Liệu ông Trump có thể đổi tên Vịnh Mexico thành 'Vịnh Mỹ' không?

Đầu tuần này, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nói rằng ông dự định đổi tên Vịnh Mexico thành “Vịnh Mỹ” - một trong những đề xuất chính sách đối ngoại khiến nhiều nhà lãnh đạo thế giới phản ứng dữ dội.

“Cái tên này nghe rất hay” - ông Trump nhận xét về đề xuất đổi tên vùng biển tiếp giáp một số bang của Mỹ và Mexico.

Trong khi đề xuất trên của ông Trump gây tranh cãi ở Mexico thì ở Mỹ có một số ý kiến ủng hộ việc đổi tên Vịnh Mexico, đơn cử là Hạ nghị sĩ Cộng hòa Marjorie Taylor Greene. Bà Greene cam kết sẽ hỗ trợ ông Trump biến ý tưởng này thành hiện thực.

Vậy liệu ông Trump có thể đổi tên Vịnh Mexico thành “Vịnh Mỹ” hay không?

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tổ chức họp báo tại dinh thự Mar-a-Lago, bang Florida (Mỹ) ngày 7-1, nói rằng ông dự định đổi tên Vịnh Mexico thành “Vịnh Mỹ”. Ảnh: AFP

Ai đã đặt tên cho Vịnh Mexico?

Theo tờ The New York Times, tên gọi Vịnh Mexico lần đầu xuất hiện trên các bản đồ được các nhà thám hiểm Tây Ban Nha sử dụng vào thế kỷ 16, từ rất lâu trước khi nước Mỹ được thành lập.

Ngày 8-1, Tổng thống Mexico - bà Claudia Sheinbaum đã trưng ra một bản đồ từ năm 1607, trong đó có ghi tên Vịnh Mexico. Bản đồ này cũng gọi Bắc Mỹ là “Nước Mỹ Mexico” (“Mexican America”).

“Tại sao chúng ta không gọi đó là Nước Mỹ Mexico? Nghe cũng hay mà, đúng không?” - bà Sheinbaum nói.

Vịnh Mexico nhìn từ bang Florida (Mỹ). Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Liệu ông Trump có thể đổi tên Vịnh Mexico không?

Đã từng có tiền lệ về việc đổi tên. Năm 2015, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Barack Obama sử dụng quyền hành pháp để đổi tên một ngọn núi ở Alaska. Ngọn núi đó là núi “McKinley”, được đặt theo tên ông William McKinley - tổng thống thứ 25 của Mỹ, bị ám sát năm 1901.

Ngọn núi mang tên “McKinley” vào năm 1896 sau khi một người tìm vàng khám phá khu vực này nghe nói rằng ông McKinley - người ủng hộ chế độ bản vị vàng - đã giành được đề cử của đảng Cộng hòa cho vị trí tổng thống.

Tuy nhiên, người dân địa phương không gọi ngọn núi là núi “McKinley” mà gọi là núi “Denali”, theo tiếng địa phương có nghĩa là “đỉnh cao”. Tiểu bang Alaska từ năm 1975 đã chỉ định tên ngọn núi là “Denali” và thúc đẩy chính phủ công nhận cái tên này.

Núi Denali ở bang Alaska (Mỹ). Ảnh: GETTY IMAGES

Năm 2015, theo lệnh của ông Obama, Bộ Nội vụ Mỹ đã đã chính thức đổi tên ngọn núi thành “Denali”, lập luận rằng Tổng thống McKinley chưa bao giờ đến thăm ngọn núi này và không có “mối liên hệ lịch sử quan trọng nào với ngọn núi hoặc vùng Alaska”.

Tháng trước, ông Trump đã cam kết sẽ đảo ngược quyết định này.

Từ câu chuyện trên, với tư cách tổng thống, ông Trump hoàn toàn có thể thúc đẩy việc thay đổi tên các địa danh được sử dụng trong phạm vi lãnh thổ Mỹ.

Tuy nhiên, liệu các quốc gia khác có công nhận sự thay đổi này hay không lại là câu chuyện khác.

“Ngày nay, không có bất kỳ thỏa thuận hay quy trình quốc tế chính thức nào về việc đặt tên các khu vực hàng hải” - ông John Nyberg, Giám đốc Tổ chức Thủy văn Quốc tế, nói với The New York Times.

Còn Ủy ban Địa danh Mỹ - cơ quan quản lý đặt tên địa lý quốc gia Mỹ, thuộc Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ - cho biết rằng họ chỉ xem xét thay đổi tên vì các lý do “thuyết phục”.

Cơ quan này nhấn mạnh rằng “chính sách quan trọng nhất liên quan tên gọi là sự sử dụng và chấp nhận của địa phương”.

Những vùng biển nào khác có tên gây tranh cãi?

Vùng biển ngăn cách Iran và Saudi Arabia từ lâu đã là nguồn gốc căng thẳng. Iran muốn khu vực này được gọi là “Vịnh Ba Tư” (Persian Gulf), trong khi Saudi Arabia muốn nó tên là “Vịnh Ả Rập” (Arabian Gulf).

Hải quân Mỹ sử dụng thuật ngữ “Vịnh Ả Rập” để tránh gây mâu thuẫn với một đồng minh quan trọng, nhưng Ủy ban Địa danh Mỹ yêu cầu sử dụng tên “Vịnh Ba Tư” trong các tài liệu chính thức.

Sự tranh cãi cũng tồn tại xung quanh tên của vùng biển giáp Nhật, Triều Tiên, Hàn Quốc và Nga. Nhật gọi đây là “Biển Nhật” (Sea of Japan), trong khi Hàn Quốc cho rằng nó đã được gọi là “Biển Đông” (East Sea) suốt nhiều thế kỷ.

THẢO VY