Kinh tế Mỹ: Những bước đi thận trọng nhằm giữ nhịp tăng trưởng

Nhân viên làm việc tại một tiệm làm tóc ở New York (Mỹ). (Ảnh: THX/TTXVN)

Kinh tế Mỹ đang chứng kiến những sắc thái phức tạp, khi tăng trưởng ổn định phải đối mặt với những thách thức mới.

Các dữ liệu vĩ mô gần đây không còn cho thấy một bức tranh hoàn toàn tươi sáng, mà thay vào đó là những tín hiệu cho thấy đà tăng trưởng đang chững lại và thị trường lao động có dấu hiệu trì trệ.

Trong bối cảnh đó, các nhà phân tích đang theo dõi sát sao những diễn biến chính sách từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các yếu tố bên ngoài, như thuế quan, để đánh giá triển vọng của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Những dấu hiệu bất an

Báo cáo Sách Be (Beige Book) mới nhất của Fed, dựa trên các cuộc khảo sát thực tế từ các doanh nghiệp, đã xác nhận một thực tế đáng lo ngại: Hoạt động kinh tế và việc làm tại Mỹ gần như đang giậm chân tại chỗ.

Đây là một sự giảm tốc rõ rệt so với giai đoạn trước, cho thấy đà tăng trưởng kinh tế Mỹ đang chững lại trên nhiều phương diện.

Thị trường lao động, từng được xem là điểm tựa vững chắc nhất của nền kinh tế, giờ đây đang cho thấy những dấu hiệu hụt hơi.

Với chỉ 22.000 việc làm được tạo mới trong tháng 8/2025, con số này không chỉ thấp hơn nhiều so với kỳ vọng mà còn cho thấy một sự giảm tốc đột ngột trong đà tuyển dụng.

Tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,3%, và điều đáng lo ngại hơn là số người thất nghiệp kéo dài hơn sáu tháng đã ở mức cao nhất kể từ tháng 6/2016.

Các doanh nghiệp cắt giảm tuyển dụng, kết hợp với các đợt sa thải tại một số khu vực, đã củng cố thêm lo ngại về một thị trường lao động đang yếu dần.

Cùng lúc đó, chi tiêu tiêu dùng, động cơ chính của nền kinh tế Mỹ, cũng đang gặp trắc trở.

Theo báo cáo Sách Be, chi tiêu của người dân Mỹ đang "đi ngang hoặc giảm sút" ở nhiều nơi, do tiền lương không theo kịp tốc độ tăng của giá cả.

Để đối phó với tình hình đó, các hộ gia đình đang thắt chặt ngân sách, chuyển hướng sang mua sắm các mặt hàng thiết yếu hơn và thậm chí lựa chọn "staycation" (kỳ nghỉ tại nhà) thay vì các chuyến du lịch dài ngày.

Gánh nặng từ chính sách và chính trị

Những khó khăn hiện tại của kinh tế Mỹ không phải là hệ quả ngẫu nhiên. Chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Trump đang là một trong những nguyên nhân chính, gây ra áp lực lạm phát và sự bất ổn.

Các tài liệu chỉ ra rằng thuế nhập khẩu đang đẩy chi phí lên cao, buộc các doanh nghiệp phải chuyển gánh nặng đó sang người tiêu dùng, làm xói mòn sức mua và cắt giảm nhu cầu.

Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach ở California (Mỹ). (Ảnh: THX/TTXVN)

Chính sách thương mại thiếu ổn định cũng khiến các doanh nghiệp ngần ngại trong việc đầu tư và mở rộng, tạo ra một rào cản vô hình cho tăng trưởng.

Bên cạnh đó, mâu thuẫn giữa Nhà Trắng và Fed đã gia tăng đáng kể. Tổng thống Trump đã công khai gây áp lực đòi Fed cắt giảm lãi suất "ngay lập tức và sâu."

Các nỗ lực nhằm thay đổi nhân sự tại Hội đồng Thống đốc Fed, bao gồm việc đề cử ông Stephen Miran và nỗ lực sa thải Thống đốc Lisa Cook, đã khiến các nhà phân tích và lãnh đạo ngân hàng trung ương trên toàn cầu lo ngại về tính độc lập của thể chế này.

Sự độc lập của Fed được xem là nền tảng để chống lạm phát hiệu quả và giữ vững sự ổn định kinh tế.

Mặc dù những nỗ lực này có thể không ngay lập tức thay đổi quyết sách của Fed, nhưng nó đang tạo ra một tiền lệ nguy hiểm, làm xói mòn niềm tin vào các quyết định chính sách trong tương lai.

Những rủi ro này đã khiến nhiều nhà kinh tế phải đưa ra các dự báo bi quan. Theo một phân tích của UBS, xác suất kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái đã tăng lên tới 93%, một con số "đáng lo ngại hiếm thấy trong lịch sử."

Các chỉ số như niềm tin tiêu dùng sụt giảm và thị trường lao động đình trệ càng củng cố thêm cho những cảnh báo này, cho thấy nguy cơ suy thoái không chỉ là một khả năng mà là một kịch bản rất thực tế.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn tờ Newsweek, ông Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại công ty phân tích Moody's Analytics cũng cho biết những lo ngại về khả năng kinh tế Mỹ suy thoái nghiêm trọng có thể sẽ sớm trở thành hiện thực vào cuối năm 2025.

Làn gió mới từ chính sách tiền tệ

Trong bức tranh ảm đạm đó, vẫn có một triển vọng sáng sủa, đến từ chính sách tiền tệ của Fed. Dữ liệu yếu kém về thị trường lao động và tăng trưởng đã tạo ra cơ sở vững chắc cho Fed để hành động.

Đồng tiền USD. (Ảnh: THX/TTXVN)

Với 96% khả năng xảy ra một đợt cắt giảm lãi suất 0,25% vào cuộc họp tháng 9/2025, thị trường đang đặt cược lớn vào động thái này.

Việc cắt giảm lãi suất sẽ làm giảm chi phí đi vay, khuyến khích đầu tư, sản xuất và chi tiêu của người tiêu dùng.

Mặc dù việc nới lỏng chính sách tiền tệ có thể làm tăng rủi ro lạm phát, nhưng đây là một sự đánh đổi mà Fed sẵn sàng thực hiện để ngăn chặn một cuộc suy thoái.

Các chuyên gia tin rằng nếu Fed hành động kịp thời và quyết đoán, nền kinh tế Mỹ có thể sẽ "lấy lại đà" vào năm 2026.

Hơn nữa, những tiến bộ công nghệ như AI đang được các doanh nghiệp ứng dụng để cải thiện hiệu suất, điều này có thể giúp thúc đẩy năng suất lao động trong dài hạn.

Như vậy, những tháng cuối năm sẽ là giai đoạn đầy biến động, nhưng cũng là cơ hội để nền kinh tế Mỹ lấy lại động lực.

Quyết định của Fed tại cuộc họp sắp tới sẽ đóng vai trò then chốt trong việc xác định liệu nền kinh tế sẽ tiếp tục chững lại hay sẽ được thúc đẩy để lấy lại vị thế./.

(TTXVN/Vietnam+)