[Loạt Megastory] Khi ngoại giao kinh tế bước vào 'trái tim' của doanh nghiệp (Kỳ 1)

Được ví von là “siêu tỉnh” vì sau hợp nhất lịch sử từ ngày 1-7-2025, Đồng Nai trở thành tỉnh có quy mô kinh tế đứng thứ 4 và diện tích đứng thứ 5 cả nước - một trong những trung tâm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, sản xuất công nghiệp, xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam.

Với gần 70 ngàn doanh nghiệp lớn nhỏ đang hoạt động, tỉnh xác định ngoại giao kinh tế là một trong các trụ cột chính về công tác đối ngoại vì đây là yếu tố quan trọng để tỉnh tăng thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, xuất khẩu, thương mại dịch vụ…, góp phần cho tăng trưởng kinh tế 2 con số trong năm 2025 và những năm tiếp theo, hướng đến một Đồng Nai phát triển mạnh mẽ, vươn mình sau hợp nhất.

Sau hơn 40 năm phát triển kinh tế, thu hút đầu tư - cũng là 40 năm thực hiện ngoại giao kinh tế, Đồng Nai xác định “ngoại giao” không chỉ dừng ở những quy tắc, quy chuẩn có tính hình thức, mà là thực sự đồng hành cùng doanh nghiệp - nghĩa là ngoại giao kinh tế không gì hiệu quả hơn là phải “bước vào trái tim doanh nghiệp”.

Đồng Nai là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Đây là nền tảng cho tỉnh phát triển công nghiệp, mở rộng xuất khẩu. Đến nay, tỉnh đã có 46 quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư vào với tổng vốn đăng ký gần 42 tỷ USD. Các doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đa số đầu tư xây dựng các nhà máy sản xuất sản phẩm để xuất khẩu qua 180 nước.

Trong 8 tháng của năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu của Đồng Nai là gần 22,9 tỷ USD, tăng gần 18,8% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường xuất khẩu lớn của tỉnh là Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, châu Âu. Gần 10 năm nay, Đồng Nai luôn là tỉnh xuất siêu và xuất siêu mỗi năm đều tăng khá cao.

Tỉnh Đồng Nai mới có vị trí rất quan trọng khi vừa là trung tâm sản xuất công nghiệp, xuất khẩu lâu đời, vừa là trung tâm logistics do “nắm trong tay” Sân bay quốc tế Long Thành - sân bay dân dụng lớn nhất Việt Nam sẽ bắt đầu khai thác chuyến bay thương mại đầu tiên vào cuối năm nay - 2025.

Công ty TNHH Koikeya Việt Nam ở Khu công nghiệp Long Đức chuyên sản xuất các loại snack để tiêu thụ ở thị trường Việt Nam và xuất khẩu. Ảnh: Hương Giang

Bên cạnh đó, Đồng Nai sau hợp nhất còn có hệ thống giao thông kết nối xuyên vùng, liên thông quốc tế đang được hoàn thiện như: Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đường cao tốc Bắc - Nam, Bến Lức - Long Thành, Biên Hòa - Vũng Tàu, Dầu Giây - Liên Khương, Thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đường Vành đai 3, Vành đai 4…

Trong tương lai gần, Chính phủ sẽ đầu tư thêm nhiều dự án giao thông quan trọng của quốc gia trên địa bàn tỉnh là tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dự kiến đoạn qua Đồng Nai hơn 80km; tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành; kéo dài tuyến Metro số 1 về Đồng Nai.

Các dự án hạ tầng giao thông quan trọng trên hoàn thành đưa vào khai thác sẽ tạo thuận lợi cho tỉnh trong thu hút đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp, thương mại dịch vụ, bất động sản, nông nghiệp, năng lượng, logistics… Doanh nghiệp đầu tư vào tỉnh sẽ thuận lợi hơn trong việc vận chuyển hàng hóa ở thị trường nội địa và xuất khẩu. Do đó, trong những năm qua, thu hút đầu tư FDI của tỉnh đạt 1,4-1,6 tỷ USD/năm, vượt kế hoạch năm từ 40-60%. Có nhiều tập đoàn FDI lớn trên thế giới đã đến Đồng Nai đầu tư như: Hyosung, C.P., Bosch Formosa, Nestlé, Tripod, SMC, Lixil, Meggitt, Amata…

Có được kết quả trên là do những năm qua, Đồng Nai luôn làm tốt công tác đối ngoại. Đặc biệt từ khi có Nghị quyết số 59‑NQ/TW ngày 24-1-2025 về Hội nhập quốc tế trong tình hình mới, công tác đối ngoại càng được tỉnh chú trọng nhiều hơn.

Đồng chí Võ Tấn Đức, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai khẳng định: Đồng Nai nằm ở vị trí trung tâm của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là cửa ngõ vùng Đông Nam Bộ kết nối với khu vực Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, Vùng duyên hải Nam Trung Bộ, có diện tích tự nhiên gần 12,74 ngàn km2 với dân số gần 4,5 triệu người. Kinh tế của Đồng Nai khoảng 26 tỷ USD, xếp thứ 4 cả nước (chỉ sau Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng). Đồng thời, tỉnh là trung tâm công nghiệp, thu hút đầu tư FDI, xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam.

