Loạt giải pháp phục hồi sinh kế người dân sau thiên tai

Tình hình mưa lũ kéo dài thời gian vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề cho người dân và doanh nghiệp. Bên cạnh các hoạt động hỗ trợ, cứu trợ khẩn cấp, việc ban hành các chính sách khắc phục hậu quả thiên tai, khôi phục sản xuất là thông tin nhận được sự quan tâm đặc biệt từ người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Cây ăn trái của nông dân tỉnh Tây Ninh (Long An cũ) bị ngập do lũ làm vỡ bờ bao. Ảnh: Trung Chánh

Trước con số thiệt hại ước khoảng 97.000 tỉ đồng do thiên tai trong giai đoạn từ đầu năm 2025 tới nay - theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), Thủ tướng đã quyết định xuất 6.800 tỉ đồng từ ngân sách Trung ương năm 2025, để hỗ trợ các địa phương bị thiệt hại. Nguồn lực này giúp đảm bảo nguồn kinh phí khẩn cấp, đáp ứng các yêu cầu trong công tác khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ.

Sau những động thái hỗ trợ cấp Chính phủ, ông Phạm Thanh Hà, Phó thống đốc NHNN, cho biết cơ quan này đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và NHNN chi nhánh tại khu vực bị ảnh hưởng bởi bão lũ cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho nhiều khách hàng. Đồng thời, giảm lãi suất khoảng 0,5-2%/năm trong 3-6 tháng cho gần 24.000 khách hàng, với dư nợ khoảng 14.000 tỉ đồng.

Hơn nữa, giải ngân gần 1.500 tỉ đồng cho khoảng 6.500 khách hàng vay, nhằm khôi phục sản xuất - kinh doanh. Trong đó, khoảng 4.000 khách hàng hoạt động trong ngành nông, lâm, thủy sản được giải ngân khoảng 600 tỉ đồng.

Ngoài ra, Thủ tướng đã ký ban hành Quyết định 2654, với quy định giảm lãi suất cho vay 2%/năm trong 3 tháng, từ tháng 10 đến tháng 12-2025, với khoảng 3 triệu khách hàng bị ảnh hưởng do bão, lũ tại 22 tỉnh/thành phố, dựa trên đề xuất của Ngân hàng Chính sách xã hội. Số tiền lãi hỗ trợ khách hàng dự kiến hơn 1.100 tỉ đồng.

Đáng lưu ý, sau cơn bão số 13 gây thiệt hại tại Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Khánh Hòa, Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục hoàn thiện thủ tục, để tiếp tục trình Thủ tướng xem xét, quyết định giảm lãi suất cho vay trong 3 tháng, từ tháng 10 đến tháng 12-2025, với gần 1 triệu khách hàng. Với mức giảm là 2%/năm, số tiền lãi hỗ trợ khách hàng dự kiến khoảng 300 tỉ đồng.

Với lĩnh vực nông nghiệp, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), cho biết các doanh nghiệp và đoàn thể cũng hỗ trợ các tỉnh, thành phố trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, nông nghiệp, với kinh phí khoảng trên 50 tỉ đồng. Đồng thời, cung cấp giống cây trồng, hóa chất, vaccine, giống vật nuôi và gần 1 tỉ con giống thủy sản.

“Chúng tôi đã chỉ đạo các tỉnh đẩy mạnh sản xuất giống để cung ứng ra thị trường”, ông Tiến nói tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11-2025 vào chiều 6-12.

Với lĩnh vực tài chính, ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính, cho biết những tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp bị thiệt hại do thiên tai bất khả kháng như bão lũ sẽ được xem xét và cho giãn thuế và gia hạn thời gian nộp thuế, theo quy định tại Luật Quản lý thuế.

Bên cạnh đó, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp cũng quy định “doanh nghiệp được tính chi phí thiệt hại bất khả kháng, do thiên tai bão lũ, vào chi phí hợp lý, hợp lệ của doanh nghiệp”. Tương tự, Luật Thuế thu nhập cá nhân cũng quy định cá nhân bị thiệt hại được xem xét để tính giảm trừ.

Còn Luật Thuế tài nguyên quy định những trường hợp tai nạn hoặc thiên tai bất ngờ sẽ được xem xét miễn và giảm thuế.

“Bộ Tài chính cũng chủ động có những hướng dẫn rất cụ thể cho địa phương, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân ở trên địa bàn để hiểu và nắm rõ các quy định, qua đó được hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước về thuế, phí và chính sách hỗ trợ khắc phục hậu quả của thiên tai”, ông Chi nói.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo các tổ chức, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm trên địa bàn xảy ra thiên tai phối hợp với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân bị thiệt hại và được bảo hiểm theo hợp đồng, để bồi hoàn cho các nhóm này. “Được nhận tiền bảo hiểm kịp thời cũng là một giải pháp giúp các tổ chức, cá nhân sớm có nguồn tài chính vượt qua khó khăn do thiên tai gây ra”, ông Chi nhấn mạnh.

Vân Phong