LHQ: Cả con tin ở Gaza lẫn tù nhân Palestine ở Israel đều bị lạm dụng tình dục

Sau cuộc tấn công vào ngày 7-10-2023, phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas (kiểm soát Dải Gaza, Palestine) đã bắt 253 người ở Israel làm con tin. Theo thỏa thuận ngừng bắn tạm thời hồi cuối tháng 11-2023, Hamas đã thả 105 con tin trong số này về lại Israel.

Sau đó, Israel giải cứu thêm nhiều con tin khác thông qua các chiến dịch quân sự tại Dải Gaza. Tuy nhiên, hãng tin AFP hồi giữa tháng 2 công bố phân tích cho thấy chỉ còn 101 con tin ở Gaza là còn sống, do nhiều người bị chết trong quá trình bị Hamas giữ.

Trong số 101 con tin này, AFP cho rằng 91 người là mang quốc tịch Israel hoặc gốc Israel, 8 người là mang quốc tịch Thái Lan, 1 người mang quốc tịch Nepal và người còn lại là người Pháp gốc Mexico.

Hình ảnh các con tin bị Hamas bắt, được trưng bày ở Tel Aviv (Israel). Ảnh: REUTERS

Về phía Israel, nước này cũng bắt nhiều người Palestine tại Gaza, do nghi ngờ có liên hệ với Hamas và nhiều lý do khác. Cơ quan Liên Hợp Quốc (LHQ) hỗ trợ người tị nạn Palestine (UNRWA) ước tính kể từ khi xung đột Israel-Hamas bắt đầu vào tháng 10-2023, Israel đã bắt khoảng 4.000 người dân Gaza. Ngoài ra, Israel cũng đang giữ nhiều người Palestine vốn không cư trú tại Gaza.

Nhiều báo cáo và lời khai của các con tin bị Hamas bắt từ lâu đã chỉ ra rằng điều kiện sống tại những nơi giam giữ rất tệ. Ở chiều ngược lại, báo cáo mới đây của UNRWA cũng cho thấy nhiều người Palestine bị giam ở Israel đã bị lạm dụng, hành hung.

Trong khi đó, người nhà của tất cả người bị giam nói trên mỗi ngày đều trông mong thân nhân của họ được thả về.

Những báo cáo đáng quan ngại

Báo cáo gần đây của LHQ cho thấy các con tin bị Hamas bắt đã bị lạm dụng tình dục.

Ngày 4-3, bà Pramila Patten – đặc phái viên của LHQ về vấn đề bạo lực tình dục trong xung đột cho biết nhóm điều tra của bà đã tìm ra “cơ sở hợp lý để tin rằng bạo lực tình dục liên quan xung đột, bao gồm cưỡng hiếp và cưỡng hiếp tập thể đã xảy ra” trong cuộc tấn công của Hamas vào Israel trong ngày 7-10-2023. Bà cũng cho biết kết quả điều tra cho thấy các con tin ở Gaza bị lạm dụng tình dục.

Để đi đến kết luận trên, nhóm điều tra đã đến Israel từ ngày 29-1 đến ngày 14-2 “nhằm thu thập, phân tích và xác minh thông tin về bạo lực tình dục liên quan xung đột” trong ngày 7-10-2023 và thời gian sau đó. Sau quá trình điều tra, nhóm của bà Patten đã đưa ra báo cáo dài 29 trang.

Trong quá trình điều tra, nhóm của bà Patten đã có 33 cuộc gặp với các tổ chức của Israel, phỏng vấn 34 người, bao gồm những người sống sót, nhân chứng của vụ tấn công ngày 7-10-2023 và những con tin được thả. Nhóm điều tra cũng đã xem lại đoạn phim dài 50 giờ về cuộc tấn công ngày 7-10-2023.

Phía Hamas chưa bình luận về báo cáo trên. Tuy nhiên, Hamas trước đây đã phủ nhận việc các chiến binh của họ có hành vi tấn công tình dục trong sự kiện ngày 7-10-2023.

Trong khi đó, tờ Financial Times dẫn báo cáo của UNRWA cho biết trong quá trình bị Israel giữ, nhiều người Palestine đã bị ngược đãi, bao gồm hành hung thể chất, thiếu ngủ và bạo lực tình dục.

