Lỗ hổng quản lý khoáng sản ở Điện Biên

Theo kết luận thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường sau khi hợp nhất Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Sở Tài nguyên và Môi trường) là cơ quan thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND tỉnh Điện Biên quản lý nhà nước về lĩnh vực tài nguyên khoáng sản, môi trường và các lĩnh vực liên quan theo quy định của pháp luật.

Trụ sở Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Điện Biên. Ảnh: N.Hùng

Kết luận thanh tra chỉ rõ, trong lĩnh vực tham mưu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, việc trình HĐND tỉnh Điện Biên ban hành Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND quy định mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh còn chưa đảm bảo thời hạn theo yêu cầu tại Nghị định số 164/2016/NĐ-CP của Chính phủ.

Đối với nội dung khoanh định khu vực cấm và tạm thời cấm hoạt động khoáng sản, Sở chưa tham mưu UBND tỉnh Điện Biên trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định tại Điều 24 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ. Trong công tác tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, năm 2019 và 2020, Sở chưa tham mưu ban hành kế hoạch đấu giá theo quy định tại Nghị định số 22/2012/NĐ-CP. Đối với các khu vực chưa có kết quả thăm dò, chưa tham mưu xác định suất đầu tư hoặc tổng vốn đầu tư làm căn cứ đánh giá hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá theo Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ.

Kết luận thanh tra chỉ rõ, năm 2024, Thanh tra tỉnh Điện Biên đã tiến hành thanh tra tại Sở Tài nguyên và Môi trường và ban hành kết luận số 1046 ngày 26/12/2024 đã chỉ rõ công tác kiểm tra, thanh tra của sở còn tồn tại: tại một số mỏ được cấp phép vẫn còn tồn tại các vi phạm chưa được phát hiện và xử lý trong quá trình kiểm tra, giám sát của sở.

Các vi phạm gồm: chưa xây dựng đầy đủ công trình khai thác theo thiết kế mỏ đã được thẩm định tại 4 điểm mỏ; chưa thực hiện thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản theo định kỳ tại 1 điểm mỏ; bản đồ hiện trạng khu vực khai thác không đầy đủ thông tin tại 5 điểm mỏ; hoạt động khai thác chưa phù hợp với thiết kế cắt tầng được phê duyệt tại 5 điểm mỏ; chưa lắp đặt trạm cân và camera giám sát theo quy định tại 6 điểm mỏ.

Việc cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản còn một số tồn tại như: Báo cáo thẩm định kết quả thăm dò khoáng sản thiếu nội dung; Thẩm định, chấp thuận kết quả thăm dò khoáng sản đối với hồ sơ còn thiếu các tài liệu cần thiết về cá nhân tham gia thi công đề án thăm dò; Thiếu nhật ký giám sát đề án thăm dò khoáng sản; Xác định không đúng số lần nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản trong tham mưu phê duyệt tiền cấp quyền khai thác khoáng sản tại điểm mỏ Pa Tần với số tiền thu hồi qua thanh tra 567 triệu đồng.

Về nguyên nhân, Thanh tra tỉnh Điện Biên xác định: Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo sở, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc trong công tác quản lý nhà nước về khai thác khoáng sản chưa được bảo đảm đồng bộ và toàn diện. Một số nội dung thuộc trách nhiệm tham mưu chưa được theo dõi, kiểm soát thường xuyên; sự phối hợp giữa các phòng chuyên môn và giữa sở với các sở, ngành, địa phương có thời điểm chưa chặt chẽ, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng trong công tác lập quy hoạch, khoanh định khu vực hoạt động khoáng sản và tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản.

Cơ quan thanh tra xác định, những tồn tại hạn chế thuộc trách nhiệm của Giám đốc sở qua các thời kỳ: ông Ngôn Ngọc Khuê giai đoạn năm 2019-2020, ông Vũ Ngọc Vương giai đoạn 2021 - 6/2024. Thủ trưởng phòng chuyên môn và các cá nhân liên quan chịu trách nhiệm trực tiếp đối với các hạn chế, khuyết điểm trong quá trình tham mưu, tổ chức thực hiện các nội dung theo chức trách, nhiệm vụ được giao.

Thanh tra tỉnh Điện Biên đề nghị Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Điện Biên tổ chức xem xét, kiểm điểm trách nhiệm của từng cá nhân và các công chức, viên chức trực tiếp tham mưu, thực hiện nhiệm vụ theo quy định pháp luật hiện hành. Trên cơ sở kết quả kiểm điểm, áp dụng hình thức xử lý phù hợp theo quy định pháp luật hiện hành.

Đức Sơn