Loạt bài viết 'Vàng trong lửa': Mỗi trang viết, một câu chuyện lịch sử
Từ ngày 21-10 đến 25-10-2024, Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước liên tiếp đăng loạt bài viết 'Vàng trong lửa' (5 kỳ) trên Báo Bình Phước. Mỗi bài viết là một câu chuyện, dẫn dắt người đọc đi theo một mạch cảm xúc, từ giới thiệu khái quát nhà lao Côn Đảo và sự thật về cái gọi là 'địa ngục trần gian' nơi đây. Các bài viết đi sâu ghi nhận và phân tích việc thành lập tổ chức đảng ở nhà tù Côn Đảo là tất yếu khách quan; sự lãnh đạo, chỉ đạo của tổ chức đảng nơi ngục lửa; các cuộc đấu tranh bảo vệ khí tiết, lý tưởng cách mạng, đòi dân sinh, dân chủ của người tù cộng sản và bài học cho thế hệ hôm nay.
Loạt bài viết đã nhận được sự quan tâm, phản hồi tích cực từ bạn đọc, cán bộ, đảng viên, các chuyên gia trong và ngoài tỉnh. Báo Bình Phước trích đăng các ý kiến đánh giá của công chúng và chia sẻ của nhóm tác giả khi thực hiện loạt bài viết nhằm làm sâu sắc hơn giá trị, ý nghĩa thời đại về lịch sử nhà tù Côn Đảo, là bài học trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay.
PGS.TS Nguyễn Quốc Dũng, Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II (TP. Hồ Chí Minh): Đói không sợ, chỉ sợ đầu óc mơ màng, dao động
Tôi đánh giá cao Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước đã thực hiện loạt bài viết “Vàng trong lửa”, có nội dung tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng trong lao tù, về bản lĩnh, khí tiết của người tù cộng sản. Điều này rất cần thiết, bởi một trong những nhiệm vụ quan trọng của đại hội Đảng các cấp sắp tới là công tác cán bộ. Đảng ta đã nhiều lần nhấn mạnh: Nếu xây dựng Đảng là then chốt thì công tác cán bộ là then chốt của then chốt. Người cán bộ muốn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao, ngoài căn cứ theo quy trình, tiêu chuẩn về nghiệp vụ, chuyên môn, đảm bảo cơ cấu… thì những người cán bộ, đảng viên hôm nay phải giữ gìn, phát huy cho được đạo đức cách mạng, trong đó có phẩm chất, khí tiết của người cộng sản. Bởi như Bác Hồ từng nói: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”, thậm chí là người nguy hiểm.
Công tác xây dựng, chỉnh đốn, kỷ luật Đảng rất quan trọng. Ngày xưa ở nhà tù đế quốc, các đảng viên giữ gìn kỷ luật Đảng qua từng lời ăn, tiếng nói, luôn luôn răn mình hằng ngày, hằng đêm, từng phút, từng giây. Các cụ từng nói với nhau rằng: “Đói không sợ, chỉ sợ trong đầu óc mơ màng, dao động”. Cái đó mới lo. Khi bị tra tấn, có lúc chúng ta buột miệng nhỡ nói một điều gì đó có hại cho cách mạng là ân hận suốt đời. Đồng thời, người cán bộ, đảng viên phải thực sự nêu gương. Nêu gương trong học tập, rèn luyện, suốt đời phấn đấu. Tôi cho rằng đó là những bài học lớn và cũng là những phẩm chất trong chuẩn mực đạo đức của người cách mạng theo Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9-5-2024 của Bộ Chính trị.
Ông Vũ Tiến Điền, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Phước: Kiến tạo dòng thông tin tích cực
Nhóm tác giả đã có sự đầu tư công phu, nghiêm túc từ khâu lựa chọn đề tài, xác định nội dung, khai thác tư liệu, gặp gỡ nhân chứng là những cựu tù chính trị Côn Đảo và các nhà nghiên cứu, chuyên gia, nhà khoa học, thanh niên, trí thức… đến cách thức thể hiện tác phẩm.
Loạt bài viết mang tính thời sự rất tốt, khách quan, toàn diện. Từ công tác xây dựng Đảng trong nhà tù của chế độ thực dân, đế quốc tại Côn Đảo, loạt bài viết đã liên hệ đến thực tiễn công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, lý tưởng cộng sản, giữ trọn lời thề đảng viên và sự lãnh đạo của Đảng trong giai đoạn hiện nay. Qua đó giúp các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu đúng, đầy đủ hơn về vai trò lãnh đạo của Đảng ta; vị trí, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt là khi “đất nước ta đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Điều đó đã thể hiện sự tâm huyết, bản lĩnh và trách nhiệm của người làm báo với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay.
Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đề nghị Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước và các cơ quan báo chí trong tỉnh tiếp tục đầu tư thực hiện các loạt bài viết chuyên sâu, có tính định hướng. Qua đó kiến tạo dòng thông tin tích cực, chủ lưu, lan tỏa mạnh mẽ, dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội về những điều tốt đẹp trong xã hội, góp phần vào sự phát triển của tỉnh, của đất nước.
Đại tá Phạm Như Quân, Tỉnh ủy viên, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Bình Phước: Nhiều bài học kinh nghiệm có giá trị tham khảo rất thời sự
Loạt bài viết đã thể hiện được chất liệu cuộc sống của những người tù chính trị, những người cộng sản kiên trung ở địa ngục trần gian Côn Đảo. Nội dung các bài viết đã phản ánh toàn diện, sâu sắc về vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng trong lòng địch; các giai đoạn lịch sử tại nhà tù Côn Đảo, có liên hệ thực tiễn trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời, rút ra nhiều bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp xây dựng, chỉnh đốn Đảng; bồi đắp lý tưởng, lòng yêu nước cho mỗi cán bộ, đảng viên, thế hệ trẻ, trong đó có các cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang tỉnh Bình Phước; những kinh nghiệm của công tác vận động quần chúng, binh vận, địch vận có giá trị tham khảo rất thời sự.
Đề nghị Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, lan tỏa hình ảnh bộ đội Cụ Hồ, góp phần giáo dục truyền thống, định hướng tư tưởng, xây dựng bản lĩnh chính trị, thống nhất hành động cho cán bộ, chiến sĩ và thế hệ trẻ; xây dựng niềm tin của nhân dân vào Đảng, vào quân đội.
Ông Huỳnh Văn Nước, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh tỉnh Bình Phước: Rèn bản lĩnh - khó khăn nào cũng dễ dàng vượt qua
Ngày 9-5-2024, Bộ Chính trị ban hành Quy định số 144-QĐ/TW về chuẩn mực đạo đức cách mạng của người cán bộ, đảng viên giai đoạn mới. Quy định đã nêu rất rõ các tiêu chuẩn, nhưng soi rọi lại thì sự chuyển biến từ nhận thức tới hành động trong cán bộ, đảng viên chưa nhiều.
Đọc loạt bài viết chúng ta thấy, dù trong lao tù, bị tra tấn với những cực hình dã man như thời trung cổ, nhưng những người tù cộng sản vẫn giữ vững khí tiết, luôn nỗ lực học tập, rèn luyện, duy trì sinh hoạt chi bộ, phát triển đảng viên, triển khai nghị quyết của chi, đảng bộ nhà tù và nghị quyết từ bên ngoài vào. Đó là “chất vàng mười” nơi ngục lửa. Dù khó khăn, gian khổ, những người tù cộng sản vẫn luôn giữ vững niềm tin vào Đảng, Bác Hồ và sự tất thắng của cách mạng Việt Nam.
Từ bài học, kinh nghiệm của các đảng viên nơi ngục lửa cho thấy, trong giai đoạn hiện nay, mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng nỗ lực học tập và rèn luyện, rèn bản lĩnh, khí tiết, phẩm chất cách mạng của người cán bộ, đảng viên. Làm được điều này thì khó khăn nào cũng dễ dàng vượt qua.
Anh Trần Hoàng Trực, Bí thư Tỉnh đoàn Bình Phước: Hun đúc niềm tin trong giới trẻ
Sau khi đọc và suy ngẫm về loạt bài viết “Vàng trong lửa”, tôi không khỏi xúc động và tự hào trước tinh thần kiên trung, lòng trung thành và bản lĩnh vững vàng của cán bộ, đảng viên trong nhà tù Côn Đảo - nơi được mệnh danh là “địa ngục trần gian”. Những bài viết tái hiện rõ nét ý chí sắt đá, sự bền bỉ và lòng kiên trung của những con người đã không tiếc tuổi xuân, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ lý tưởng cách mạng. Họ đã chịu đựng sự tra tấn tàn bạo, không chỉ về thể xác mà còn về tinh thần, nhưng tuyệt nhiên không lung lay, không khai báo, không phản bội lý tưởng cách mạng. Đó chính là “vàng” được tôi luyện trong ngọn lửa thử thách khắc nghiệt, là tinh thần cách mạng bất khuất mà chúng ta, những thế hệ trẻ hôm nay cần phải kế thừa và phát huy.
Loạt bài viết mang giá trị vô cùng to lớn trong bối cảnh hiện nay - khi đất nước bước vào kỷ nguyên hội nhập 4.0, mở ra những cơ hội phát triển nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức mới. Thời đại công nghệ số đã tạo điều kiện cho giới trẻ, đặc biệt là cán bộ, đảng viên và đoàn viên thanh niên tiếp cận vô vàn thông tin trên mạng xã hội. Song, giữa biển thông tin thật - giả lẫn lộn, sự nhiễu loạn này đòi hỏi mỗi người phải có bản lĩnh, giữ vững lý tưởng cách mạng để không sa vào những cái bẫy vô hình, không bị cuốn vào những quan điểm lệch lạc, mất định hướng.
