Liên tiếp trẻ đuối nước ở bể bơi: Đừng đánh mất 'thời gian vàng' cứu trẻ

Trong số này, có 3 trẻ ngừng tim kéo dài và 4 trẻ suy hô hấp nguy kịch. Chỉ một chút sơ sểnh mà nhiều em bé đã suýt phải trả giá bằng tính mạng.

Suýt mất con vì sơ sểnh ở bể bơi

10 ngày sống trong lo lắng, tuyệt vọng trôi qua, giờ thấy con có thể ngồi chơi, nói chuyện, anh N.V.H (Hà Nội) vui mừng khôn xiết. Con trai anh H là cháu C.T (6 tuổi) bị đuối nước tại bể bơi vào ngày 31/5, khi đưa vào Bệnh viện Nhi Trung ương đã trong tình trạng nguy kịch. Việc cháu được cứu sống giống như một kỳ tích.

Hướng dẫn kỹ năng bơi cho một lớp học trẻ em.

Theo anh H, chiều 31/5, cháu T được gia đình cho đi bơi ở gần nhà họ hàng ở nội thành Hà Nội. Chỉ vài phút sơ suất, cháu được mọi người xung quanh phát hiện đuối nước và đưa lên bờ trong tình trạng không tỉnh, tím tái, ngừng tim, ngừng thở. Sau khi được dốc ngược chạy quanh bể nhưng tình trạng không cải thiện, cháu V mới được đưa đến một bệnh viện cách đó khoảng 5 phút di chuyển. Tại đây, các bác sĩ nhanh chóng hồi sức tim phổi cho cháu T, sau 15 phút tim trẻ mới đập trở lại. Cháu được đặt nội khí quản và chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị.

Khi đến Bệnh viện Nhi Trung ương, cháu vẫn trong tình trạng hôn mê sâu, suy hô hấp, suy tuần hoàn, tiên lượng rất nặng nề. Tại Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, các bác sĩ áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực, phối hợp với liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động để bảo vệ não cho cháu bé. Sau 4 ngày hôn mê, cháu T dần tỉnh lại. Tới thời điểm hiện tại, cháu đã tỉnh, tự thở, tuy nhiên vẫn phải tiếp tục theo dõi lâu dài vì các di chứng thần kinh vẫn có thể xảy ra.

Cũng đang điều trị tại Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương vì đuối nước, nhưng bé B.M (20 tháng tuổi, Ninh Binh) không may mắn như bé C.T. Sau khi phát hiện đuối nước ở gần nhà, bé M. không được cấp cứu ban đầu mà bị vác ngược chạy vòng quanh. Khi không hiệu quả, trẻ được đưa đi cấp cứu nhưng thời gian di chuyển đến bệnh viện tỉnh quá dài, trên 30 phút. Vì vậy, dù bé có nhịp tim trở lại sau 15 phút cấp cứu ở tuyến dưới, song khi áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực tại Bệnh viện Nhi Trung ương, bé vẫn trong tình trạng hôn mê sâu, suy hô hấp, tiên lượng di chứng thần kinh nặng nề.

Vào mùa hè, Bệnh viện Nhi Trung ương thường tiếp nhận bệnh nhi bị đuối nước ở bể bơi. Nhiều người lớn cho rằng, trẻ bơi ở bể an toàn hơn ao, hồ nên đôi khi chủ quan, dù ngồi trên bờ nhưng không theo dõi con sát sao. Tại các bể bơi đều có nhân viên trông cứu hộ, song vào ngày hè, bể bơi quá đông người, vì vậy có cháu nhỏ không may đuối nước cũng không phát hiện kịp thời.

