cường hợp tác an ninh ba bên với Nhật Bản để chống lại các mối đe dọa từ Triều Tiên và bất ổn khu vực, đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về hành động của ông Yoon.

Ánh Vân