Lắp điện mặt trời mái nhà, người dân miền Bắc giảm được tiền điện thế nào?

Giảm tiền điện mùa nắng nóng

Trong nhiều năm, điện mặt trời mái nhà ở miền Bắc còn hạn chế do điều kiện tự nhiên khác biệt so với ở miền Trung và miền Nam. Tuy nhiên, các mô hình điện mặt trời áp mái tại Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hưng Yên... đã và đang chứng minh được hiệu quả tích cực về mặt kinh tế và môi trường.

Hiện nay, điện mặt trời mái nhà ở miền Bắc phát triển chủ yếu dựa trên nhu cầu tự thân, như tiết kiệm tiền điện trong mùa nắng nóng, chủ động nguồn năng lượng tại các khu vực có phụ tải cao, đồng thời hướng tới mục tiêu "xanh hóa" trong sản xuất và sinh hoạt.

Hệ thống điện mặt trời mái nhà không chỉ giảm chi phí mua điện mà còn tăng tính chủ động trong sử dụng điện

Đáng chú ý là sự chuyển dịch từ các hệ thống nhỏ lẻ sang các mô hình đa năng, tích hợp nhiều mục tiêu trong một hệ thống, vừa phát điện, vừa có khả năng lưu trữ, giảm nhiệt độ chuồng trại, tận dụng hạ tầng mái sẵn có và hỗ trợ thực hiện mục tiêu sản xuất xanh.

Tại nhiều trang trại ở Hưng Yên, Thái Nguyên, Sơn La... mái chuồng trại, nhà xưởng được tận dụng để lắp đặt tấm pin năng lượng nhằm cung cấp điện phục vụ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt.

Đối với khách hàng, hệ thống điện mặt trời mái nhà không chỉ giảm chi phí điện mà còn tăng tính chủ động trong sử dụng điện, nhất là vào mùa nắng nóng hay giờ cao điểm.

Nhiều hộ dân lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà trên khu chăn nuôi gia súc, gia cầm. Hệ thống này không chỉ cung cấp điện cho hệ thống làm mát chuồng trại mà còn phục vụ sinh hoạt hằng ngày của gia đình.

Hệ thống điện mặt trời cho các trang trại cũng giúp tiết kiệm 60 - 90% chi phí điện năng hằng tháng, giảm rủi ro mất điện hoặc gián đoạn do sự cố lưới điện. Việc sử dụng năng lượng mặt trời còn giảm phụ thuộc vào lưới điện, góp phần bảo vệ môi trường.

Ở quy mô lớn hơn, nhiều doanh nghiệp bắt đầu xem xét đầu tư điện mặt trời mái nhà như một phần trong chiến lược ESG (môi trường - xã hội - quản trị). Việc giảm phát thải CO2 nhờ điện mặt trời đang trở thành "chứng chỉ xanh" trong chuỗi cung ứng, đặc biệt với các ngành xuất khẩu sang thị trường khó tính như EU, Nhật Bản hay Mỹ.

Công ty TNHH Toàn Cầu Xanh Vina ở Phú Thọ cho biết từ khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái, doanh nghiệp này không chỉ giảm tới 30% chi phí điện hằng tháng mà còn tự tin công bố với đối tác quốc tế rằng họ đang chung tay cắt giảm khí nhà kính.

Công ty Cơ khí Nam Định (Ninh Bình) cho biết lắp điện mặt trời mái nhà hệ thống công suất 350 kWp cung cấp 35% nhu cầu điện, giúp tiết kiệm khoảng 100 triệu đồng/tháng.

Tại khu công nghiệp Yên Phong (Bắc Ninh), Samsung Electronics Việt Nam đã khánh thành hệ thống điện mặt trời mái nhà với công suất 2,38 MWp vào năm 2025. Dự án cung cấp lượng điện sạch khoảng 2,59 triệu kWh/năm, giúp giảm đáng kể chi phí năng lượng và góp phần vào cam kết phát triển bền vững, giảm phát thải khí nhà kính của doanh nghiệp.

Giảm phát thải

Báo cáo của Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) mới đây cho biết, tính đến hết ngày 30.6.2025, toàn khu vực miền Bắc (trừ Hà Nội) đã có 8.664 khách hàng triển khai lắp đặt điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 577,1 MWp.

Chỉ riêng trong tháng 6.2025, mặc dù thời tiết không thuận lợi nhưng lượng điện phát lên lưới đạt khoảng 52,7 triệu kWh, nâng tổng lượng 6 tháng đầu năm lên hơn 226 triệu kWh. Dự kiến cả năm, EVNNPC sẽ mua vào 530 triệu kWh điện mặt trời mái nhà với chi phí khoảng 1.005 tỉ đồng.

Việc phát triển mạnh mẽ điện mặt trời tại miền Bắc góp phần thực thi mục tiêu quốc gia về giảm phát thải, đồng thời giảm áp lực cho lưới điện quốc gia

Bà Trịnh Thị Kim Ngân, Trưởng ban Truyền thông EVNNPC cho biết: "Dù miền Bắc có cường độ bức xạ mặt trời không cao bằng miền Trung và miền Nam, nhưng vẫn đủ điều kiện để khai thác hiệu quả nguồn năng lượng mặt trời, đặc biệt nếu sử dụng kết hợp với hệ thống lưu trữ hoặc các thiết bị điện thông minh".

Trong bối cảnh Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, việc phát triển mạnh mẽ điện mặt trời tại miền Bắc góp phần thực thi mục tiêu quốc gia về giảm phát thải, đồng thời giảm áp lực cho lưới điện quốc gia. Đặc biệt trong mùa nắng nóng, khi nhu cầu điện tăng cao, điện mặt trời mái nhà giúp giảm nguy cơ quá tải hệ thống.

Việc phổ biến các công nghệ giám sát, điều khiển từ xa qua điện thoại thông minh giúp việc sử dụng điện mặt trời trở nên thuận tiện hơn, phù hợp với thói quen tiêu dùng hiện đại. Các mô hình này vừa mang lại hiệu quả kinh tế vừa góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về năng lượng tái tạo và phát triển bền vững.

Tuyết Nhung