Liệu ông Biden có hủy được các lệnh ân xá của ông Trump?

Các lệnh ân xá trước đó của Tổng thống tiền nhiệm Donald Trump đã gây ra nhiều tranh cãi như lần ân xá cho cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn hồi tháng 11-2020. Một số người cho rằng các lệnh ân xá này của ông Trump có thể sẽ được tân Tổng thống Joe Biden hủy bỏ nếu chúng bị xem là “tham nhũng” hay “lạm quyền”, theo tờ Newsweek ngày 20-1.

Tuy nhiên, các chuyên gia chorằng rất khó để có thể hủy bỏ lệnh ân xá đã được ban hành đúng cách thức và hợp lệ. Ông Jeffrey Crouch, trợ lý giáo sư về chính trị Mỹ tại ĐH American (thủ đô Washington, DC) và là tác giả của cuốn sách có tựa đề “Quyền ân xá của tổng thống”, cho biết rất có ít điều khoản về việc hủy bỏ ân xá.

“Các đời tổng thống trước gần như không bao giờ rút lại hay hủy bỏ một lệnh ân xá, mặc dù trước đó Tổng thống Ulysses Grant (Tổng thống thứ 18 của Mỹ) đã thu hồi thành công hai lệnh ân xá do người tiền nhiệm Andrew Johnson (Tổng thống thứ 17 của Mỹ) ban hành trước khi nó [lệnh ân xá] được thực hiện” – ông Crouch nói.

Động thái trên của ông Grant dường như tạo ra tiền lệ cho ông Biden, nhưng tình huống này rất phức tạp. Tân tổng thống không thể thu hồi một lệnh ân xá đã được thực hiện và đã được người nhận chấp nhận.

“Miễn là một lệnh ân xá được thực hiện, nó được công nhận là hợp lệ” – ông Crouch cho biết thêm.

Tờ Newsweek đã trích dẫn lời của ông Brian C. Kalt, giáo sư tại ĐH Bang Michigan, cho hay có rất ít khả năng những ân xá của ông Trump sẽ bị thu hồi.

Cựu chiến lược gia Steve Bannon rời Tòa án Liên bang quận Manhattan sau phiên điều trần về cáo buộc gian lận liên quan đến cuộc gây quỹ xây bức tường biên giới phía nam, ngày 20-8-2020. Ảnh: REUTERS

Trong ngày tại nhiệm cuối cùng của mình (ngày 19-1), ông Trump đã ban hành 143 lệnh ân xá và giảm án, nhưng lại không ân xá cho chính mình. Tuy nhiên, có người suy đoán rằng ông Trump có thể đã “bí mật” ân xá cho bản thân. Về lý thuyết, theo hiến pháp Mỹ, tổng thống có thể bí mật ban hành lệnh ân xá mà không cần phải thông báo cho quốc hội hay công chúng.

Một trong những nhân vật đáng chú ý được ông Trump ân xá là cựu chiến lược gia Steve Bannon, người được xem là “kiến trúc sư” trong sự nghiệp chính trị của ông Trump.

Ông Bannon đang phải đối mặt với cáo buộc gian lận liên quan đến một cuộc gây quỹ xây bức tường biên giới ở phía nam với Mexico. Ông Bannon bị truy tố và bị bắt vào tháng 8-2020. Thế nhưng, cho đến nay, ông Bannon vẫn chưa nhận tội.

Ông Trump cũng ân xá cho ông Elliott Broidy - người đã thừa nhận vi phạm luật vận động hành lang và từng là người gây quỹ cho ông Trump, và ông Ken Kurson - một người bạn của con rể Jared Kushner, với cáo buộc theo dõi và quấy rối qua mạng tổng cộng năm người. Các chuyên gia nhận định khả năng cao các lệnh ân xá của ông Trump sẽ có hiệu lực.

NGỌC KHÁNH