Luật sư Bùi Thanh Vũ tư vấn pháp luật liên quan tranh chấp quyền sử dụng đất

*Bạn đọc N.N.L. (huyện Chư Sê) hỏi: Gia đình tôi có 2.000 m2 đất tại huyện N. và thành phố H. Tháng 2-2024, gia đình tôi có chuyển nhượng cho ông L.V.U. 1.000 m2 đất.

Ảnh minh họa

Nay gia đình tôi đo vẽ để chuyển mục đích một phần thửa đất sang đất ở thì phát hiện UBND huyện N. đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông U. nhầm sang phần đất còn lại của gia đình tôi. Tôi đã nhiều lần yêu cầu ông U. làm thủ tục điều chỉnh nhưng ông này không thực hiện.

Vì vậy, gia đình tôi đã khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân huyện N. giải quyết hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông U. Song, Tòa án nhân dân huyện N. từ chối thụ lý vì cho rằng Tòa án nhân dân thành phố H. mới có thẩm quyền hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trong trường hợp này, gia đình tôi phải làm gì?

- Luật sư Bùi Thanh Vũ-Trưởng Văn phòng Luật sư Vinh Phú kiêm Trưởng Chi nhánh Gia Lai-trả lời:

Khoản 1 và khoản 4 Điều 34 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định:

1. Khi giải quyết vụ việc dân sự, tòa án có quyền hủy quyết định cá biệt trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự trong vụ việc dân sự mà tòa án có nhiệm vụ giải quyết.

4. Thẩm quyền của cấp tòa án giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp có xem xét việc hủy quyết định cá biệt quy định tại khoản 1 Điều này được xác định theo quy định tương ứng của Luật Tố tụng hành chính về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện, tòa án nhân dân cấp tỉnh.

Khoản 4 Điều 32 Luật Tố tụng hành chính quy định tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết “khiếu kiện quyết định hành chính của UBND cấp huyện, chủ tịch UBND cấp huyện trên cùng phạm vi địa giới hành chính với tòa án’’.

Tại mục 2 Phần II của Công văn số 64/TANDTC-PC ngày 3-4-2019 của Tòa án nhân dân tối cao về việc thông báo kết quả giải đáp trực tuyến một số vướng mắc về hình sự, dân sự và tố tụng hành chính đã hướng dẫn: Theo quy định của Luật Đất đai và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ thì việc cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc xác nhận nội dung biến động trong trường hợp thực hiện hợp đồng (các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 105 Luật Đất đai) là thủ tục hành chính trong giao dịch dân sự, không mang tính chất của quyết định hành chính cá biệt; cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ thực hiện việc đăng ký biến động, cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên cơ sở kết quả giao dịch có hiệu lực.

Cho nên, khi giải quyết tranh chấp về hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất mà hợp đồng đó bị vô hiệu, nhưng người nhận chuyển quyền đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đã được xác nhận nội dung biến động thì không đưa cơ quan có thẩm quyền trong việc cấp giấy tham gia tố tụng và không cần phải tuyên hủy giấy chứng nhận cấp cho người nhận chuyển nhượng.

Khi tòa án tuyên hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất vô hiệu thì văn phòng đăng ký đất đai, cơ quan tài nguyên và môi trường căn cứ vào bản án, quyết định của tòa án để giải quyết điều chỉnh biến động hoặc cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phù hợp với kết quả giải quyết của tòa án.

Trong trường hợp này, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông U. được UBND huyện H. cấp trên cơ sở hợp đồng chuyển nhượng giữa gia đình bạn với ông U. nên không mang tính chất của quyết định hành chính cá biệt, không thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh. Việc Tòa án nhân dân cấp huyện N. từ chối nhận đơn khởi kiện và hướng dẫn gia đình bạn đến Tòa án nhân dân thành phố H. nộp đơn khởi kiện là không phù hợp quy định của pháp luật.

GLO