Lộ diện dần cuộc chiến tranh tiền tệ

Khi chiến tranh tiền tệ nổ ra, Mỹ có thể đe dọa mua số lượng lớn trái phiếu chính phủ Trung Quốc để đẩy giá đồng nhân dân tệ lên cao. Ở chiều ngược lại, Trung Quốc có khả năng mua thêm trái phiếu chính phủ Mỹ. Ảnh: Getty Images

Sáng sớm thứ Hai khi thị trường Mỹ và châu Âu còn chưa mở cửa do lệch múi giờ, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc thông báo tỷ giá mới của đồng nhân tệ so với đồng đô la Mỹ có hiệu lực ngay tức thì là 6,9225 tệ/đô la Mỹ. Rất nhanh, trên thị trường thế giới tỷ giá hối đoái của đồng tệ vượt ngưỡng 7 tệ/đô la Mỹ, ngưỡng cản cả về hai mặt tâm lý và kỹ thuật vốn tồn tại vững chắc từ năm 2008.

Chiến tranh thương mại leo thang khởi phát

cho chiến tranh tiền tệ

Động thái bất ngờ của Trung Quốc được giới tài chính quốc tế nhìn nhận như sự đáp trả lại việc áp thuế mới của phía Mỹ. Tuy nhiên lần này nó được đánh giá là nặng ký và sẽ ảnh hưởng lâu dài tới hoạt động của doanh nghiệp cả hai nước. Hãng tin Bloomberg trích bình luận của một tổ chức đầu tư trên phố Wall nói rằng việc Trung Quốc can thiệp làm đồng tệ yếu đi là bậc thang thứ 11 trong bảng xếp hạng 10 bậc thang (nghĩa là ngoại lệ) về độ nghiêm trọng của những yếu tố tác động đến thị trường.

Mỹ đã ngay lập tức đưa Trung Quốc vào danh sách các nước thao túng tiền tệ và cho biết sẽ tham vấn Quỹ Tiền tệ quốc tế để loại bỏ lợi thế cạnh tranh không lành mạnh do động thái mới nhất của Trung Quốc.

Sự leo thang của chiến tranh thương mại giờ đây đã có tiền đề để khởi phát chiến tranh tiền tệ. Hàng loạt đồng tiền khu vực châu Á mất giá so với đô la Mỹ. Tỷ giá niêm yết chuyển khoản bán ra của các ngân hàng đã dịch chuyển từ 23.240 đồng/đô la Mỹ cuối tuần trước lên 23.340 đồng/đô la Mỹ. Song mức giá này không giữ được lâu và đến cuối giờ chiều thứ Ba đã rơi về 23.290 đồng/đô la Mỹ. Cung ngoại tệ trên thị trường vẫn đang dồi dào và tiền đồng, nhìn suốt cả chiều dài từ đầu năm đến nay, vẫn trong xu hướng lên giá.

Thị trường vàng trong nước tiếp tục chứng kiến cảnh giao dịch ảm đạm dù ba tháng qua giá vàng miếng SJC đã biến động từ 36 lên 40 triệu đồng/lượng và có lúc chạm 41 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra. Người dân tỏ rõ thái độ không còn muốn đầu tư vào vàng như một phương thức tích lũy, bảo toàn tài sản. Vả lại trong điều kiện tỷ giá khá ổn định và tiền đồng có xu hướng lên giá, vàng đã mất đi sức hấp dẫn lấp lánh của nó.

Thị trường chứng khoán gánh chịu

Cuộc khảo sát bỏ túi của chúng tôi với đại diện của 10 doanh nghiệp, tổ chức tín dụng cho thấy 10/10 đều nhận định chiến tranh thương mại là rủi ro lớn nhất đối với việc kinh doanh hiện nay. Rủi ro vì bản thân doanh nghiệp và cơ quan quản lý không đo lường được tác động của nó đến kinh tế vĩ mô và vi mô như thế nào. Hơn nữa doanh nghiệp cũng không thể dự báo, đoán định trước diễn biến để có sách lược chuẩn bị đối phó cho phù hợp. Chủ tịch một doanh nghiệp cho biết cách tốt nhất là chuẩn bị cho phương án xấu nhất có thể xảy ra. Nếu thực tế bớt xấu hơn là đáng mừng.

Chứng khoán Việt Nam cũng không nằm ngoài biến động của chứng khoán thế giới. Chỉ số Dow Jones giảm gần 800 điểm trong phiên giao dịch đầu tuần và đà bán tháo cổ phiếu có thể sẽ chậm 1-2 ngày lại trước khi các đợt bán tiếp theo diễn ra nếu cả Mỹ và Trung Quốc chưa tìm được tiếng nói chung giải quyết các bất đồng thương mại.

Tổng thống Donald Trump đang đứng trước bài toán nan giải khi kinh tế Mỹ chỉ đạt mức tăng trưởng GDP 2,1% trong quí 2-2019, thấp hơn đáng kể so với quí 1 và cuộc vận động tranh cử tổng thống cho năm 2020 đang đến gần. Ông Donald Trump không ngần ngại nói thẳng Trung Quốc có ý đợi một tổng thống Mỹ mới từ Đảng Dân chủ có thể “mềm dẻo” hơn trong đàm phán thương mại và ông khẳng định quyết tâm chiến thắng để đảm đương nhiệm kỳ thứ hai.

Tất cả vẫn đang ở phía trước, chỉ có các thị trường hàng hóa, chứng khoán biến động hàng ngày. Cách tiếp cận thị trường thịnh hành nhất thời điểm này có lẽ là quan sát trước khi mọi diễn biến trở nên rõ ràng và dễ đoán định hơn.

HẢI LÝ