Loạt lùm xùm của Xuyên Việt Oil khiến ông Lê Đức Thọ bị bắt

Trụ sở công ty Xuyên Việt Oil - Doanh nghiệp nợ thuế cao và âm vốn chủ sở hữu. Ảnh: Hoàng Minh

Ngày 14/12, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an cho biết đang thụ lý, điều tra vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" xảy ra tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil và một số cơ quan, tổ chức liên quan.

Cùng ngày, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh khám xét chỗ ở đối với cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ, để điều tra về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" quy định tại Điều 358, Bộ luật Hình sự.

BIDV là một trong những chủ nợ lớn nhất của Xuyên Việt Oil

Trong bối cảnh Xuyên Việt Oil rơi vào tình trạng thua lỗ triền miên, dẫn đến âm vốn chủ sở hữu âm nặng dòng tiền, khả năng thanh toán và trả nợ đều dưới 1, Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) lại ký nhiều hợp đồng trị giá nghìn tỉ đồng với Xuyên Việt Oil.

Ngày 29/9/2022, Xuyên Việt Oil ký hợp đồng tín dụng số 02/2022/7191166/SĐBS với BIDV chi nhánh Nam Kỳ Khởi Nghĩa. Giá trị khoản vay là 2.000 tỉ đồng.

Giá trị tài sản đảm bảo là "toàn bộ lợi ích thu được từ việc khai thác giá trị công trình xây dựng trên đất đối với các thửa đất tại Ấp 4 xã Tóc Tiên, Huyện Tân Thành (nay là thị trấn Tân Thành), tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu và trạm xăng dầu trên đất". Giá trị tài sản đảm bảo là hơn 507 triệu đồng.

Đây không phải hợp đồng duy nhất được hai bên ký kết. Trước đó, ngày 27/4/2022, hai bên ký hợp đồng số 04/2022/7191166/HĐBĐ. Giá trị khoản vay hoặc nghĩa vụ là 2.000 tỉ đồng. Tài sản cầm cố là số dư tiền gửi và khoản tiền lãi của bên cầm cố theo các hợp đồng tiền gửi.

Trước đó, trong năm 2020 và 2021, BIDV Chi nhánh Nam Kỳ Khởi Nghĩa cũng liên tục rót vốn cho Xuyên Việt Oil.

Giao dịch đảm bảo giữa BIDV và Xuyên Việt Oil với giá trị khoản vay 2.000 tỉ đồng. Ảnh: Nam Việt

Xuyên Việt Oil liên tục nợ thuế và các khoản phải nộp Nhà nước

Mới đây, Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh đã công khai thông tin người nộp thuế nợ thuế đợt 2 năm 2023. Theo đó, 198 doanh nghiệp nợ thuế với tổng số tiền thuế, tiền phạt và tiền chậm nộp là hơn 8.080 tỉ đồng.

Đứng đầu danh sách nợ thuế là Công ty Xuyên Việt Oil với số nợ thuế hơn 1.500 tỉ đồng. Tính đến ngày 31/12/2022, Xuyên Việt Oil ghi nhận 1.373 tỉ đồng "thuế và các khoản phải nộp Nhà nước".

Cùng với nợ thuế là tình hình kinh doanh bết bát khi doanh thu giảm sâu, thua lỗ tăng đáng kể. Cụ thể, trong năm 2022, Xuyên Việt Oil ghi nhận doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 11.911 tỉ đồng, giảm 10.446 tỉ đồng so với con số hơn 22.350 tỉ đồng của năm 2021, tương đương giảm 46,7% so với năm 2021.

Năm 2022, công ty này gánh lỗ sau thuế gần 800 tỉ đồng. Đến ngày 31/12/2022, Xuyên Việt Oil gánh lỗ lũy kế 3.533 tỉ đồng. Tuy nhiên, do tăng vốn điều lệ từ 2.000 tỉ đồng lên 3.000 tỉ đồng nên cuối năm 2022, Xuyên Việt Oil chỉ còn âm vốn chủ sở hữu 533 tỉ đồng, có cải thiện so với con số âm vốn 733 tỉ đồng của năm 2021.

Hệ số khả năng thanh khoản tổng quát dưới 1

Đến ngày 31/12/2022, tổng tài sản của doanh nghiệp này chỉ còn là 8.483 tỉ đồng, giảm 3.672 tỉ đồng, tương đương 30,2% so với cuối năm 2021. Tiền và các khoản tương đương tiền giảm từ 372 tỉ đồng xuống 212 tỉ đồng.

Bảng cân đối kế toán cũng cho thấy, trong khi nợ phải trả giảm sâu, giảm 3.873 tỉ đồng, tương đương 30% xuống 9.015 tỉ đồng thì vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn lại tăng mạnh, tăng 3.460 tỉ đồng, tương đương 145% lên 5.844 tỉ đồng. Đáng chú ý, dù nợ vay tăng tới 145% nhưng chi phí lãi vay lại giảm 102 tỉ đồng, tương đương 61,5% xuống chỉ còn 63,9 tỉ đồng.

Do các chỉ tiêu chính đều kém lạc quan nên dòng tiền của Xuyên Việt Oil rất yếu. Báo cáo tài chính của công ty này nêu rõ, “đến ngày 31/12/2022, lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh âm 14.362 tỉ đồng. Nhờ động thái thu hồi cho vay, bán lại các công cụ nợ của đơn vị khác và tiền đi vay, tình trạng âm dòng tiền của Xuyên Việt Oil được cải thiện. Cuối năm 2022, lưu chuyển tiền thuần trong kỳ của công ty còn âm 160 tỉ đồng”.

Đặc biệt, do thua lỗ tới mức âm vốn chủ sở hữu nên Xuyên Việt Oil rơi vào tình trạng gặp khó về dòng tiền (cả khả năng thanh toán và khả năng trả nợ đều thấp). Cụ thể, tại ngày 31/12/2022, công ty ghi nhận tổng tài sản và nợ phải trả là 8.483 tỉ đồng và 9.015 tỉ đồng. Như vậy, hệ số khả năng thanh toán tổng quát của công ty là 0,94.

Ngày 11/8, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định số 2081/QĐ-BCT thu hồi Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu của Xuyên Việt Oil.

Quyết định này được đưa ra trên cơ sở kết quả kiểm tra đối với Công ty Xuyên Việt Oil và xem xét tình tiết tăng nặng việc công ty không khắc phục được các vi phạm sau thanh tra năm 2022 cũng như vi phạm nhiều lần quy định về Quỹ Bình ổn giá theo phản ánh từ Bộ Tài chính.

Ngày 8/9, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an (A09) khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí", xảy ra tại Công ty Xuyên Việt Oil và một số cơ quan, tổ chức liên quan.

Cơ quan an ninh điều tra cũng ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam, điều tra về "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" đối với Giám đốc Xuyên Việt Oil Mai Thị Hồng Hạnh và Phó Giám đốc Nguyễn Thị Như Phương.

Trang Linh