Lỗ hổng pháp lý khiến cô dâu ngoại dễ bị chồng Hàn Quốc bạo hành

Sau khi đoạn video một người chồng Hàn Quốc đánh đập dã man người vợ Việt Nam bị phát tán, nhiều người đã nói về việc xã hội trọng nam khinh nữ đã khiến những người phụ nữ làm dâu tại Hàn Quốc dễ trở thành nạn nhân của bạo lực gia đình.

Bên cạnh đó, hệ thống nhập cư nơi đây cũng đẩy những người phụ nữ dễ rơi vào thế trở thành người phụ thuộc chồng, làm gia tăng bạo hành gia đình.

"Luật pháp trao quá nhiều quyền cho người chồng"

Ban đầu, luật pháp Hàn Quốc yêu cầu các ông chồng bản xứ phải là người bảo trợ cho thị thực (visa) và tình trạng nhập cư của vợ mình, có quyền giúp hay không giúp vợ họ gia hạn visa và đăng ký thường trú. Tuy nhiên, điều luật này đã được bãi bỏ vào tháng 12/2011 nhằm bảo vệ tốt hơn quyền con người của những người vợ ngoại quốc.

Tuy nhiên, các nhóm dân sự cho biết các thủ tục pháp lý còn lại vẫn gây khó khăn cho những người vợ ngoại quốc lấy được đăng ký thường trú hoặc quốc tịch Hàn Quốc nếu không có sự giúp đỡ của chồng.

Luật pháp Hàn Quốc trao cho đàn ông bản xứ quyền kiểm soát số phận những người vợ nhập cư, vô tình khiến họ bị bạo hành. Ảnh: CNA.

"Người nước ngoài cần vượt qua một cuộc phỏng vấn sau khi nộp đơn xin nhập quốc tịch Hàn Quốc và cho đến năm ngoái, cơ quan di trú thậm chí không có cơ hội phỏng vấn các cô dâu ngoại quốc nếu họ không có chồng Hàn Quốc đi cùng", Kang Hye Sook, đại diện Trung tâm Nhân quyền Phụ nữ Di cư Hàn Quốc, cho biết.

Điều luật này cùng nhiều quy trình pháp lý phức tạp và nhập nhằng khác đã cản trở phần lớn các cô dâu ngoại giành được quyền pháp lý ở xứ người. Họ không thể tự làm điều đó một mình trong khi kỹ năng ngôn ngữ không đủ và không có ai giúp đỡ.

Theo Hankyoreh, những người vợ ngoại quốc vẫn phải cần sự đảm bảo của chồng về quan hệ hôn nhân khi xin gia hạn visa hoặc xin cấp tư cách thường trú nhân. Khi người hôn thú có quốc tịch Hàn Quốc rút lại sự giới thiệu đó, những người phụ nữ khó ở lại Hàn Quốc được.

"Thường thì người chồng Hàn Quốc tìm cách tránh né việc giúp vợ họ có quốc tịch vì họ nghĩ người vợ sẽ chạy trốn khi có được quốc tịch", theo Ko Myeong Sook, Giám đốc Trung tâm Tạm trú Phụ nữ Daegu.

"Cuối cùng, hệ thống nên được cải cách để khi đứa con đến tuổi đi học mẫu giáo, cuộc hôn nhân sẽ được công nhận thật sự và người phụ nữ nhập cư có thể tự có quốc tịch".

Korea Times nhận định luật pháp đã trao cho đàn ông bản xứ quyền kiểm soát số phận những người vợ nhập cư nếu họ ở lại. Đây là lý do khiến nhiều cô dâu ngoại bị bạo hành và lạm dụng mà không dám báo cáo lên các cơ quan thực thi pháp luật.

Cô dâu ngoại chỉ có quyền sinh sống hợp pháp ở Hàn Quốc mà không cần trợ giúp của chồng trong trường hợp người chồng chết hoặc bỏ rơi họ. Ngoài ra, khi những người cô dâu ngoại ly dị chồng Hàn Quốc, họ phải đấu tranh tại tòa án để chứng minh rằng đó là lỗi của người chồng cho việc chia tay.

Không tìm kiếm sự giúp đỡ khi bị bạo hành

Theo Bộ Tư pháp Hàn Quốc, nước này có 132.391 cô dâu đã được đăng ký là người nhập cư kết hôn tính đến tháng 12/2018, chiếm 1/10 tổng số người nước ngoài sống ở Hàn Quốc.

Một cuộc khảo sát năm 2017 của Ủy ban Nhân quyền Quốc gia với 920 người cho thấy 42,1% bị bạo hành gia đình, 38% bị lạm dụng thể chất, và gần 20% người được hỏi cho biết họ bị đe dọa bằng vũ khí.

Đáng nói, tới 31,7% cho biết họ không tìm kiếm bất cứ sự giúp đỡ nào, 25% không muốn người khác biết về bạo lực, và 20,7% nghĩ rằng người khác sẽ không thể giải quyết được tình trạng của họ.

Một nghiên cứu năm 2015 của Bộ Bình đẳng Giới và Gia đình Hàn Quốc (MOGEF) cũng cho thấy 6,4% cô dâu ngoại đã ly hôn vì lý do bạo lực hoặc bị đối xử tệ bạc.

Đại diện Trung tâm Nhân quyền Phụ nữ Di cư Hàn Quốc, bà Kang Hye Sook, nhận định cần có hệ thống mang lại sự bình đẳng quan hệ cho các cặp đôi ngoại quốc.

"Văn hóa phân biệt đối xử theo giới tính trong gia đình và hệ thống nhập cư yếu kém là lý do cho việc các cô dâu ngoại bị bạo hành ở đây", bà Kang nói.

Nhiều cô dâu ngoại bị bạo hành ở Hàn Quốc là do hệ thống nhập cư yếu kém và văn hóa phân biệt đối xử theo giới tính trong gia đình. Ảnh: CNA.

Người đàn ông bạo hành vợ trong đoạn video gây rúng động đã bị bắt hôm 8/7 tại nhà của họ ở Yeongam, tỉnh Nam Jeolla. Trong đoạn video, anh ta đã đấm, đá và đánh vợ bằng vỏ chai soju ngay trước mặt đứa con 2 tuổi.

Bộ trưởng Bình đẳng giới và Gia đình Jin Sun Mee đã đến thăm người vợ Việt tại bệnh viện ở Mokpo, tỉnh Nam Jeolla, để an ủi cô. Bà Mee hứa sẽ cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết cho cô dâu ngoại.

Giám đốc Cơ quan Cảnh sát Quốc gia của Hàn Quốc, ông Min Gab Ryong, đã gặp Bộ trưởng Công An Tô Lâm, người đang có chuyến thăm và làm việc tại Hàn Quốc. Ông Ryong bày tỏ sự hối tiếc về vụ việc, đồng thời, hứa sẽ tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng.

Theo Korea Times, bản kiến nghị trực tuyến trên trang web của Nhà Xanh (phủ tổng thống Hàn Quốc) nhằm kêu gọi trừng phạt nghiêm khắc người đàn ông Hàn Quốc đã lấy được khoảng 10.000 chữ ký.

Hà Lan