Luận tội Tổng thống Trump: Hại nhiều, lợi ít

Tội trạng của ông Trump có nghiêm trọng như kết luận của Hạ viện Mỹ hay đây chỉ là cuộc đấu chính trị giữa Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ?

"Lá bài" Ukraina

Với cáo buộc lạm dụng quyền lực, ông Trump bị cho là đã ép Tổng thống Ukraina Zelensky phải mở cuộc điều tra hai cha con cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden - một trong những ứng cử viên hàng đầu của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào năm 2020. Phe Dân chủ tại Hạ viện cho rằng ông Trump sử dụng 400 triệu USD viện trợ an ninh cho Ukraina để ép buộc Tổng thống Zelensky phải công khai cuộc điều tra ông Biden cũng như dùng thuyết âm mưu rằng Ukraina chứ không phải Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016.

Với cáo buộc cản trở Quốc hội, phe Dân chủ tại Hạ viện cho rằng Tổng thống Trump đã coi thường và cản trở các nỗ lực của Hạ viện nhằm điều tra vụ bê bối (gồm cả cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraina và cáo buộc Nga can thiệp cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016) và cho rằng ông Trump sẽ là mối đe dọa với Hiến pháp Mỹ nếu ông vẫn tiếp tục tại nhiệm.

Câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao Hạ viện Mỹ lại chỉ đưa ra hai cáo buộc về Tổng thống Trump? Vấn đề này được giới phân tích cho rằng Đảng Dân chủ đang kiểm soát Hạ viện đã rút kinh nghiệm từ vụ luận tội Tổng thống Bill Cliton của phe Cộng hòa.

Khi ấy Hạ viện Mỹ do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã đưa ra 4 điều khoản để luận tội ông Bill Cliton và bỏ phiếu riêng rẽ từng điều khoản và 2 trong 4 điều khoản đã bị bác bỏ. Các nghị sỹ phe Dân chủ quyết tâm luận tội Tổng thống Trump quyết định lựa chọn chỉ tập trung vào hành động của tổng thống với Ukraina và các nỗ lực của Tổng thống nhằm cản trở công tố viên đặc biệt Robert Mueller về sự can dự của Nga trong cuộc bầu cử năm 2016 thay vì đưa các vấn đề gây tranh cãi khác trong điều hành chính phủ của ông Trump.

Chủ tịch Hạ viện, bà Nancy Peloci nói rằng cuộc điều tra trong 2 tháng qua đã làm sáng tỏ rằng ông Trump đã vi phạm lời thề khi nhậm chức vì ép một quốc gia khác giúp đỡ mình trong cuộc bầu cử năm 2020 và gây nguy hiểm cho nền cộng hòa.

"Hành vi sai trái của ông ấy tấn công vào đúng trái tim Hiến pháp của chúng ta… nền dân chủ của chúng ta đang bị đe dọa, tổng thống không dể cho chúng ta lựa chọn nào khác ngoài việc lợi ích của chính mình”, bà Peloci nói thêm.

Bình luận về việc luận tội Tổng thống Trump, thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Lindsey Graham cảnh báo rằng Đảng Dân chủ đang vạch ra một tiền lệ nguy hiểm đó là “các Quốc hội trong tương lai chắc chắn sẽ sử dụng việc luận tội làm công cụ chính trị bất cứ khi nào tổng thống thuộc đảng đối lập nắm quyền tại Nhà Trắng”.

Liệu ông Trump có phải rời Nhà Trắng?

Trong lịch sử nước Mỹ, ông Donald Trump là tổng thống thứ 45 của nước Mỹ và là tổng thống thứ 4 đang đối mặt với 2 cáo buộc của Ủy ban Tư pháp Hạ viện để rồi bị luận tội.

Trước đó, Tổng thống thuộc Đảng Dân chủ Bill Clinton bị luận tội năm 1988 với cáo buộc quan hệ tình cảm với thực tập viên tại Nhà Trắng nhưng Thượng viện do Đảng Dân chủ kiểm soát đã “tha bổng”. Tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa Richard Nixon từ chức năm 1974 trước khi bị luận tội do liên quan đến vụ Watergate. Tổng thống thuộc Đảng Dân chủ ông Andrew Jonson bị luận tội năm 1868 nhưng không bị Thượng viện kết tội.

Nay đến lượt Tổng thống thuộc Đảng Cộng hòa, ông Donald Trump bị các nghị sỹ Đảng Dân chủ tại Hạ viện đã hành động nhanh chóng kể từ khi khởi động cuộc điều tra từ cuối tháng 9.2019 sau khi một người tố giác tiết lộ về cuộc điện đàm hôm 25.7 giữa ông Trump với ông Zelensky.

Giới phân tích cho rằng “tỷ số” tổng thống thuộc hai đảng thay nhau cầm quyền ở Mỹ bị luận tội sẽ ngang bằng nhau, còn Tổng thống Donald Trump có phải rời Nhà Trắng hay không? Câu trả lời sẽ là ông Trump sẽ không mất chức vì Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát chắc chắn sẽ bảo vệ ông.

Để hạ bệ được ông Trump phải cần 20 thượng nghị sĩ thuộc Đảng Cộng hòa ở Thượng viện bỏ phiếu chống lại Trump như mong muốn của Đảng Dân chủ. Điều này chắc chắn sẽ không bao giờ xảy ra.

Như vậy “cuộc đấu” luận tội Tổng thống Donald Trump do Đảng Dân chủ khởi xướng thực chất là “cuộc chiến” giữa phe Dân chủ đang kiểm soát Hạ viện với phe Cộng hòa nắm Thượng viện. “Cuộc chiến” đảng phái này dù bên nào thắng cũng để lại di chứng đó là làm tổn hại đến uy tín của nước Mỹ và nó cho thấy phe Dân chủ đã sử dụng một lá bài dở trong chiến lược của mình.

HẢI HÀ