Lấp đầy 'khoảng trống' không gian sáng tạo cho trẻNơi kích thích trẻ em khám phá, học hỏi

Trẻ em vui chơi tại tháp dây thừng ở Tyrol (Áo). Ảnh: RP

Gần đây, trên thế giới xuất hiện nhiều không gian vui chơi sáng tạo dành cho trẻ em. Chúng có thể nổi trên đại dương hoặc có hình dạng một con cá sấu khổng lồ, đầy màu sắc, hấp dẫn đến mức nhiều người trưởng thành cũng muốn quay trở lại tuổi thơ.

Có một không gian sáng tạo độc đáo dành cho trẻ em được nhắc tới nhiều, đó là tháp dây thừng Swarovski Kristallwelten ở Tyrol (Áo). Nằm trong tổ hợp vui chơi giải trí do Tập đoàn pha lê Swarovski xây dựng và khai trương từ năm 1995, tháp dây thừng có thể được chơi với 4 cấp độ được bố trí chồng lên nhau và kết nối hoàn toàn bằng lưới. Trẻ em có thể thử sức leo trèo tới độ cao hơn 14m hoặc đu lắc, trượt để trải nghiệm cảm giác đa dạng. Bốn mặt của tòa tháp được ghép bởi 160 ô kính trong suốt với hình dạng khác nhau.

Để khơi gợi hứng thú tìm hiểu thế giới tự nhiên và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, chính quyền thành phố Sao Paulo (Brazil) đã dựng không gian sáng tạo cho trẻ em theo mô hình một chú cá sấu khổng lồ. Điều đặc biệt là con cá sấu này được kết bằng len móc, các sợi ruy băng, kết hợp màu sắc và nghệ thuật truyền thống địa phương làm nên một hình ảnh sống động, rực rỡ. Theo nghệ sĩ Agatha Olek (Ba Lan), người thiết kế không gian này, nghệ thuật là một trong những cách tốt nhất để truyền bá thông điệp xanh. Mô hình chú cá sấu rực rỡ cùng với vật liệu thân thiện với môi trường sẽ giúp trẻ nhỏ cảm nhận được sự khác biệt giữa những sân chơi bê tông và không gian hòa cùng thiên nhiên.

Tại Mỹ, nhiều trẻ em bày tỏ hứng thú với triển lãm “Chơi, Làm, Xây dựng” do kiến trúc sư nổi tiếng David Rockwell thiết kế. Mô hình không gian sáng tạo trong nhà này ban đầu được lắp đặt tại Bảo tàng Xây dựng Quốc gia ở Washington D.C, sau đó được nhân rộng tại 600 địa điểm khác trên thế giới. Đây là một hệ thống trò chơi gồm các khối xốp di động với đủ mọi hình dạng và kích cỡ, được thiết kế để khuyến khích trẻ em tự lắp đặt và hợp tác với nhau tạo ra các công trình từ cổ điển tới hiện đại. Ông David Rockwell chia sẻ: “Điều tuyệt vời có được ở các khối mô hình là bất kể ở đâu, hình dạng nào, trẻ em đều biết chính xác phải làm gì với chúng”.

Theo các nhà giáo dục, không gian vui chơi sáng tạo giúp trẻ có cơ hội làm quen với các bạn mới thông qua kỹ năng giao tiếp, ngôn ngữ cơ thể, kỹ năng chơi luân phiên... Điều này sẽ giúp trẻ dạn dĩ hơn khi xây dựng mối quan hệ, học hỏi các quy tắc xã hội và tương tác với những trẻ khác ở nhiều độ tuổi, với nhiều tính cách khác nhau. Bên cạnh đó, quá trình quan sát, nghe âm thanh, tiếp xúc các bề mặt, màu sắc, ánh sáng khác nhau giúp trẻ phát triển giác quan, phản xạ, cách xử lý tình huống.

Theo các kiến trúc sư và chuyên gia sáng tạo, không gian vui chơi sáng tạo đòi hỏi sự xem xét kỹ lưỡng về mặt an toàn. Bởi trẻ em thường xuyên tiếp xúc với các bề mặt vật liệu, trèo lên các cấu trúc và khám phá khả năng sáng tạo nên cấu trúc chơi cần được thiết kế sao cho không gây nguy hiểm cho trẻ, thậm chí phải tính tới các vị trí đệm để giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Ngoài ra, sự đa dạng trong các hạng mục sẽ tạo ra sự hứng thú, khuyến khích trẻ tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau để phát triển kỹ năng. Khía cạnh bền vững, bảo vệ môi trường và tối ưu hóa sử dụng tài nguyên cũng được khuyến khích áp dụng khi xây dựng không gian sáng tạo cho trẻ em, đặc biệt là việc ưu tiên các vật liệu tái chế, thiết kế hệ thống thoát nước hiệu quả và môi trường cây xanh để không gian được mát mẻ, trong lành.

Sân chơi ngoài trời có vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Theodore Roosevelt từng nói rằng, vui chơi là nhu cầu cơ bản của con người và việc tạo ra sân chơi cho trẻ em nên được thực hiện một cách nghiêm túc. Theo nhiều chuyên gia giáo dục, muốn thúc đẩy khả năng sáng tạo ở trẻ thì hãy để chúng tự do khám phá, tự do thử nghiệm và biết chấp nhận thất bại. Đừng áp đặt quá nhiều quy tắc hay đưa ra yêu cầu hoàn hảo trong mọi việc. Hãy tạo một môi trường mà ở đó trẻ cảm thấy an toàn và được khuyến khích sáng tạo theo cách riêng của mình. Việc biến thế giới xung quanh thành sân chơi sáng tạo cho trẻ em còn cần sự linh hoạt trong cách tiếp cận để tạo ra những không gian tuyệt vời, nơi trẻ em có thể khám phá, học hỏi và có những kỷ niệm đáng nhớ.

Quỳnh Dương