Với các ưu thế trên, Đồng Nai là điểm đến hấp dẫn nhiều doanh nghiệp, tập đoàn FDI trên thế giới. Có nhiều doanh nghiệp, tập đoàn FDI sau một thời gian đầu tư vào tỉnh hiệu quả đã liên tục tăng vốn để mở rộng sản xuất, xuất khẩu, đóng góp quan trọng cho phát triển, tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Năm 1988, Đồng Nai đã bắt đầu thu hút FDI, cũng từ đó, công tác đối ngoại được tỉnh quan tâm nhiều hơn. Điều đó được thể hiện qua việc tỉnh thường xuyên gặp gỡ, trao đổi về môi trường đầu tư của tỉnh để mời gọi các doanh nghiệp FDI đầu tư vào các lĩnh vực trên địa bàn tỉnh. Đồng Nai cũng hình thành các khu công nghiệp tại các khu vực thuận lợi để thu hút các doanh nghiệp FDI đầu tư. Các tập đoàn FDI đến tỉnh đầu tư sớm nhất là Kao, SamSung, Kolon, Chrysler, Cargill Ajinomoto, C.P., Amata, Vedan, Formosa, Nestlé… nằm trong thời kỳ được xem là “làn sóng đầu tư FDI” đầu tiên vào Việt Nam.

Dây chuyền sản xuất hiện đại tại Công ty CP Chính xác Việt Nam tại Khu công nghiệp Hố Nai, phường Hố Nai, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Ngọc Liên

Ông Binu Jacob, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nestlé Việt Nam cho biết: “Hơn 30 năm trước, Tập đoàn Nestlé đã đầu tư vào Đồng Nai, sau đó đã liên tục tăng vốn và mở rộng đầu tư trong tỉnh và nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Hiện tổng vốn Nestlé đầu tư vào Việt Nam hơn 900 triệu USD, riêng Đồng Nai có 3 nhà máy sản xuất lớn, sản phẩm xuất khẩu qua hơn 30 nước”.

Công ty TNHH Nestlé Việt Nam là một trong 10 nhà đầu tư FDI lớn nhất của Đồng Nai. Cuối tháng 4-2025, nhân dịp kỷ niệm 30 năm hoạt động tại Việt Nam, Công ty TNHH Nestlé Việt Nam đã công bố sẽ đầu tư thêm hơn 73 triệu USD vào nhà máy Trị An ở Khu công nghiệp Amata, tỉnh Đồng Nai.

Tương tự, các tập đoàn “tỷ USD” như C.P., Amata, Hyosung… sau khi đầu tư vào Đồng Nai hiệu quả đã tăng thêm vốn gấp nhiều lần ban đầu để thực hiện các dự án mới trong tỉnh và mở rộng đầu tư ra các tỉnh, thành khác.

Từ lâu, Đồng Nai đã có chính sách “đồng hành cùng doanh nghiệp” để kịp thời hỗ trợ giải quyết những khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp để họ yên tâm hoạt động. Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn FDI hoạt động hiệu quả ở Đồng Nai cũng khẳng định thương hiệu, uy tín của tỉnh trong và ngoài nước. Hàng năm, tỉnh kết hợp với các đại sứ quán Việt Nam ở một số nước và doanh nghiệp FDI để xúc tiến đầu tư, thương mại ở những quốc gia như: Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản… để thu hút thêm nhiều doanh nghiệp lớn, nhiều tập đoàn FDI đầu tư vào tỉnh, kết nối, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa cho doanh nghiệp.

Máy hàn tự động tại Công ty CP Công nghiệp Chính xác Việt Nam. Ảnh: Ngọc Liên

Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Đồng Nai Nguyễn Văn Lĩnh cho biết: “Hàng năm, tỉnh đều tổ chức các đợt xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch qua các nước nhằm quảng bá, giới thiệu tiềm năng của tỉnh. Qua đó, mời gọi các doanh nghiệp FDI đến Đồng Nai đầu tư hoặc liên kết để cung ứng hàng hóa, tăng xuất khẩu. Do đó, thu hút đầu tư, xuất khẩu của tỉnh mỗi năm đều tăng khá cao”.

Bên cạnh đó, hàng năm tỉnh tiếp đón nhiều đoàn nước ngoài đến tỉnh giao lưu, tìm cơ hội kết nối giao thương, đầu tư trên nhiều lĩnh vực như: công nghiệp, nông nghiệp, thương mại dịch vụ, logistics, bất động sản…

Đến nay, Đồng Nai đã có giao thương với 180 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Xuất khẩu trở thành một trong những chỉ tiêu kinh tế quan trọng hàng đầu của Đồng Nai, góp phần vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Năm 2025, mục tiêu của Đồng Nai tăng trưởng kinh tế hai con số. Để đạt được kết quả trên thì thu hút đầu tư, tăng trưởng công nghiệp, tăng trưởng xuất khẩu phải đạt cao. Bởi, trong cơ cấu kinh tế của Đồng Nai thì công nghiệp - xây dựng đang chiếm đa số. Vì vậy, muốn tăng thu hút đầu tư, mở rộng xuất khẩu thì công tác đối ngoại cần được thực hiện hiệu quả hơn.