Tuyệt đối không bế dốc trẻ khi bị đuối nước

Theo Bệnh viện Nhi Trung ương, trong những năm qua bệnh viện đã tiếp nhận hàng trăm bệnh nhi nặng và nguy kịch vì đuối nước. 7 trẻ đuối nước nguy kịch trong 6 ngày vừa qua (từ 30/5– 4/6) được đưa vào cấp cứu tại khoa Điều trị tích cực Nội khoa, có 3 trẻ ngừng tim kéo dài và 4 trẻ suy hô hấp nguy kịch. Điều đáng nói, trong số 7 trẻ chỉ có duy nhất 1 trẻ được hồi sức ban đầu đúng cách, các trường hợp còn lại đều được cấp cứu sai cách. Nhiều trường hợp dù không tỉnh, không thở nhưng vẫn không được cấp cứu ngừng tim ngay, thay vào đó là bế dốc chạy vòng quanh, làm chậm trễ cấp cứu.

Hướng dẫn ép tim ngoài lồng ngực cứu người bị đuối nước.

Theo TS.BS Phan Hữu Phúc - Viện trưởng Viện Đào tạo và Nghiên cứu Sức khỏe Trẻ em, Bệnh viện Nhi Trung ương, Tổng thư ký Hội Nhi Khoa Việt Nam cho biết: Sơ cấp cứu ban đầu cho trẻ đuối nước rất quan trọng vì nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ đuối nước là tổn thương não do thiếu oxy. Thời gian chịu đựng thiếu oxy của não tối đa chỉ khoảng từ 4-5 phút, nếu quá thời gian này sẽ dẫn tới tổn thương não không hồi phục, gây tử vong hoặc di chứng thần kinh.

Để cứu sống trẻ trong khoảng “thời gian vàng” này, người cứu đuối đặc biệt chú ý, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim thì cần phải hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay. Với trường hợp của bé C.T, thời gian trẻ bị ngừng tim kéo dài, không được hồi sức tim phổi ngay do sơ cứu sai cách bằng cách dốc ngược chạy. Song, may mắn là nơi trẻ gặp nạn gần kề cơ sở y tế. Bên cạnh việc hồi sức tích cực cho trẻ tại Bệnh viện Nhi Trung ương, một phần rất lớn quyết định thành công của ca bệnh này đó chính là trẻ đã được cấp cứu ngừng tuần hoàn hiệu quả ở tuyến trước.

TS.BS Phan Hữu Phúc cho biết, để hồi sức thành công được các trường hợp ngừng tim do đuối nước cần áp dụng phối hợp rất nhiều biện pháp hồi sức tích cực. Bên cạnh các biện pháp hồi sức thường quy, tại Bệnh viện Nhi Trung ương đã áp dụng liệu pháp hạ thân nhiệt chủ động theo đích, nghĩa là dùng các thiết bị đưa thân nhiệt cơ thể trẻ giảm xuống 33-34 độ C trong một vài ngày để bảo vệ não, tránh não tổn thương nặng hơn, giúp hồi phục trở lại. “Tuy nhiên, nếu trẻ chỉ ngừng tim 5-7 phút thôi nhưng không được xử lý cấp cứu ban đầu đúng cách thì kết quả điều trị sẽ không khả quan bằng”, BS Phúc nhấn mạnh.

BS cũng cho biết, cấp cứu ban đầu đúng cách sẽ quyết định sống còn của trẻ đuối nước. Nhưng đáng tiếc, vấn đề báo động là hiện nay vẫn còn rất nhiều người chưa nắm được kỹ năng cấp cứu đúng khi tiếp cận xử trí một trẻ bị đuối nước, mặc dù ngành y tế các cấp đã truyền thông rộng rãi.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong thập kỷ vừa qua, đuối nước đã cướp đi sinh mạng của hơn 2,5 triệu người trên toàn cầu. Ước tính, mỗi năm có khoảng 236.000 người tử vong do đuối nước. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em từ 5 đến 14 tuổi. Tại Việt Nam, theo số liệu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, hiện có gần 2.000 trẻ dưới 16 tuổi tử vong do đuối nước mỗi năm. Do vậy, cha mẹ không được chủ quan kể cả khi đi bơi cùng trẻ, bởi tai nạn thương tích có thể xảy ra bất cứ lúc nào với trẻ.

Trần Hằng