Lợi ích từ số hóa thương mại - dịch vụ

Thay đổi tư duy

Ông Trần Quốc Khánh (sinh năm 1967), số nhà 174, đường Xương Giang, phường Bắc Giang làm nghề kinh doanh điện nước đã 38 năm, có thời điểm sử dụng hàng trăm nhân công. Năm 1988, ông là một trong những người đầu tiên mở cửa hàng kinh doanh thiết bị, vật tư ngành nước lớn có tiếng của tỉnh Hà Bắc (cũ). Khi dịch Covid-19 xảy ra, hoạt động kinh doanh của gia đình ông bị ngưng trệ. “Thời điểm đó, nhiều hộ dân tại Lục Ngạn bắt đầu livestream bán vải thiều khá hiệu quả nhưng tôi chỉ biết ước, vì không hiểu cách nào để làm theo” - ông Khánh nói. Vì kinh doanh theo cách thức truyền thống không hiệu quả nên từ năm 2024 đến nay, ông đã học con gái và tìm hiểu thêm trên internet rồi tự quay video quảng cáo, tham gia bán hàng trên nền tảng Tiktok. Ông Khánh nói trong niềm vui: “Thương mại điện tử đã thay đổi tư duy và cuộc sống của gia đình tôi. Hiện 2 kênh Tiktok của tôi bán được hàng trăm sản phẩm với nghìn đơn hàng mỗi ngày, doanh thu không nhỏ mà không cần tiếp cận trực tiếp với khách hàng”.

Ông Trần Quốc Khánh livestream bán hàng trên kênh TikTok.

Để mang lại trải nghiệm mới cho khách hàng, giữa tháng 9 vừa qua, Sở Công Thương phối hợp với Công ty cổ phần Bưu chính Viettel (Viettel Post) khai trương tủ giao nhận hàng thông minh Smart Box tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Bắc Ninh. Đây là tủ giao nhận hàng thông minh đầu tiên được lắp đặt trên địa bàn tỉnh. Chị Hoàng Thị Huyền Trang, công tác tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Bắc Ninh nói: “Nhận hàng tại tủ Smart Box là một trải nghiệm thú vị, bởi nó tạo sự chủ động cho khách hàng vì không phải chờ đợi, nghe điện thoại và giao, nhận trực tiếp”. Lãnh đạo Viettel Post cho biết, đơn vị xác định tầm nhìn đến năm 2030, hạ tầng Smart Box sẽ đạt hơn 50 nghìn điểm trên toàn quốc, phục vụ hàng triệu đơn hàng mỗi ngày. Trong đó, Bắc Ninh sẽ được lắp đặt hàng nghìn điểm tại các khu công nghiệp, chung cư,… Hạ tầng Smart Box giúp các doanh nghiệp bưu chính nâng cao năng suất lao động, giảm phát thải khí CO2 (bớt khâu vận chuyển đến từng nhà), giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng sử dụng dịch vụ mọi lúc mọi nơi. Người mua hàng chỉ cần thao tác theo tin nhắn hướng dẫn của đơn vị vận chuyển và nhận bưu kiện.

Chỉ mấy năm trước, thương mại điện tử vẫn là hoạt động mới mẻ, nhất là đối với khu vực miền núi của tỉnh. Nhưng đến nay mọi chuyện thay đổi nhanh chóng bởi có sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền các cấp. Đơn cử như cuối tháng 6 vừa qua, trong khuôn khổ “Tuần lễ vải thiều Lục Ngạn - Tự hào nông sản Việt” do Sở Công Thương phối hợp tổ chức, các nhà sáng tạo TikTok (Công ty trách nhiệm hữu hạn Công nghệ TikTok Việt Nam) và đại diện Siêu thị online Sendo Farm cùng livestream ngay tại vườn vải Lục Ngạn hỗ trợ bà con tiêu thụ nông sản. Tại phiên livestream này, đồng chí Phạm Văn Thịnh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã trực tiếp tham gia giới thiệu về đặc sản của địa phương, trả lời một số câu hỏi từ người tiêu dùng và chốt đơn hàng. Việc tham gia phiên livestream của đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã tạo hiệu ứng lan tỏa đến hàng vạn người dân trong tỉnh, làm thay đổi nhận thức của bà con về chuyển đổi số trong thương mại - dịch vụ, góp phần thúc đẩy thương mại điện tử của tỉnh phát triển.

Thúc đẩy kinh tế số

Bắc Ninh có vị trí địa lý thuận lợi, gần các trung tâm kinh tế lớn, nguồn nhân lực trẻ, năng động, có nhiều khu công nghiệp, khu đô thị, có điều kiện phát triển thương mại - dịch vụ truyền thống và thương mại điện tử. Thời gian qua, thương mại điện tử luôn được tỉnh quan tâm, chỉ đạo với nhiều chính sách để xây dựng phát triển thương hiệu và tạo ra những sản phẩm mang nét đặc trưng với lợi thế cạnh tranh riêng của từng địa phương. Theo đó, cùng với phát triển hạ tầng thương mại - dịch vụ truyền thống, hằng năm, cơ quan chức năng tập huấn cho hàng trăm lượt doanh nghiệp, hợp tác xã, gần 700 học sinh, sinh viên chuẩn bị khởi nghiệp tại các trường đại học, cao đẳng… gần 200 cán bộ quản lý nhà nước để nâng cao nhận thức về thương mại điện tử. 4 năm qua, toàn tỉnh đã có gần 5 nghìn lượt doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất, kinh doanh được hỗ trợ, khởi tạo gian hàng, quảng bá và bán sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử.

Với sự hỗ trợ tích cực từ phía chính quyền, công tác chuyển đổi số trong ngành thương mại - dịch vụ của tỉnh đã có những bước đột phá: Hình thành sàn thương mại điện tử của tỉnh (san24h.vn với 410 gian hàng, gần 1 nghìn sản phẩm) để quảng bá, giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của các chủ thể sản xuất, kinh doanh trong tỉnh, góp phần mở kênh tiêu thụ mới cho hàng hóa địa phương; đẩy mạnh liên kết chuỗi sản xuất, cung ứng sản phẩm và tiếp cận thị trường trong và ngoài nước.

Nhờ đó, Bắc Ninh trở thành một trong những địa phương có tốc độ phát triển thương mại điện tử khá nhanh, tăng trưởng bình quân hơn 12%/năm. Đến nay, 100% sản phẩm chủ lực, đặc trưng của tỉnh đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử trong nước và nước ngoài như Alibaba.com và các nền tảng mạng xã hội. Tính đến hết tháng 9/2025, trên địa bàn tỉnh có hơn 360 website thông báo bán hàng của các doanh nghiệp, thương nhân đã thực hiện thủ tục thông báo với Bộ Công Thương. Các chỉ số về thương mại điện tử của tỉnh đều đứng trong tốp dẫn đầu cả nước.

Để thương mại điện tử ngày càng phát huy hiệu quả, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, hợp tác xã, người dân và xã hội, lãnh đạo Sở Công Thương cho biết, đơn vị tiếp tục phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ nhằm thúc đẩy phát triển cơ sở hạ tầng internet, công nghệ thông tin, nhất là ở những nơi vùng sâu, vùng xa, khu vực miền núi trong tỉnh. Tiếp tục hoàn thiện và phát triển hạ tầng logistics nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ, nhất là khâu chuyển phát và giao hàng chặng cuối. Tăng cường tuyên truyền và phối hợp với các sàn thương mại điện tử lớn để giới thiệu và hỗ trợ các chủ thể tham gia chương trình chuyển đổi số, phát triển kinh tế số (xây dựng gian hàng, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử lớn trong nước và nước ngoài, đào tạo kỹ năng bán hàng trực tuyến…). Khuyến khích các doanh nghiệp phát triển thương mại điện tử xanh, bền vững. Tổ chức các lớp đào tạo phát triển nguồn nhân lực về thương mại điện tử cho các chủ thể hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử trên địa bàn tỉnh. Đồng thời nâng cao công tác quản lý nhà nước về thương mại điện tử cho cán bộ các sở, ngành, đơn vị trên địa bàn tỉnh, bảo đảm lợi ích của doanh nghiệp và người tiêu dùng, nâng cao niềm tin trong thương mại điện tử, thúc đẩy kinh tế số.

Bài, ảnh: Thế Đại