Lào Cai kết nối đất nước và con người Việt Nam-Trung Quốc

Lào Cai sở hữu những lợi thế riêng biệt, cùng nhiều tiềm năng, thế mạnh mang tính so sánh cao, thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội. (Nguồn: VGP)

Lào Cai là một tỉnh vùng cao biên giới phía Bắc, giáp tỉnh Vân Nam, Trung Quốc với đường biên giới dài trên 182km. Với diện tích tự nhiên 6.384 km2, dân số hơn 730.000 người, mảnh đất này là nơi sinh sống của 25 dân tộc anh em.

Nơi tiềm năng hội tụ

Lào Cai sở hữu những lợi thế riêng biệt, cùng nhiều tiềm năng, thế mạnh mang tính so sánh cao, thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội. Tỉnh đặc biệt có thế mạnh về phát triển Khu kinh tế cửa khẩu khi nằm ở vị trí trung tâm trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, nơi trung chuyển hàng hóa, dịch vụ, mậu dịch giữa thị trường Tây Nam (Trung Quốc) với Việt Nam và các nước ASEAN. Đây là tuyến đường ngắn nhất (khoảng 854 km) để đi từ Côn Minh, thủ phủ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) ra đến cảng biển.

Lào Cai có 2 cặp cửa khẩu quốc tế (đường bộ, đường sắt) và nhiều cửa khẩu phụ, lối mở với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) cùng với hệ thống giao thông liên vùng gồm: đường bộ cao tốc, đường sắt, đường thủy và tương lai gần có đường hàng không.

Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai với tổng diện tích 15.929,8 ha có cơ sở hạ tầng, dịch vụ tương đối đầy đủ và là một trong 8 Khu kinh tế cửa khẩu trọng điểm được Chính phủ đầu tư.

Do đặc thù địa hình lại được ưu đãi có khí hậu ôn đới, mát mẻ, Lào Cai là điểm đến du lịch ưa thích của nhiều du khách trong nước và quốc tế. Những địa danh như Sa Pa, Bắc Hà, Bát Xát hay dãy núi Hoàng Liên Sơn với đỉnh Fansipan cao 3.143m được mệnh danh là nóc nhà Đông Dương đã ghi dấu vị thế trên bản đồ du lịch của đất nước hình chữ S. Ngoài ra, Lào Cai còn sở hữu nhiều di sản văn hóa phi vật thể, vật thể đầy bản sắc riêng. Năm 2024, ngành du lịch tỉnh Lào Cai đón khoảng 8 triệu lượt khách du lịch mang lại nguồn thu đạt 27.000 tỷ VND, tăng 12,4% so cùng kỳ. Tỉnh đang đặt mục tiêu đón 10 triệu lượt khách, tổng thu từ khách du lịch đạt trên 44.000 tỷ VND trong năm 2025.

Với khí hậu mát mẻ, thuận lợi cho phát triển các cây ôn đới nên Lào Cai có nhiều mô hình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp có giá trị cao như lê, mận, đào, hoa, rau ôn đới, cá nước lạnh và đặc biệt phát triển cây dược liệu (nằm trong vùng quy hoạch quốc gia Việt Nam).

Sở hữu nguồn tài nguyên phong phú, đa dạng, Lào Cai còn có thế mạnh về phát triển công nghiệp. Vùng đất này chứa trên 35 loại khoáng sản, có những loại khoáng sản có trữ lượng lớn, chất lượng cao như Apatit, mỏ sắt Quý Sa, mỏ đồng Sin Quyền… Ngoài ra, tỉnh Lào Cai còn có hàng chục loại khoáng sản quý hiếm khác như vàng, bạc, granite, đất hiếm…

Sự kiện "Gặp gỡ 2025: Lào Cai - Trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc: Cơ hội cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư" tại Thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai, ngày 14/3/2025. (Nguồn: VGP)

Trung tâm kết nối giao thương kinh tế

Với tầm quan trọng đó của Lào Cai, thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều chính sách để hỗ trợ tối đa cho tỉnh khai thác các tiềm năng, lợi thế.

Kế hoạch triển khai xây dựng Lào Cai trở thành Trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam của Trung Quốc đã được ban hành tháng 12/2024. Mục tiêu chỉ rõ là xây dựng Lào Cai trở thành cửa ngõ quan trọng, đầu mối kết nối giao thông và kinh tế của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc với kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại; phát triển Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai là đầu mối trung chuyển hàng hóa, trung tâm logistics lớn trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, hợp tác kinh tế tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS); phát triển Lào Cai trở thành trung tâm dịch vụ về tài chính, du lịch, thương mại, tổ chức sự kiện mang tầm quốc tế; triển khai xây dựng, vận hành cửa khẩu thông minh, xây dựng thí điểm khu hợp tác kinh tế qua biên giới tại cửa khẩu Lào Cai, góp phần đưa tỉnh Lào Cai đến năm 2030 trở thành cực tăng trưởng, tỉnh phát triển khá của cả nước và tầm nhìn đến năm 2050, Lào Cai là tỉnh phát triển của cả nước.

Quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, cũng đặt ra những nhiệm vụ trọng tâm và khâu đột phá để gắn kết tỉnh Lào Cai với các tỉnh trong nội địa Việt Nam cũng như với quốc tế.

Có thể thấy, kết nối giữa tỉnh Lào Cai với tỉnh Vân Nam nói riêng và các địa phương Tây Nam Trung Quốc nói chung ngày càng được chú trọng, mang lại nhiều cơ hội hợp tác kinh tế và đầu tư cho các địa phương của hai bên cũng như giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Hội nghị thường niên lần thứ 4 giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Điện Biên (Việt Nam) và Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam (Trung Quốc) tại thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, ngày 12/6/2024. (Nguồn: Báo Lào Cai)

Thúc đẩy hợp tác hữu nghị

Trong các giai đoạn phát triển, Lào Cai luôn thực hiện nhất quán định hướng mở rộng đối ngoại, chủ động hội nhập và hợp tác quốc tế.

Thời gian qua, Lào Cai đã quan tâm, chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ công tác đối ngoại theo Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2020-2025; triển khai thực hiện Đề án số 11 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về “Mở rộng đối ngoại, chủ động hội nhập và hợp tác quốc tế, giai đoạn 2020-2025”, trong đó có các hoạt động của lãnh đạo tỉnh, chương trình quảng bá địa phương tại nước ngoài nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác, hữu nghị với các địa phương, đặc biệt là địa phương có quan hệ truyền thống như tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Là một tỉnh biên giới giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), tỉnh Lào Cai luôn xác định việc thúc đẩy quan hệ hợp tác hữu nghị với tỉnh Vân Nam là một nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh.

Trong năm 2024, tỉnh đã phối hợp tổ chức thành công Hội nghị thường niên lần thứ 4 giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Điện Biên (Việt Nam) và Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam (Trung Quốc). Tại Hội nghị đã diễn ra lễ ký kết thỏa thuận hợp tác giao lưu hữu nghị giữa UBND tỉnh Lào Cai và Chính quyền nhân dân châu Văn Sơn (tỉnh Vân Nam); thỏa thuận hợp tác giữa UBND tỉnh Lào Cai và Chính quyền nhân dân châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) và giai đoạn 2024-2028. Cùng với đó, nhiều chương trình, sự kiện đã diễn ra nhằm triển khai có hiệu quả các biên bản, thỏa thuận hợp tác đã ký giữa hai tỉnh.

Quan hệ hữu nghị hợp tác được xây dựng dựa trên các thỏa thuận được ký kết giữa các địa phương của Lào Cai và Trung Quốc như: Thỏa thuận hợp tác hữu nghị giữa UBND tỉnh Lào Cai với chính quyền nhân dân châu Văn Sơn và châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam; Thỏa thuận tăng cường hợp tác giữa UBND thị xã Sa Pa và Chính quyền nhân dân huyện Bình Biên, tỉnh Vân Nam…

Đến nay, trên toàn tỉnh Lào Cai đã có 6 cặp Thôn - Bản biên giới của tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tổ chức kết nghĩa. Về kết nghĩa Đồn – Trạm Biên phòng, đến nay, đã có 10 đồn Biên phòng của tỉnh Lào Cai kết nghĩa với 19 trạm, đại đội, tiểu đoàn thuộc lực lượng bảo vệ biên giới phía tỉnh Vân Nam. Lào Cai là tỉnh đầu tiên trên toàn tuyến biên giới Việt-Trung triển khai mô hình này. Đây là một điểm sáng về công tác đối ngoại nhân dân, đã và đang được các tỉnh trên tuyến biên giới Việt-Trung học hỏi, nhân rộng. Qua đó, nhân dân giữa hai thôn, bản, hai tỉnh và rộng hơn là hai nước cùng vun đắp tình đoàn kết, hữu nghị, truyền thống Việt Nam-Trung Quốc.

Trước dấu mốc kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước và Năm giao lưu nhân văn Việt Nam-Trung Quốc 2025, tỉnh Lào Cai tràn đầy quyết tâm phát huy tiềm năng, lợi thế của tỉnh, gắn với việc chủ động thực hiện các giải pháp linh hoạt để kết nối giao thương kinh tế cùng như gắn kết nhân dân hai nước, góp phần xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược.

Chương trình Giao lưu văn nghệ chào Xuân qua biên giới và Liên hoan nhân dân biên giới Việt Nam – Trung Quốc năm 2025 tại Quảng trường Đinh Lễ, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai, ngày 16/1/2025. (Nguồn: vietnam.vn)

Hoàng Quốc Khánh