Lấy trộm điện thoại của người khác khi say rượu vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự
Bạn đọc hỏi: Vài tuần trước, sau khi uống rượu say, em trai tôi đã vào một cửa hàng bán đồ điện tử và lấy trộm chiếc điện thoại iPhone (trị giá khoảng 5 triệu đồng) của chủ cửa hàng để trên mặt bàn. Tuy vậy, đến hôm sau khi đã tỉnh rượu, nghe lời khuyên của gia đình, em tôi đã mang trả lại chiếc điện thoại đó đúng như hiện trạng ban đầu nhưng chủ cửa hàng lại dọa sẽ kiện em tôi. Xin hỏi luật sư, trong trường hợp này, em tôi có phạm tội trộm cắp tài sản không?Trần Văn Bắc (Thanh Hóa)
Luật sư Lê Hồng Vân trả lời:
Hành vi lấy trộm chiếc điện thoại của em trai bạn tại cửa hàng bán đồ điện tử trong khi say rượu đã có dấu hiệu của tội trộm cắp tài sản theo Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi nên có thể bị xử lý về tội danh này (nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm).
Theo đó, người nào trộm cắp tài sản của người khác trị giá từ 2 - dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp: Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm; Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 174, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm; Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội... thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Bên cạnh đó, việc em bạn lấy trộm điện thoại trong lúc say rượu không được coi là điều kiện loại bỏ trách nhiệm hình sự. Điều 13 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.
Như vậy, người say rượu vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự khi phạm tội. Say rượu không được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, trái lại, với một số tội danh nhất định, đây được coi là tình tiết tăng nặng.
Do đó, trong trường hợp chủ cửa hàng làm đơn kiện, em bạn vẫn phải chịu trách nhiệm về hành vi trộm cắp tài sản này dù có trả lại chiếc điện thoại hay không. Tuy nhiên, việc trả lại chiếc điện thoại có thể được xem xét là tình tiết giảm nhẹ.