Loay hoay đầu tư xây dựng bãi đỗ xe ngầm
Trong khi TP Hồ Chí Minh thiếu trầm trọng bãi đỗ xe ngầm để giải quyết bài toán chỗ đậu xe ở các khu vực trung tâm thì tiến độ đầu tư các dự án bãi đỗ xe ngầm gần như giẫm chân tại chỗ, thậm chí 'tắc' lối ra vì gặp nhiều vướng mắc từ phía nhà đầu tư cũng như thủ tục liên quan của các sở, ngành.
Nằm trong trạng thái "đóng băng" sau 10 năm tổ chức lễ động thổ, mới đây UBND thành phố đã ban hành thông báo chấm dứt thực hiện hợp đồng BOT dự án xây dựng, khai thác tầng ngầm làm bãi đỗ xe và dịch vụ công cộng tại công viên Lê Văn Tám (gọi là dự án bãi đỗ xe ngầm công viên Lê Văn Tám) do Công ty cổ phần Ðầu tư phát triển không gian ngầm làm chủ đầu tư. Theo chính quyền thành phố, nhà đầu tư đã vi phạm hợp đồng và không bảo đảm năng lực tiếp tục triển khai dự án cho nên giao Sở Giao thông vận tải (GTVT) phối hợp các sở: Tư pháp, Tài nguyên và Môi trường rà soát, thu hồi các thủ tục pháp lý liên quan đến đất đai, đầu tư, đề xuất UBND thành phố chấm dứt hợp đồng dự án theo đúng quy định.
Theo thiết kế, dự án bãi đỗ xe ngầm công viên Lê Văn Tám có tổng diện tích sàn hơn 100 nghìn m2, chiều sâu 15 m, có sức chứa hơn 2.000 chỗ đỗ xe máy, 1.250 chỗ đỗ ô-tô, 28 chỗ đỗ xe buýt và xe tải. Dự án này có vốn đầu tư khoảng 110 triệu USD, được kỳ vọng giải quyết chỗ đỗ xe cho hàng nghìn phương tiện lưu thông vào khu vực trung tâm thành phố mỗi ngày. Tuy nhiên, do án binh bất động hàng chục năm cho nên thành phố phải quyết định chấm dứt thực hiện. Theo Sở GTVT, nguyên nhân khiến dự án đình trệ suốt gần 10 năm qua là do vướng nhiều vấn đề phải giải quyết như xin giấy phép xây dựng, trình thẩm định thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thi công…
Một dự án khác cũng "trầy trật" không kém là dự án Bãi đỗ xe ngầm sân khấu Trống Ðồng (đường Cách Mạng Tháng Tám, quận 1). Năm 2010, Công ty TNHH Tập đoàn Ðông Dương được thành phố cấp giấy chứng nhận đầu tư thực hiện dự án. Dự án nằm trên diện tích hơn 5.300 m2, gồm bảy tầng hầm và ba tầng nổi, có thể đỗ 878 ô-tô và 400 xe máy với tổng vốn đầu tư hơn 882 tỷ đồng. Song, một số trục trặc khiến dự án chưa thể khởi công. Cuối năm 2018, Sở Tài nguyên và Môi trường xếp dự án này nằm trong danh sách 180 dự án không triển khai đúng kế hoạch sử dụng đất hằng năm cho nên đề xuất UBND thành phố Hồ Chí Minh thu hồi. Mới đây, do nhà đầu tư phản hồi việc thu hồi của dự án là không đúng các quy định của pháp luật, UBND thành phố đã đồng ý cho Công ty TNHH Tập đoàn Ðông Dương tiếp tục đầu tư xây dựng bãi đỗ xe ngầm với điều kiện doanh nghiệp phải thực hiện đúng cam kết tiến độ, khởi công dự án vào tháng 6-2020, hoàn thành vào cuối năm 2022, nếu không sẽ bị thu hồi dự án. Lãnh đạo Công ty TNHH Tập đoàn Ðông Dương chia sẻ: "Ðầu tư dự án bãi đỗ xe ngầm là hình thức đầu tư xây dựng khá mới ở thành phố vì phụ thuộc nhiều vào công tác phê duyệt thiết kế không gian ngầm, thiết kế kỹ thuật, thủ tục xin phép xây dựng. Do đó, nhà đầu tư gặp không ít rủi ro để theo đuổi thực hiện dự án".
Theo Phòng Quản lý xây dựng công trình giao thông, Sở GTVT thành phố, năm 2006, thành phố đưa vào danh sách quy hoạch tám dự án bãi đỗ xe ngầm nhưng đến năm 2010 chỉ còn bốn dự án đầu tư bằng vốn ngoài ngân sách, đáp ứng gần 10 nghìn chỗ đỗ xe ô-tô và xe gắn máy gồm: Công viên Lê Văn Tám, Tao Ðàn, sân khấu Trống Ðồng, sân vận động Hoa Lư. Mới đây, dự án Bãi đỗ xe ngầm công viên Lê Văn Tám bị thành phố công bố thu hồi vì đóng băng gần 10 năm, ba dự án còn lại thì chỉ có dự án sân khấu Trống Ðồng được cấp phép đầu tư, hai dự án còn lại chưa có nhà đầu tư cụ thể đăng ký tham gia. Nhìn chung, đến nay chưa có dự án nào được triển khai xây dựng cho nên "hình hài" các bãi đỗ xe ngầm chỉ nằm "trên giấy". Lãnh đạo Sở GTVT thành phố đánh giá, nguyên nhân các dự án này kéo dài là do nhà đầu tư đưa ra các tiêu chuẩn gồm có kết cấu, quy chuẩn về xây dựng, mật độ tỷ lệ quy hoạch... chưa phù hợp, phải chỉnh sửa nhiều lần, kể cả việc chuẩn bị nguồn lực tài chính cũng chưa bảo đảm. Trong khi đó, nhiều nhà đầu tư và chuyên gia về hạ tầng lại cho rằng, nguyên nhân khiến các dự án đầu tư xây dựng bãi đỗ xe ngầm đứng yên vì thành phố thiếu cơ chế hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư, chưa kể các vướng mắc về thủ tục, cơ chế, chính sách. Nhiều năm qua, thành phố vẫn lúng túng trong công tác quy hoạch và thiết kế không gian ngầm, thủ tục phê duyệt dự án và cấp phép xây dựng làm các chủ đầu tư e ngại. Ngoài ra, hầu hết các dự án bãi đỗ xe ngầm có suất đầu tư lớn nhưng chậm thu hồi vốn cũng là nguyên nhân khiến nhà đầu tư cân nhắc.
Trong khi thành phố đang vận động người dân sử dụng phương tiện công cộng, lập đề án thu phí ô-tô vào trung tâm thành phố thì việc chuẩn bị xây dựng các bãi đỗ xe ngầm để giải quyết nhu cầu gửi xe của người dân trước khi lưu thông vào khu trung tâm lại rất chậm. Ðể tạo điều kiện cho người dân thực hiện chủ trương này, thành phố cần nhanh chóng tháo gỡ những khó khăn trong quy hoạch và xây dựng các bãi đỗ xe, có chính sách thu hút nhà đầu tư đủ năng lực để các dự án khả thi nhanh chóng hoàn thành đúng tiến độ.