Lo ngại tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh
Hiện nay, khá nhiều người dân khi bản thân hoặc con cái có những biểu hiện bất thường về sức khỏe, như sốt, ho, sổ mũi, đau họng...., thì phụ huynh thường tự ra các cửa hàng thuốc tây mua thuốc về uống, trong đó có nhiều thuốc kháng sinh. Và thực tế, nhiều nhân viên bán hàng dễ dàng bán thuốc kháng sinh cho người bệnh mà không cần toa thuốc của bác sĩ. Điều này khiến cho thuốc không những không trị được bệnh, mà còn làm cơ thể sản sinh ra các vi khuẩn kháng thuốc gây nguy hiểm cho người bệnh.
Các nhà thuốc có vai trò hết sức quan trọng trong việc tư vấn cho người tiêu dùng tránh lạm dụng thuốc kháng sinh. Ảnh: PV
Mặc dù đã đượccảnh báo nhiều về hậu quả của việc lạm dụng thuốc kháng sinh khi tự ý mua thuốcđể điều trị, nhưng hiện vẫn có nhiều người dân chủ quan, coi thường tính mạng,sức khỏe của mình, thường xuyên ra hiệu thuốc tự mua về điều trị. Chị Đinh ThịThúy Vy, phường Nam Bình (thành phố Ninh Bình) cho biết, bản thân chị và cáccon, thi thoảng cơ thể mỏi mệt do thay đổi thời tiết hoặc ăn thức ăn lạ dẫn đếnđau đầu, đau bụng hay bị sốt..., thường vẫn ra hiệu thuốc gần nhà kể với dượcsĩ về tình trạng bệnh để mua thuốc về tự điều trị. Nhiều khi, chỉ nói triêụchứng bệnh với người bán, rồi họ cho thuốc gì thì cứ thế về uống theo chỉ dẫn.
Thực sự, những bệnh đơn giản như vậy tôi rất ngại đến các cơ sở y tế để khám vàlấy đơn thuốc. Chỉ khi nào uống thuốc mãi không khỏi, bệnh tiến triển nặng hơn,tôi mới vào bệnh viện. Tôi nghĩ, khá nhiều người cũng như tôi, thường tự ý muathuốc điều trị cho những bệnh nghĩ là đơn giản. Đến khi được các bác sĩ giảithích về việc lạm dụng thuốc kháng sinh, mới biết mức độ nguy hiểm như thếnào...
Đến các cửa hàngthuốc tân dược trên địa bàn thành phố Ninh Bình hiện nay, dễ dàng bắt gặp nhiêùngười tự ý mua thuốc không cần đơn của bác sĩ. Người bệnh chỉ cần kể các triêụchứng mà mình gặp phải, người bán lấy thuốc, thuốc kháng sinh, thuốc bán theoliều…, thậm chí có người bệnh dường như rất tin tưởng vào người bán hàng nêncũng không quan tâm, không hề biết người bán đã bán thuốc gì cho mình, cứ theohướng dẫn rồi về sử dụng.
Hậu quả của việc uống thuốc tùy tiện này là nhữnghiểm họa về sức khỏe của chính bản thân người uống, bởi thuốc tây vốn là “condao hai lưỡi”, tuy là để chữa bệnh, nhưng nếu dùng không đúng cách dễ dàng cướpđi cơ hội chữa bệnh của bệnh nhân, thậm chí biến chứng dẫn đến tử vong.
Theo bác sĩ PhạmHồng Kiều, Trưởng khoa Nội nhi 1, Bệnh viện Sản – Nhi tỉnh, hiện nay, khôngriêng ở Ninh Bình, mà ở hầu khắp trong cả nước, người dân vẫn có thói quen ngạiđến các cơ sở y tế, bỏ qua việc thăm khám, kê đơn của bác sĩ, tự ý mua thuốc đểđiều trị bệnh, nhất là các loại thuốc kháng sinh… Chính việc dễ dàng mua, sửdụng thuốc của người dân và sự tùy tiện kê đơn thuốc của các dược sĩ là nguyênnhân hàng đầu của tình trạng sử dụng thuốc tràn lan hiện nay và sinh ra tìnhtrạng kháng thuốc kháng sinh.
“Tôi gặp khá nhiều trường hợp cha mẹ tự làm bácsĩ, ngoài ra hiệu thuốc tự mua, còn áp dụng phương pháp hỏi “bác sĩ Google” rôìtự ý mua thuốc điều trị cho con, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ và gây khókhăn cho quá trình điều trị của bác sĩ. Bởi, việc cha mẹ tự ý cho trẻ dùngthuốc kháng sinh, dùng với liều lượng không thích hợp sẽ gây ra tình trạngkháng thuốc kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh. Điều này làm cho quá trình điêùtrị bệnh trở nên khó khăn hơn, tốn nhiều thời gian hơn và làm trẻ mệt mỏi hơn.
Nói thật, để kê được đơn thuốc, bác sĩ chúng tôi phải thăm khám trực tiếp, hỏithêm triệu chứng, sức khỏe của bệnh nhân, sau đó còn phải tính toán, đắn đo xemtùy vào thể trạng, sức khỏe, độ tuổi, diễn biến bệnh của bệnh nhân rồi mới kêđược đơn thuốc...”- bác sĩ Kiều cho biết thêm.
Cũng theo nhiêùbác sĩ, tại các bệnh viện, hiện đang có nhiều bệnh nhân bị kháng kháng sinh.Những bệnh nhân này bị kháng thuốc là do thói quen trước đây các bệnh nhân bịđau đầu, cảm cúm, sốt cao..., thường tự mua thuốc về điều trị tại nhà mà khôngđi khám để được điều trị theo đơn của bác sĩ. Đến khi bệnh tình tiến triển nặngmới nhập viện điều trị, nhưng lúc này bệnh nhân đã có hiện tượng kháng khángsinh.
Lúc này, các bác sĩ phải sử dụng thuốc kháng sinh loại mạnh, đắt tiền đểđiều trị cho bệnh nhân, dẫn đến chi phí điều trị tăng lên và dù bệnh nhân vẫnkhỏi bệnh, nhưng ít nhiều vẫn ảnh hưởng đến sức khỏe và sức đề kháng sau này,khi tiếp tục mắc bệnh sẽ phải dùng loại kháng sinh thế hệ cao hơn.
Để hạn chế việclạm dụng thuốc kháng sinh, Bộ Y tế đã đưa ra nhiều biện pháp tích cực. Điểnhình như việc yêu cầu các đơn vị phải điều trị chuẩn theo đúng phác đồ, mở cáclớp tập huấn về vấn đề sử dụng kháng sinh trong bệnh viện, giúp các bác sĩ sửdụng kháng sinh theo phác đồ của bệnh. Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyềnđể người dân hiểu sự nguy hại về kháng kháng sinh; từ đó đòi hỏi mỗi người bệnhcần cẩn trọng hơn trong quá trình mua và sử dụng thuốc, không tùy tiện sử dụngthuốc khi không có chỉ định của bác sỹ.
Hạnh Chi