Loạt bài viết không chỉ là một bài học lịch sử quý báu mà còn là “ngọn lửa” hun đúc niềm tin, khơi dậy trong mỗi thanh niên lòng tri ân sâu sắc và ý thức trách nhiệm với sự hy sinh, cống hiến của cha ông cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Từ sự hiểu biết sâu sắc này, mỗi người trẻ sẽ có thêm động lực, thêm tinh thần để chuyển biến nhận thức thành hành động cụ thể.
Bà Nguyễn Thị Hiền ở phường 3, TP. Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu: Bản lĩnh, khí tiết người cộng sản ở đâu, thời nào cũng quan trọng, cấp bách
Nhà tù Côn Đảo được mệnh danh là “địa ngục trần gian”, là dấu mốc quan trọng trong lịch sử đấu tranh của dân tộc, “địa chỉ đỏ” về nguồn, giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ. Trong 113 năm tồn tại của nhà tù Côn Đảo, nơi đây đã tra tấn, đày ải hàng chục vạn cán bộ, đảng viên và nhân dân ta. Hiện nay, rất nhiều cựu tù Côn Đảo, nhân chứng sống vẫn còn, nhưng tuổi đã cao và số lượng ngày càng giảm dần theo thời gian. Chính vì vậy, việc đẩy mạnh tuyên truyền, xây dựng các tuyến bài viết, thước phim tư liệu về bất kỳ lĩnh vực, khía cạnh nào của nhà tù Côn Đảo đều có ý nghĩa với thời gian. Qua đó góp phần lan tỏa thông tin tích cực, đẩy lùi tiêu cực; là cầu nối ý Đảng - lòng dân.
Mỗi bài viết trong loạt bài “Vàng trong lửa” giúp người đọc hiểu rằng công tác xây dựng Đảng, giữ vững kỷ cương, kỷ luật trong Đảng và bản lĩnh, khí tiết người cộng sản ở đâu, thời nào cũng quan trọng, cấp bách.
Đảng viên Bùi Văn Ngọc, phường Tân Phú, TP. Đồng Xoài: Tự hào và trách nhiệm
Đọc loạt bài viết xong xen lẫn trong tôi niềm tự hào và cảm thấy phải sống có trách nhiệm hơn, cả trong công việc và cuộc sống, trong nuôi dạy con cháu, xây dựng tình đoàn kết ở khu dân cư. Tôi nhận thấy, từ việc biết ơn công lao to lớn, đóng góp của các anh hùng, liệt sĩ cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, mỗi người, đặc biệt là cán bộ, đảng viên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức cách mạng, không chỉ rèn mình mà còn rèn luyện, giáo dục con cháu, người thân trong gia đình sống cống hiến và trách nhiệm; tuyệt đối tin tưởng vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, từ đó đem sức lực và tâm huyết cống hiến cho sự phát triển của quê hương, đất nước.
Đảng viên Dương Văn Thu, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Tiếp nối truyền thống huyện Long Thành, Hội Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Đồng Nai: Tiếp nối truyền thống ông cha
Là con của cựu tù chính trị, tôi thực sự xúc động khi đọc loạt bài viết “Vàng trong lửa”. Trong đó, nhiều tư liệu, lời kể của các cựu tù chính trị dưới chế độ thực dân, đế quốc dù tôi được đọc nhiều, nghe nhiều nhưng qua bài viết vẫn mang tính thời sự, nhắc nhớ các thế hệ mai sau phải trân quý hơn sự hy sinh xương máu của các thế hệ đi trước cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
Câu lạc bộ Tiếp nối truyền thống huyện Long Thành hiện có 74 hội viên. Hằng năm, câu lạc bộ đều tiếp nối truyền thống tổ chức về nguồn thăm các di tích nhà tù, di tích lịch sử trong và ngoài tỉnh, trong đó có các nhà tù Côn Đảo, Phú Quốc… và thực hiện nhiều phong trào từ thiện xã hội. Qua đó củng cố niềm tin, tiếp tục giữ lửa truyền thống của Hội Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày: “Sống trong tù kiên trung bất khuất, sống ngoài đời tình nghĩa thủy chung”.
