Long trọng kỷ niệm 300 năm ngày sinh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
Tối 27.12, tại quảng trường Thành Sen (TP.Hà Tĩnh), tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao, Bộ VH-TT-DL, UBND tỉnh Hưng Yên, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam trọng thể tổ chức Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh và vinh danh Danh nhân văn hóa Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1724 - 2024).
Tham dự buổi lễ có các Ủy viên Bộ Chính trị: Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Quốc hội; Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; nguyên Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan, đơn vị Trung ương; lãnh đạo các địa phương, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học trên cả nước và đông đảo bà con nhân dân...
Trình bày diễn văn khai mạc tại buổi lễ, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng khẳng định cuộc đời và sự nghiệp của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là tấm gương sáng về lao động, học tập, sáng tạo, y đức, trí tuệ, nhân nghĩa và tinh thần cống hiến. Đại danh y đã để lại cho đời những giá trị trường tồn, góp phần làm rạng danh nền y học dân tộc và lan tỏa giá trị văn hóa, con người Việt Nam với bạn bè thế giới.
Bộ sách Hải Thượng Y tông tâm lĩnh được xem là "bách khoa toàn thư", mang giá trị phổ quát của nhân loại, thể hiện rõ những giá trị to lớn về văn hóa, giáo dục, nhân học, đúc kết những chuẩn mực đạo đức; là lời thề, phương châm, kim chỉ nam cho sứ mệnh cao cả của người thầy thuốc.
Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh nhấn mạnh, sự kiện tổ chức UNESCO vinh danh, Thủ tướng Chính phủ xếp hạng mộ và khu lưu niệm Lê Hữu Trác tại huyện Hương Sơn là Di tích quốc gia đặc biệt và Lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh Đại danh y chính là sự khẳng định về tầm vóc, sức ảnh hưởng của Hải Thượng Lãn Ông trong lĩnh vực y học, giáo dục, văn hóa, xã hội trên toàn cầu.
Vinh dự là quê hương của Đại danh y, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và tỉnh Hưng Yên đã đoàn kết, nỗ lực, dành kết quả toàn diện trên các lĩnh vực. Tiếp bước truyền thống của các thế hệ tiền nhân, trong thời gian tới, Đảng bộ và nhân dân 2 tỉnh quyết tâm nỗ lực xây đắp thêm hành trang, vững tin bước vào giai đoạn phát triển mới.
Tại lễ kỷ niệm, lãnh đạo Bộ Ngoại giao đã trao nghị quyết của UNESCO vinh danh Đại danh Y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác cho lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh. Lãnh đạo Bộ VH-TT-DL trao Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt mộ và khu lưu niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác cho tỉnh Hà Tĩnh.
Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Trăm năm ngàn năm Hải Thượng Lãn Ông”, gồm 3 chương: “Cơ duyên nghề thuốc”, “Dấn thân dựng nghiệp” và “Thênh thang một cánh diều”; được thể hiện dưới dạng hoạt cảnh có sử dụng các làn điệu dân ca ví, giặm, xen lẫn lời bình và các ca khúc, tập trung tái hiện cuộc đời, sự nghiệp, tài năng và nhân cách lỗi lạc của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Lê Hữu Trác hiệu là Hải Thượng Lãn Ông, sinh năm 1724, tại thôn Văn Xá, làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, tỉnh Hải Dương, nay là xã Hoàng Hữu Nam, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên. Tuy nhiên cuộc đời ông chủ yếu gắn bó với quê mẹ ở xứ Bàu Thượng, xã Tĩnh Diệm, huyện Hương Sơn, nay là xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh và cũng qua đời tại đây vào ngày rằm tháng giêng năm Tân Hợi (1791), thọ 67 tuổi.
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã để lại cho hậu thế một di sản y học vô giá. Ông là một danh y vĩ đại, một nhà văn hóa, một người thầy về y lý, y thuật, và có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của y học cổ truyền dân tộc. Bộ sách "Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh" của ông, một công trình nghiên cứu được coi là kim chỉ nam cho nền y học cổ truyền Việt Nam và là tài sản quý báu được thế giới công nhận.
Các hiện vật, tài liệu, sách vở và tư liệu như mộc bản Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh, các cuốn sách về y học, văn học, lịch sử và triết học như: Thượng Kinh Ký Sự, Châu Ngọc Cách Ngôn, Đạo Lưu Dư Vận Quyển, Y Hải Cầu Nguyên đã lưu lại các giá trị vĩnh cửu, góp phần làm dày thêm bản sắc văn hóa Việt Nam và nâng cao vị thế của nền y học Việt Nam.
Từ những bài thuốc dân gian quý giá, những phương pháp chữa bệnh hiệu quả, đến cách tiếp cận toàn diện giữa y học và đạo đức, triết lý sống, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã chứng tỏ tầm nhìn vượt thời đại của mình. Những di sản y học của ông đã và đang được áp dụng trong thực tiễn ngày nay và mãi mãi về sau. Với những cống hiến to lớn thuộc nhiều lĩnh vực, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã được UNESCO vinh danh là Danh nhân văn hóa thế giới vào năm 2023.
Tại phiên họp của Đại hội đồng UNESCO lần thứ 42 ngày 21.11.2023 đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn danh sách các “Danh nhân văn hóa và sự kiện lịch sử niên khóa 2023 - 2024”, trong đó có Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Ngày 26.11.2024, Phó thủ tướng Lê Thành Long ký quyết định về xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đợt 16 đối với 6 di tích trong toàn quốc, trong đó, có Di tích lịch sử mộ và khu lưu niệm Lê Hữu Trác ở huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.