Liz Truss - Rishi Sunak: Ai sẽ là Thủ tướng Anh?

Hai ứng viên cuối cùng trong cuộc đua vào ghế Thủ tướng Anh: Liz Truss và Rishi Sunak. Ảnh: Asiana Times

Hai cách tiếp cận khác biệt

Ngoại trưởng Anh đương nhiệm Liz Truss sẽ trở thành nữ Thủ tướng thứ 3 của Anh nếu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lãnh đạo Đảng Bảo thủ, trong khi đối thủ của bà, cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak, được kỳ vọng sẽ là lãnh đạo số 10 Phố Downing đầu tiên không phải người da trắng.

Chiến dịch tranh cử, khởi xướng từ việc Thủ tướng Boris Johnson từ chức vào tháng 7 năm nay, đã cho thấy cách tiếp cận rất khác nhau của cặp đôi Truss - Sunak trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt đang gia tăng của đất nước.

Ông Sunak, người đã từ chức Bộ trưởng Tài chính vì một loạt vụ bê bối của Chính phủ, được đánh giá là một diễn giả tốt hơn trước công chúng, có lúc đã dẫn đầu trong cuộc đua.

Nhưng ông đã bị tụt lại sau đó, được cho là bởi quá bám vào chính sách tài khóa chính thống để giải quyết lạm phát. Ông cũng bị mất cảm tình vì hình ảnh một nhà kỹ trị giàu có. Đồng thời, ông phải đối mặt với cáo buộc phản bội vì đã hạ bệ "người hùng Brexit" của đảng Bảo thủ là Thủ tướng Johnson.

Ngược lại, Ngoại trưởng Liz Truss đã vượt lên như một người được yêu thích trong cuộc bỏ phiếu của các thành viên cấp cơ sở đảng Bảo thủ. John Curtice, một nhà khoa học chính trị tại ĐH Strathclyde ở Glasgow, Anh, đánh giá: "Bà ấy là một chính trị gia giỏi".

"Nếu bạn hỏi chiến dịch của Liz Truss nói về điều gì, thì đó rõ ràng là: Cắt giảm thuế không phải là một khoản phân bổ. Rất rõ ràng" - ông Curtice nói với AFP - "Với Rishi Sunak, chẳng có gì cụ thể".

Ông Curtice nói thêm rằng, bà Truss đã truyền tải hiệu quả "thông điệp Bảo thủ truyền thống" đến các thành viên Tory, trong khi ông Sunak mang nhiều sắc thái hơn.

Điều đó, theo chuyên gia Curtice, cho thấy khả năng ông Sunak đã phải "uốn" nhiều hơn bởi các áp lực, qua đó cũng chứng tỏ sự lão làng của bà Truss.

"Dễ thấy, bà ấy là một người chơi dày dặn kinh nghiệm" - ông Curtice nói.

Sự nghiệp chính trị

Ngoại trưởng Lizz Truss, 47 tuổi, từng mô tả việc đi lên đỉnh cao chính trị Anh là "một cuộc hành trình", khiến bà bị chỉ trích vì tham vọng cơ hội. Bà xuất thân từ một gia đình cánh tả và ban đầu gia nhập đảng Dân chủ Tự do trước khi chuyển sang đảng Bảo thủ cánh hữu.

Bà trở thành nghị sĩ đại diện khu vực bầu cử Tây Nam Norfolk, miền Đông nước Anh vào năm 2010. Kể từ năm 2012, bà đã đảm nhiệm một loạt các chức vụ cấp bộ trưởng trong các bộ, bao gồm giáo dục và tài chính cũng như một thời kỳ tương đối khó khăn trong lĩnh vực tư pháp.

Năm 2016, bà vận động Vương quốc Anh ở lại Liên minh châu Âu (EU) nhưng sau đó nhanh chóng trở thành một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất khi người Anh bỏ phiếu cho Brexit.

Khi Anh rời EU, Thủ tướng Johnson đã giao cho bà Truzz phụ trách đàm phán các thỏa thuận thương mại tự do mới, trước khi bổ nhiệm bà làm Ngoại trưởng Anh vào năm ngoái.

Trong vai trò này, bà đã đảm nhận nhiệm vụ gây tranh cãi là cố gắng vượt qua những khác biệt với Brussels về thương mại hậu Brexit ở Bắc Ireland. Giống như ông Johnson, bà cũng tỏ ra cứng rắn với Nga và ủng hộ Ukraine.

Rishi Sunak, 42 tuổi, có ông bà là những người nhập cư Ấn Độ, là con trai của một bác sĩ và một dược sĩ ở Southampton, trên bờ biển phía Nam nước Anh. Ông theo học tại trường Winchester College danh tiếng, sau đó là ĐH Oxford. Cả ông và bà Truss đều học chính trị, triết học và kinh tế tại Oxford.

Ông Sunak đã đại diện cho khu vực bầu cử của Richmond ở miền Bắc nước Anh kể từ năm 2015, cũng là nơi ông sớm được kỳ vọng trở thành một Thủ tướng tiềm năng trong tương lai.

Ông trở thành Bộ trưởng Tài chính Anh vào đầu năm 2020, nhanh chóng giành được sự khen ngợi vì đã dẫn đầu hỗ trợ của Chính phủ cho người dân và DN bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Nhưng ông Sunak đã chứng kiến làn sóng dư luận quay lưng lại với mình trong năm nay, sau khi có thông tin rằng vợ ông không nộp thuế ở Anh. Các nhà phê bình cũng đã dẫn chứng về tài sản riêng tư, quần áo đắt tiền và nhà cửa để miêu tả ông là người ở tầng lớp khác với công chúng bình thường.

Nam Trung