Lỗ 300 tỷ, nhà đầu tư thu phí không dừng BOT trả dự án cho Bộ GTVT
Trước 31/12, tất cả các trạm thu phí BOT trên cả nước phải hoàn thành thu phí tự động không dừng. Tuy nhiên, mới đây chủ đầu tư bất ngờ xin trả lại dự án cho Bộ GTVT.
Trong văn bản gửi Bộ GTVT, chủ đầu tư dự án - công ty TNHH Thu phí tự động VETC (VETC) nói rõ việc triển khai dự án thu phí tự động không dừng gặp hàng loạt khó khăn, vướng mắc nên đề xuất Bộ GTVT hỗ trợ, hoặc trả dự án, cho làm thủ tục phá sản...
Công ty VETC là đơn vị ký hợp đồng với Bộ GTVT để triển khai lắp đặt, vận hành thu phí tự động giai đoạn 1 tại 44 trạm thu phí.
Thủ tướng giao 26 trạm thu phí trên quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh phải xong trong năm 2018, số còn lại phải xong trước 31/12. Nhưng chỉ còn gần 2 tháng nữa là hết hạn, nhà đầu tư lại bất ngờ đòi trả dự án.
VETC cho biết, giai đoạn 1 đã qua 5 năm triển khai (từ tháng 11/2014). Tuy vậy, tới nay mới lắp đặt hệ thống thu phí tự động tại 27/44 trạm thu phí, số đã lắp đặt mới có 23 trạm đang vận hành.
Số vốn đã giải ngân cho dự án khoảng 1.300 tỷ đồng. Dù vậy, công ty VETC mới ký được hợp đồng dịch vụ thu phí tự động với 11/44 trạm thu phí. Số trạm còn lại chưa ký được phụ lục hợp đồng và hợp đồng dịch vụ.
Các nhà đầu tư BOT chưa đồng ý mức phí trích lại cho đơn vị thu phí tự động; chờ đồng thuận của ngân hàng, địa phương; không đồng ý đàm phán để ký hợp đồng; hoặc đồng ý mức phí trích nhưng xin trả chậm...
Đại diện VETC thừa nhận, việc các nhà đầu tư BOT không hợp tác triển khai thu phí tự động đã ảnh hưởng tới tiến độ dự án, dù theo chỉ đạo của Thủ tướng lộ trình thực hiện thu phí tự động phải xong trước 31/12/2019.
Đại diện công ty đề nghị Bộ GTVT lựa chọn nhà đầu tư khác nhận chuyển giao thực hiện tiếp dự án (giai đoạn 1), hoặc Nhà nước nhận lại dự án để làm.
Nhà đầu tư này cũng kiến nghị Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng chỉ đạo giải quyết vướng mắc dự án, hoặc cho dừng hợp đồng và thực hiện thủ tục phá sản công ty VETC trong tháng 12/2019.
“Nếu VETC tiếp tục, Bộ GTVT phải chia sẻ rủi ro, bù phần doanh thu thiếu hụt so với phương án tài chính của hợp đồng”, đại diện VETC cho biết.
Lỗi do Bộ GTVT?
Chủ tịch công ty CP Tasco (đơn vị đầu tư VETC) Phạm Quang Dũng cho biết, đơn vị đã theo đuổi dự án thu phí tự động không dừng suốt 5-6 năm nay. Theo hợp đồng ký với Bộ GTVT, VETC đã cung cấp dịch vụ thu phí không dừng cho nhà đầu tư BOT. Tuy nhiên, đến nay phương án tài chính chỉ đạt 10% so với phương án tài chính giá trị hợp đồng.
Do VETC không thu được phí để vận hành nên đến nay lỗ lũy kế của dự án đã lên tới 300 tỷ đồng.
Ông Dũng nói rõ, dự án thu phí tự động không dừng không hoàn thành, lỗi không phải ở chủ đầu tư mà do Bộ GTVT. Chủ đầu tư cung cấp sản phẩm thu phí không dừng cho Bộ GTVT, nhưng Bộ GTVT không chỉ đạo được các nhà đầu tư BOT thực hiện nên không thể làm được.
"Bộ GTVT nói rất nhiều nếu nhà đầu tư BOT không thu phí tự động thì phải dừng thu phí, nhưng thực tế không làm được. Có một số nhà đầu tư đã lắp đặt thu phí tự động rồi nhưng vẫn không trả phí dịch vụ. Cái chính vẫn phải là nhà nước quyết tâm thì mới làm được", ông Dũng nói.
Chủ tịch Tasco cho rằng, trong hợp đồng VETC ký với Bộ GTVT có điều kiện chấm dứt hợp đồng và Bộ GTVT phải bồi hoàn cho chủ đầu tư. Tuy nhiên kể cả khi được bồi hoàn thì chủ đầu tư cũng "chết rồi".
"Bộ GTVT có thể tìm đối tác khác, nếu không sẽ chấm dứt hợp đồng", ông Dũng nói.
Dự án thu phí tự động không dừng được xem là giải pháp "đặc trị" để công khai minh bạch trong thu phí BOT giao thông cũng như chống ùn tắc tại các trạm thu phí. Tuy nhiên, sau 5 năm triển khai đến nay dự án vẫn gặp rất nhiều khó khăn.