Luật Đất đai sửa đổi: Làm sao để sau thu hồi đất, người dân phải có sinh kế tốt hơn
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu vấn đề, theo quan điểm hiện nay sau thu hồi đất, người dân phải được hưởng lợi từ các dự án phát triển. Cụ thể, sau khi tái định cư người dân phải có điều kiện sống, sinh kế tốt hơn, hưởng các quyền lợi.
Phát biểu tại Hội nghị lấy ý kiến các tổ chức, nhà khoa học về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) diễn ra vào chiều 21/2 do Ban thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp Bộ TN-MT, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam tổ chức, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, Luật Đất đai có thể coi là bộ luật về vấn đề hết sức cơ bản, nền tảng cho phát triển kinh tế, liên quan đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội và người dân.
Đây được coi như đạo luật gốc trong quản lý Nhà nước. Giải quyết đúng chính sách pháp luật về đất đai không chỉ kiến tạo môi trường pháp lý ổn định, minh bạch, tạo nguồn lực, góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng, góp phần phát triển bền vững.
Theo Phó Thủ tướng, quá trình sửa luật là lúc đánh giá năng lực của cơ quan lập pháp, hành pháp trong thể chế hóa chủ trương của Đảng. Quốc hội đã cho phép tổ chức lấy ý kiến nhân dân.
Do vậy, Phó Thủ tướng mong muốn các ý kiến chuyên gia đi thẳng vào các chương, điều nào chưa chặt chẽ, khoa học, khả thi đối với chính sách mà Nghị quyết Trung ương ban hành cần tập trung góp ý để chính sách được thể chế một cách đầy đủ, đủ điều kiện pháp lý thực hiện. Đồng thời, cần hoàn thiện dự án luật để người dân nào đọc cũng hiểu và áp dụng thực hiện.
Phó Thủ tướng chỉ rõ đất đai phải theo cơ chế thị trường, tức là khi bán, khi mua, đấu thầu, đấu giá thì làm thế nào để sát với cơ chế thị trường.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng nêu vấn đề, theo quan điểm hiện nay sau thu hồi đất, người dân phải được hưởng lợi từ các dự án phát triển. Cụ thể, sau khi tái định cư người dân phải có điều kiện sống, sinh kế tốt hơn, hưởng các quyền lợi.
Do đó, mong các ý kiến nêu ra nhìn toàn diện hơn và đánh giá vấn đề này để làm sao giải quyết được. Bởi đây là vấn đề khó khăn liên quan kinh tế, xã hội, giải quyết mối quan hệ lợi ích giữa nhà nước, người dân phải di dời cũng như nhà đầu tư và doanh nghiệp.
Góp ý kiến, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý cho rằng cần rà soát kỹ hơn để các quy định của Luật đất đai sửa đổi lần này thực sự phù hợp với quy định của Hiến pháp.
Đồng thời, cụ thể hóa để thực hiện hiệu quả quy định của Hiến pháp về đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, nguồn lực quan trọng phát triển đất nước. Đây là yêu cầu trước hết và quan trọng nhất để bảo đảm phát huy giá trị của đất đai.
"Điều đó cũng có nghĩa phải có các quy định chặt chẽ nhằm bịt các lỗ hổng pháp luật, khắc phục tình trạng khai thác giá trị đất đai phục vụ cho lợi ích riêng, lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm. Ngăn chặn hiện tượng tham nhũng chính sách, lợi dụng chính sách đất đai để làm giàu cho cá nhân", ông Phan Trung Lý nêu.
Còn ông Ngô Sách Thực, nguyên phó chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng vấn đề nhà đầu tư có được thỏa thuận với người có quyền sử dụng đất trong việc bồi thường, chuyển mục đích sử dụng đất trong dự án đô thị, nhà ở thương mại hay không còn có ý kiến khác nhau.
Ông Thực bày tỏ ủng hộ việc nên đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất để công bằng, minh bạch trong tiếp cận đất đai, tạo nguồn thu lớn vào ngân sách, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người có đất thu hồi, nhà đầu tư…