“Các vết thương được tạo ra thông qua lực trực tiếp nhắm vào đầu, vai, thận, cổ, lưng và chân, bằng thanh kim loại và báng súng, ủng. Một số trường hợp dẫn đến gãy xương sườn, bị thương ở vai và gây thương tích lâu dài” – báo cáo nêu.

Một gia đình Palestine chào đón người thân được Israel thả về, theo thỏa thuận trao đổi con tin hồi tháng 11-2023. Ảnh: REUTERS

Báo cáo cũng dẫn lời các nhân chứng rằng một số người Palestine bị giam tại Israel đã chết do bị thương và bị bệnh nhưng không được cấp thuốc. Một số nhân chứng cũng kể lại có khi họ bị cấm dùng nhà vệ sinh, không có đồ ăn, nước uống trong nhiều giờ liền.

Lực lượng Phòng vệ Israel cho biết họ đã tuân thủ luật pháp Israel và quốc tế về việc giam những người Palestine. Ngoài ra, Israel “phủ nhận những tuyên bố chung chung và vô căn cứ liên quan việc lạm dụng những người bị giam, bao gồm những tuyên bố về lạm dụng tình dục trong các cơ sở giam giữ”.

Mong ngóng người thân được thả về

Những thông tin không hay về điều kiện giam giữ ở Israel, Gaza, cùng với việc thỏa thuận thả con tin không tiến triển khiến thân nhân các con tin rất nóng ruột.

Cha của ông Yair Moses bị Hamas bắt vào ngày 7-10-2023. Cho đến nay, ông Moses vẫn chưa nhận được nhiều thông tin về tình trạng của cha ông, trong khi cha ông đã bước sang tuổi 80.

"Mọi việc ngày càng khó khăn hơn. Tôi cảm thấy rất mệt mỏi, cả về thể chất lẫn tinh thần” – ông Moses nói với đài NPR.

Ông mong muốn chính phủ của Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu sẽ tập trung hơn vào quá trình đàm phán để đạt được thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin.

“Chúng tôi đang sống trong địa ngục. Và chúng tôi cần kết thúc chuyện đáng ghét này. Họ [chính phủ Israel] cần hiểu rằng việc đưa con tin bị Hamas bắt về nhà là điều quan trọng nhất” – ông Moses nói.

Ông Itay Raviv (27 tuổi) cũng hy vọng sẽ gặp lại người cậu Abraham Munter (79 tuổi). Nhưng giống như những gia đình con tin bị Hamas bắt khác, ông Raviv không biết liệu cậu ông có được thả không và khi nào điều đó sẽ diễn ra.

Người biểu tình ở Israel nhằm kêu gọi chính phủ tìm cách đưa những con tin bị Hamas bắt trở về, vào ngày 1-3. Ảnh: NPR

"Thành thật mà nói, chúng tôi không biết phải làm gì nữa. Chúng tôi tuyệt vọng. Chúng tôi đang kêu gọi thế giới, chính phủ của chúng tôi, kêu gọi mọi người” – ông Raviv nói.

Ông cho biết trong hơn 5 tháng kể từ khi xung đột Israel-Hamas nổ ra, "không có gì thay đổi. Mọi thứ đều bế tắc”.

“Việc nghe báo cáo về các cuộc đàm phán là điều khó khăn. Thật khủng khiếp khi hy vọng của bạn cứ tăng lên rồi hạ xuống" – ông Raviv nói.

Người thân của những người Palestine bị Israel giữ cũng rất nóng ruột.

Bà Latifa Abu Hamid là người Palestine. Bà có 4 người con đang bị Israel giam trong các nhà tù. Bà Hamid rất lo lắng đến độ "không ngủ được nữa".

“Ước mơ của mọi người mẹ là dạy dỗ con cái và chứng kiến chúng lập gia đình. Không người mẹ nào muốn con mình ngồi sau song sắt hoặc bị giết" – bà Hamid nói.

Tại Gaza, người dân nơi đây cũng mong các bên đạt được thỏa thuận thả con tin và ngừng bắn.

“Chúng tôi muốn sự an toàn. Chúng tôi mệt mỏi. Chúng tôi mệt mỏi về tinh thần và thể xác. Tôi cũng như nhiều người khác đang chờ đợi thỏa thuận thả con tin và ngừng bắn, không chỉ vì sự an toàn mà còn vì viện trợ, giảm giá thực phẩm. Điều này có ý nghĩa rất lớn đối với chúng tôi” – bà Like Najjar, một người dân ở Gaza, nói.

KHOA ĐIỀM