Lành mạnh hóa mạng xã hội

Cộng đồng mạng đang thảo luận nhiều về thông tin: kể từ ngày 25-12-2024, thời điểm Nghị định 147/2024/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, chỉ có các tài khoản đã xác thực mới được đăng tải thông tin (viết bài, bình luận, livestream) và chia sẻ thông tin trên mạng xã hội (MXH).

Theo đó, tất cả MXH đang hoạt động ở Việt Nam phải thực hiện xác thực tài khoản của người sử dụng dịch vụ MXH bằng số điện thoại di động tại Việt Nam. Đặc biệt, người sử dụng tính năng livestream với mục đích thương mại phải thực hiện xác thực tài khoản bằng số định danh cá nhân.

Như vậy, ngay từ bước đầu tiên, Nhà nước Việt Nam đã tạo thuận tiện tối đa cho cả nhà cung cấp dịch vụ MXH lẫn người dùng. Đó là chỉ cần xác thực bằng số điện thoại di động, điều mà lâu nay các nhà MXH cũng đã yêu cầu. Điều này làm được là nhờ các nhà mạng di động Việt Nam trong năm 2023 đã tiến hành chuẩn hóa thông tin thuê bao với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nghĩa là mỗi số di động gắn với một người cụ thể với đầy đủ thông tin nhân thân được xác thực. Ngay trong trường hợp phải xác thực bằng số định danh cá nhân cũng đơn giản khi đó chính là số căn cước hay căn cước công dân gắn chip.

Nhưng vì sao cần phải xác thực tài khoản MXH?

Khoản 2 điều 4 của Nghị định 147 xác định: "Khuyến khích phát triển các nội dung, ứng dụng tiếng Việt phục vụ cho cộng đồng người Việt Nam trên internet. Đẩy mạnh việc đưa các thông tin lành mạnh, hữu ích lên internet". Còn khoản 4 điều 4 giải thích mục đích của Nghị định 147 là: "Ngăn chặn những hành vi lợi dụng internet gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, vi phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục và vi phạm quy định của pháp luật. Áp dụng các biện pháp bảo vệ trẻ em, thanh thiếu niên khỏi tác động tiêu cực của internet".

Một đặc thù của mạng internet là ẩn danh, không người dùng nào biết được thông tin nhân thân của người dùng khác, trừ khi họ tự nguyện công bố. Người ta giải thích đó là sự bảo đảm cho "tự do ngôn luận". Nhưng thực tế, từ lâu lắm rồi, cả "thế giới tự do" đều đã định nghĩa "quyền tự do là được làm bất cứ điều gì không bị pháp luật cấm". Anh có quyền tự do ngôn luận, tự do hành động nhưng nếu anh lợi dụng điều đó để vi phạm pháp luật, làm tổn hại cá nhân hay tập thể khác, gây hại cho cộng đồng xã hội, cao nhất là làm hại đất nước mình thì phải bị xử lý về pháp luật.

Cũng trong thực tế, tính năng ẩn danh trên internet nói chung và MXH nói riêng đã bị không ít người lợi dụng làm điều xấu xí. Với ý nghĩ là mình lên mạng với một biệt danh (nickname) nào đó là không ai biết mình là ai, nên mình có thể thoải mái muốn làm gì, nói gì tùy ý. Hậu quả là MXH bị tổn hại - nhẹ thì đầy rác, nặng thì là những nội dung độc hại, xấu xí.

Vấn đề mấu chốt đặt ra là các tổ chức cung cấp dịch vụ MXH cần làm thật tốt việc xác thực và quản lý, bảo mật thông tin nhân thân cá nhân theo luật định. Cơ quan chức năng và các nhà cung cấp dịch vụ MXH cũng cần có những hình thức thông báo thông tin về việc xác thực tài khoản này cho cộng đồng hiểu đúng để chấp hành tốt.

Theo PHẠM HỒNG PHƯỚC (NLĐO)