Loạt giải pháp 'hạ nhiệt' thị trường vàng

Ảnh minh họa: Trần Việt/TTXVN

Thủ tướng yêu cầu các Phó Thủ tướng, các cơ quan liên quan phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao hơn, nắm bắt tình hình kỹ hơn, chắc hơn trong lĩnh vực quản lý, phụ trách, nhất là với những diễn biến mới, vấn đề nổi lên, phân tích kỹ hơn, đưa ra nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, phản ứng chính sách kịp thời, linh hoạt, hiệu quả.

Trước đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

Điểm mới quan trọng nhất tại Nghị định là xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất, xuất khẩu và nhập khẩu vàng miếng, thay vào đó mở rộng quyền cho một số ngân hàng thương mại và doanh nghiệp lớn đủ điều kiện tham gia. Chiếu theo quy định mới, dự kiến có khoảng 8 ngân hàng và 3 doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn đáp ứng đủ điều kiện về vốn điều lệ để sản xuất vàng miếng.

Đồng thời, Nghị định cũng bổ sung nhiều nội dung đáng chú ý như đưa sản xuất vàng miếng trở thành ngành nghề kinh doanh có điều kiện, chỉ được phép khi có giấy phép từ Ngân hàng Nhà nước; quy định các giao dịch vàng từ 20 triệu đồng trở lên bắt buộc phải thực hiện qua tài khoản ngân hàng để minh bạch hóa dòng tiền và hạn chế rửa tiền, đầu cơ; cùng với đó là cơ chế giám sát, báo cáo định kỳ nhằm bảo đảm chất lượng, nguồn gốc và chuẩn hóa sản phẩm vàng theo tiêu chuẩn quốc tế.

Đánh giá về Nghị định mới, TS. Nguyễn Thị Phan Thu, Giảng viên Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng Nghị định 232 là một cú hích lớn cho quá trình hội nhập và thị trường vàng Việt Nam.

Cụ thể, TS. Nguyễn Thị Phan Thu phân tích: “Xóa bỏ độc quyền về vàng là xu hướng tất yếu, phù hợp với sự phát triển của kinh tế quốc tế và kinh tế hóa thị trường. Việc xóa bỏ độc quyền và cho phép sự tham gia của các ngân hàng vào thị trường sẽ đem lại sự cạnh tranh về về giá và từ đó người tiêu dùng sẽ có nhiều lợi ích hơn trong việc mua bán vàng trên thị trường".

Ngoài ra, chính sách mới mở ra cơ hội đa dạng hóa sản phẩm vàng, không chỉ dừng ở vàng vật chất mà còn phát triển các kênh như quỹ vàng, tiền gửi bằng vàng. Theo TS. Nguyễn Thị Phan Thu, vàng khi đó có thể trở thành một kênh sinh lời thay vì chỉ là tài sản trú ẩn truyền thống.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Công ty cổ phần Chứng khoán Nhất Việt (VFS) cho rằng, Nghị định 232 sẽ tác động tích cực trên nhiều khía cạnh; trong đó, quy định mới sẽ làm tăng tính cạnh tranh, chấm dứt tình trạng độc quyền nguồn cung. Khi có thêm ngân hàng và doanh nghiệp lớn tham gia, giá vàng trong nước sẽ tiến sát thế giới, chênh lệch không còn quá cao như trước.

Ông Nguyễn Minh Hoàng cũng nhấn mạnh tác động ổn định nguồn cung và giảm đầu cơ: “Khi thị trường chỉ có vài nhà cung cấp, yếu tố đầu cơ thường bùng phát mạnh. Nay nguồn cung dồi dào và đa dạng hơn, hành vi đầu cơ sẽ giảm, thị trường vận hành theo hướng lành mạnh hơn”.

Đặc biệt, vị chuyên gia đánh giá cao yêu cầu minh bạch và chuẩn hóa: “Các ngân hàng thương mại khi tham gia phải tuân thủ chế độ báo cáo, giám sát nghiêm ngặt từ Ngân hàng Nhà nước. Điều này sẽ nâng cao tính minh bạch, củng cố niềm tin và giúp quản lý thị trường chặt chẽ hơn”.

TS. Nguyễn Thị Phan Thu cũng cho rằng việc đặt điều kiện và giám sát chặt chẽ là cần thiết. Thị trường vàng tự do nhưng phải trong khuôn khổ kiểm soát. Điều này giúp bảo vệ uy tín quốc gia, hạn chế vàng kém chất lượng và định hình quy mô thị trường.

Ngoài ra, với quy định bắt buộc thanh toán qua ngân hàng với giao dịch trên 20 triệu đồng, TS. Nguyễn Thị Phan Thu đánh giá quy định này sẽ góp phần hạn chế rửa tiền, trốn thuế, đồng thời giúp Ngân hàng Nhà nước dễ dàng truy vết và giám sát dòng tiền. Bà khẳng định, việc cho phép khối ngân hàng thương mại tham gia sẽ gia tăng niềm tin, nâng tầm thị trường vàng, đồng thời giúp quản trị rủi ro cung cầu, qua đó ổn định kinh tế vĩ mô trong dài hạn.

Song, giới phân tích cho rằng hiệu ứng từ Nghị định 232 đối với giá vàng sẽ cần độ trễ nhất định. Trong ngắn hạn, giá vẫn có thể biến động theo tâm lý thị trường và nhu cầu trú ẩn của người dân. Tuy nhiên, về trung và dài hạn, sự tham gia của nhiều tổ chức lớn cùng cơ chế giám sát mới được kỳ vọng sẽ đưa giá vàng trong nước trở lại cân bằng với quốc tế.

Đồng thời, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước vẫn phải theo dõi sát, sẵn sàng can thiệp khi có dấu hiệu bất thường. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh yêu cầu các cơ quan chức năng “không để xảy ra tình trạng thao túng, găm hàng, đội giá”, coi đây là một phần trong nhiệm vụ ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Cập nhật trên thị trường, giá vàng trong nước tiếp tục lập đỉnh theo đà tăng của thế giới. Lúc 10h40 sáng nay 6/9, giá vàng miếng SJC và DOJI vượt mốc 135 triệu đồng/lượng, lên mức 133,9 - 135,4 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra); giá vàng nhẫn tại 2 doanh nghiệp này cùng dao động quanh 127,7 - 130,7 triệu đồng/lượng. Trong hai tuần qua, giá vàng đã tăng thêm khoảng 10 triệu đồng mỗi lượng, tương đương mức tăng gần 8% và tiếp tục giữ khoảng cách 20 triệu đồng/lượng so với thế giới.

Trên thị trường thế giới, giá vàng giao ngay tăng 1,4% lên 3.596,55 USD/ounce vào rạng sáng 6/9 (theo giờ Việt Nam), có lúc chạm kỷ lục 3.599,89 USD/ounce, còn hợp đồng kỳ hạn tháng 12/2025 lên 3.653,30 USD/ounce. Giá vàng thế giới tăng mạnh nhờ dữ liệu việc làm Mỹ yếu, củng cố kỳ vọng Fed sớm cắt giảm lãi suất. Tính từ đầu năm, giá vàng thế giới đã tăng khoảng 37%, nối tiếp mức tăng 27% của năm 2024, được hỗ trợ bởi đồng USD suy yếu, mua vào của ngân hàng trung ương, chính sách tiền tệ nới lỏng và bất ổn địa chính trị.

Lê Phương (TTXVN)