Tác giả Minh Nhâm: Nhìn thấy “Vàng trong lửa” ở địa ngục trần gian…
Nhiều lần đến với Côn Đảo - một địa điểm du lịch lịch sử tâm linh, không lần nào tôi không đến Nghĩa trang Hàng Dương viếng mộ các anh hùng liệt sĩ. Đặc biệt, tôi ấn tượng với những câu chuyện kể của các hướng dẫn viên hệ thống di tích lịch sử, nhà tù, bảo tàng, lời kể của lái xe taxi, xe điện, người dân Côn Đảo. Tôi đã tìm đọc các cuốn sách, bài báo về lịch sử nhà tù Côn Đảo, để rồi bị lôi cuốn vào những câu chuyện của các cựu tù chính trị, những người cộng sản kiên trung.
Ở đó tôi thấy được rất nhiều câu chuyện lịch sử quý giá, và đặc biệt ấn tượng về sự ra đời của tổ chức đảng - chỉ 2 năm sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập; sự khốc liệt nơi địa ngục trần gian; biết ơn, khâm phục sự kiên trung, bất khuất của những người tù cộng sản. Nhận thấy câu chuyện lịch sử này có liên hệ với thực tiễn công tác cán bộ, xây dựng, chỉnh đốn Đảng hiện nay. Tôi nhìn thấy ở đó có “Vàng trong lửa”! Tôi nghĩ mình phải viết!… Trước nhất là để tri ân sự hy sinh, cống hiến của các thế hệ anh hùng liệt sĩ, những cựu tù chính trị kiên trung; sau là để nói về câu chuyện hiện nay cho bản thân, cho cán bộ, đảng viên và thế hệ trẻ.
Những cuốn sách về nhà tù Côn Đảo dày, những bài báo về các cựu tù chính trị nhiều, nhưng không thể kể hết câu chuyện về lịch sử 113 năm của địa ngục trần gian - nhà tù Côn Đảo. Hiểu biết của chúng tôi càng hạn chế hơn, điều kiện cũng chưa cho phép đi hết các nhà tù trong cả nước, chưa thể gặp gỡ hết các cựu tù chính trị, dung lượng loạt bài viết cũng có hạn. Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu, đi thực tế để phân tích sâu và có những loạt bài viết khác, những câu chuyện lịch sử khác về “địa ngục trần gian” Côn Đảo.
Tác giả Hoàng Thu: Thực tiễn đang thôi thúc…
2024 là năm tăng tốc, quyết định kết quả thực hiện nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, năm mà cấp ủy các cấp triển khai công tác nhân sự, chuẩn bị cho đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Đặc biệt, thời gian qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư luôn chú trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; có xây có chống, chống để xây, “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài; “chống” là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách… Có thể nói, đây là nhiệm kỳ có nhiều cán bộ, đảng viên, thậm chí cán bộ cấp cao bị xử lý, khai trừ Đảng nhiều nhất. Nhiệm vụ xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị đặt ra cấp thiết, trong đó công tác cán bộ vô cùng quan trọng. Cũng bởi vậy, năm 2024, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 144-QĐ/TW về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới.
Trong bối cảnh ấy, nhất là khi Việt Nam đang xây dựng nền kinh tế mở, hội nhập toàn cầu, đòi hỏi uy tín, vai trò lãnh đạo của Đảng phải được nâng tầm; bản lĩnh, khí tiết người cộng sản, bản lĩnh Việt Nam… phải được nâng cao. Nhóm tác giả chọn nghiên cứu, thực hiện loạt bài viết “Vàng trong lửa”, nói về vai trò lãnh đạo và sức mạnh của Đảng; bản lĩnh, khí tiết của người đảng viên nơi ngục lửa - “địa ngục trần gian” Côn Đảo.
Tác giả Minh Luận: Nhiều bài học vẫn còn nguyên giá trị
Sở dĩ nhóm tác giả chọn nghiên cứu, thực hiện các bài viết ở nhà tù Côn Đảo mà không phải nhà tù nào khác là bởi, Côn Đảo là nơi hệ thống nhà tù do thực dân Pháp thiết lập từ rất sớm (năm 1862) và tồn tại lâu nhất trong hệ thống các nhà tù với 113 năm.
Hệ thống nhà tù Côn Đảo cũng là nơi giam cầm, đày ải nhiều tù nhân chính trị nhất trong hệ thống các nhà tù do thực dân và đế quốc lập ra trên khắp lãnh thổ Việt Nam. Tuy nhiên, nơi ngục lửa Côn Đảo, tổ chức đảng vẫn được thành lập, lãnh đạo, chỉ đạo các cuộc đấu tranh, rèn bản lĩnh cách mạng, bảo vệ cán bộ, đảng viên - những “hạt giống đỏ” cho cách mạng và bảo vệ các cơ sở cách mạng đang hoạt động bên ngoài. Những người cộng sản vẫn giữ trọn bản lĩnh, khí tiết sáng ngời. Tinh thần kiên trung, bản lĩnh của người tù cộng sản và cách xây dựng, hoạt động của tổ chức đảng ở nhà lao Côn Đảo đến nay vẫn còn nguyên giá trị.