Litva cho phép quân đội bắn hạ thiết bị bay không người lái (UAV) vi phạm không phận

Các binh sĩ thuộc Tiểu đoàn Phòng không, Lực lượng Vũ trang Lithuania thực hành huấn luyện. Wikimedia Commons

Kênh TVP World của Ba Lan ngày 24/9 cho biết trước đây, quân đội Litva chỉ được phép nhắm mục tiêu nếu xác định thiết bị bay không người lái đó có vũ trang hoặc gây ra mối đe dọa trực tiếp đối với các cơ sở quan trọng của nhà nước.

Nhưng điều này sẽ thay đổi theo luật mới được thông qua theo thủ tục khẩn cấp, với 117/141 nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ, và sẽ có hiệu lực từ tháng 10 tại quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU) này.

Bộ trưởng Quốc phòng Dovilė Šakalienė cho biết: “Giờ đây chúng ta có thể phản ứng nhanh chóng theo bất kỳ cách nào, bao gồm cả việc tiêu diệt thiết bị bay không người lái. Luật pháp và quy trình của chúng ta trước đây chưa thích ứng với các mối đe dọa… giờ đây chúng ta có thể phản ứng với tốc độ chớp nhoáng”.

Luật mới trao quyền cho Tổng tư lệnh quân đội Litva được phép đóng cửa một phần không phận quốc gia và bắn hạ bất kỳ thiết bị bay không người lái nào bên trong “vi phạm các quy định do Tổng tư lệnh ban hành”.

NATO phản ứng trước các vụ vi phạm không phận

Tổng thư ký NATO Mark Rutte nhấn mạnh liên minh sẽ luôn phản ứng phù hợp với mức độ đe dọa.

Vào ngày 23/9, NATO tuyên bố sẽ sử dụng “mọi công cụ quân sự và phi quân sự cần thiết” để tự vệ trước “một mô hình hành vi ngày càng vô trách nhiệm” của Moskva (Moscow), sau những vụ vi phạm không phận các quốc gia thành viên.

Tháng 8, Litva đã yêu cầu NATO tăng cường phòng không sau khi hai thiết bị bay không người lái quân sự từ Belarus rơi xuống lãnh thổ.

Ngày 23/9, Đan Mạch cho biết các thiết bị bay không người lái khiến sân bay chính phải ngừng hoạt động có liên quan tới một loạt vụ xâm nhập nghi là của Liên bang Nga và nhiều sự gián đoạn khác ở châu Âu.

Vào hôm 19/9, Estonia cho biết ba máy bay tiêm kích MiG-31 được cho là của Liên bang Nga đã vi phạm không phận 12 phút trước khi bị NATO áp tải ra ngoài.

Ngày 10/9, Ba Lan cho biết khoảng 20 thiết bị bay không người lái được cho là của Liên bang Nga đã xâm nhập không phận trong đêm 9, rạng sáng 10/9, buộc NATO phải điều tiêm kích bắn hạ một số chiếc, đồng thời củng cố thêm tuyến phòng thủ ở sườn phía Đông châu Âu.

Phản ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump trước các vụ vi phạm không phận

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 23/9 cho biết các nước thành viên NATO nên bắn hạ máy bay của Liên bang Nga vi phạm không phận của khối.

Báo The Kyiv Independent của Ukraine tối 23/9, theo giờ địa phương, cho biết khi được hỏi liệu các đồng minh NATO có nên khai hỏa vào máy bay của Liên bang Nga xâm nhập lãnh thổ hay không, Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời: “Có, tôi nghĩ vậy”

Theo báo The Kyiv Independent, nhà lãnh đạo Mỹ đưa ra phát biểu này tại một cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở New York, bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 80.

Trong những tuần gần đây, Liên bang Nga bị cáo buộc nhiều lần vi phạm không phận của một số quốc gia thành viên NATO, bao gồm Ba Lan, Romania và Estonia.

Ngày 19/9, ba tiêm kích MiG-31 được cho là của Liên bang Nga đã bay vào không phận Estonia trước khi bị máy bay NATO chặn lại.

Khi một phóng viên hỏi thêm liệu Mỹ có ủng hộ các đồng minh NATO nếu họ bắn hạ máy bay của Liên bang Nga hay không, Tổng thống Trump đáp: “Điều đó còn tùy vào hoàn cảnh. Chúng tôi rất mạnh mẽ trong quan hệ với NATO”.

Trước đó cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói trong một cuộc phỏng vấn với đài CBS rằng NATO chưa bàn đến việc bắn hạ máy bay của Liên bang Nga trừ khi chúng tấn công.

Ông Rubio cho biết phản ứng của NATO đối với những vụ xâm nhập như vậy là ngăn chặn, và cách tiếp cận này sẽ tiếp tục.

Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh cam kết của Washington trong việc bảo vệ “từng tấc lãnh thổ NATO” vẫn vững chắc, nhưng mục tiêu là chấm dứt chiến tranh và tránh leo thang với Moskva (Moscow).

“Tôi không nghĩ ai đó đã nói về việc bắn hạ máy bay của Liên bang Nga trừ khi chúng tấn công”, ông Rubio khẳng định.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna ngày 23/9 nói với tờ The Kyiv Independent rằng quốc gia vùng Baltic này sẵn sàng ngăn chặn và, nếu cần thiết, bắn hạ máy bay của Liên bang Nga vi phạm không phận.

“Thông điệp phải thật rõ ràng: những vụ vi phạm trong tương lai sẽ nhận được phản ứng, bao gồm cả việc ngăn chặn và bắn hạ. Đây không chỉ là bảo vệ biên giới Estonia, mà là bảo vệ biên giới NATO”, Ngoại trưởng Tsahkna nhấn mạnh.

Ba tiêm kích MiG-31 có vũ trang được cho là của Liên bang Nga đã xâm nhập không phận Estonia trong 12 phút ngày 19/9, bay sâu 10 km và áp sát thủ đô Tallinn trước khi bị chặn lại. Ngoại trưởng Tsahkna gọi đây là lần vi phạm thứ tư và “nghiêm trọng nhất từ đầu năm tới nay”.

Estonia đã yêu cầu tham vấn theo Điều 4 của Hiệp ước NATO, cho rằng đây là thách thức trực tiếp đối với an ninh tập thể của khối.

Sự việc diễn ra sau một vụ xâm nhập bằng thiết bị bay không người lái cũng được cho là của Liên bang Nga vào Ba Lan đêm 9, rạng sáng 10/9, khiến Vácsava (Warsaw) phải khai hỏa, bắn hạ nhiều chiếc trong không phận nước này khi Ukraine hứng chịu một cuộc tấn công đường không quy mô lớn.

Đây là lần đầu tiên một thành viên NATO bắn hạ khí tài quân sự được cho là của Liên bang Nga trên lãnh thổ của mình kể từ khi chiến tranh nổ ra.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc