Liệu pháp 'sốc' và chiến thắng của Tổng thống đắc cử Argentina

Nhà kinh tế học Javier Milei trở thành tân Tổng thống của Argentina

Thắng cử khi mới bước vào chính trường 2 năm

Nhà kinh tế học Javier Milei đã trở thành Tổng thống mới của Argentina sau khi giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu vòng hai hôm 19-11 với tỷ lệ ủng hộ gần 56% phiếu bầu, đánh bại ông Sergio Massa - Bộ trưởng Kinh tế, chỉ nhận được hơn 44%. Chính trị gia này sẽ có nhiệm kỳ bắt đầu từ ngày 10-12 đến hết năm 2027.

Dù mới tham gia chính trường trong 2 năm trở lại đây, nhưng chính trị gia Javier Milei đã có một chiến dịch tranh cử sôi nổi với lời hứa thay đổi căn bản hiện trạng kinh tế quốc gia. Lần thứ hai trong lịch sử, Argentina chứng kiến 10 năm không tăng trưởng kinh tế. Trong thập kỷ đó, tỷ lệ nghèo tăng từ 28% lên hơn 40%. Sức mua của nền kinh tế đã bị tàn phá bởi tỷ lệ lạm phát hàng năm lên tới hơn 140%, cứ 5 người Argentina thì có 2 người sống trong cảnh nghèo đói, các vùng nông nghiệp trọng điểm phải hứng chịu những đợt hạn hán lịch sử, đồng peso tụt giá, giá cả thay đổi gần như hàng tuần. Trước bối cảnh đó, ông Milei cam kết sẽ thực hiện các “liệu pháp sốc kinh tế” như đóng cửa ngân hàng Trung ương, đôla hóa nền kinh tế, cắt giảm chi tiêu, cải cách kinh tế mạnh tay. Những quan điểm cấp tiến của ông đã gây được tiếng vang lớn với người dân Argentina vốn đã quá mệt mỏi vì tình hình kinh tế trì trệ của đất nước. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu giúp ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử dù còn ít kinh nghiệm trên chính trường.

Trong bài phát biểu chiến thắng vào tối 19-11, ông Milei nói: “Tình hình của Argentina rất nghiêm trọng. Đất nước chúng ta đang cần những thay đổi lớn. Không có chỗ cho sự từ từ và không có chỗ cho những biện pháp hời hợt”. Ông Milei cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 21-11 rằng, bất kỳ bộ trưởng nào trong chính phủ của ông tăng chi tiêu sẽ bị cách chức ngay lập tức. Thế nên, vị chính trị gia 53 tuổi lên cầm quyền dự kiến sẽ tạo ra một cơn địa chấn đối với nền kinh tế Argentina trong những ngày tới.

“Donald Trump” của Argentina

Về mặt cá nhân, trước khi được công chúng chú ý, ông Javier Milei giữ vai trò Kinh tế trưởng tại tập đoàn kinh doanh Corporacion America (một trong những tập đoàn kinh doanh lớn nhất Argentina) và điều hành hầu hết các sân bay của đất nước. Ông làm việc ở đó cho đến năm 2021, khi giành được ghế nghị sĩ. Là con trai của một doanh nhân, nhưng nhà kinh tế học này không thích nói nhiều về thời thơ ấu và cho biết những năm tháng tuổi trẻ của ông được đánh dấu bằng mối quan hệ căng thẳng với cha. Ngày nay, thành viên duy nhất trong gia đình mà ông có mối quan hệ thân thiết là người chị gái Karina Milei - đây cũng là người điều hành chiến dịch tranh cử của ông. Ông Javier Milei gọi chị gái là “sếp” và nhiều lần mô tả bà là “kiến trúc sư” cho con đường chính trị của mình.

Ông Milei thời trẻ cũng từng là một thủ môn bóng đá, nhưng sau đó ngừng theo đuổi môn thể thao này trong thời kỳ siêu lạm phát cuối những năm 1980 để nghiên cứu kinh tế. Đáng nói, ông thường được so sánh với ông Donald Trump và vị cựu Tổng thống Mỹ này cũng được ông Milei công khai ngưỡng mộ. Đó là cách vận động tranh cử được người dân thích thú cùng lối hùng biện nảy lửa. Ông Milei phản đối chính sách phá thai mà Argentina đã hợp pháp hóa trong những năm gần đây và đã đề xuất một cuộc trưng cầu dân ý để bãi bỏ luật này. Hình ảnh thường thấy trong giai đoạn đầu chiến dịch tranh cử của ông Javier Milei là chiếc cưa máy ông mang theo mình để thể hiện quyết tâm cải tổ. Tương tự như khẩu hiệu của ông Trump “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”, ông Milei cho biết sẽ đưa đất nước Argentina trở lại một thời kỳ vĩ đại.

Được biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống đắc cử Argentina Javier Milei ngày 22-11 đã có cuộc điện đàm đầu tiên, trong đó ông Joe Biden cho biết vì lịch trình bận rộn nên sẽ không tham dự lễ nhậm chức của ông Milei vào ngày 10-12 tới. Trong khi đó, trong cuộc gọi diễn ra cùng ngày nhờ sự kết nối của con trai cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro, ông Donald Trump chúc mừng ông Milei đắc cử, đồng thời cho biết sẽ đến thăm Buenos Aires để gặp lãnh đạo mới của Argentina.

Theo AP/Reuters