'Lúc dân cần, lúc dân khó, có Công an'

Điểm tựa trong bão lũ

Những ngày giữa tháng 9/2025, trở lại xã Keng Đu, tỉnh Nghệ An, những vết thương thiên tai vẫn hằn sâu nơi biên viễn xứ Nghệ. Chính quyền địa phương, lực lượng Công an cùng các lực lượng khác và bà con đang tiếp tục khắc phục hậu quả. Trong đợt lũ lịch sử tháng 7 vừa qua, tuy không chịu thiệt hại khốc liệt như các xã Mỹ Lý, Chiêu Lưu, Hữu Kiệm, Mường Xén, Nhôn Mai, Tương Dương..., nhưng do đặc thù địa hình hiểm trở, xã Keng Đu vẫn là một trong những địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề nhất ở vùng Tây Nghệ An.

Những người lính cứu nạn, cứu hộ Công an tỉnh Nghệ An lao vào tâm bão, cứu người dân ra khỏi vùng nguy hiểm.

Ảnh hưởng của cơn bão số 3, từ ngày 21/7, trên địa bàn xã biên giới Keng Đu xảy ra mưa to, có nơi mưa rất to, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất cao. Công an xã nhanh chóng họp bàn, phân công lực lượng tham gia cùng các tổ của xã trực tiếp đến các bản kiểm tra công tác phòng, chống lụt bão, giúp người dân di dời tài sản, giảm thiểu thiệt hại.

“Mặc dù quân số mỏng, địa bàn rộng nhưng với tinh thần tất cả vì sự an toàn của Nhân dân, anh em trong đơn vị tỏa ra các bản trong xã. Có những thời điểm anh em kiệt sức, nhưng không ai dám nghỉ ngơi, cố gắng làm tất cả chỉ mong vớt vát một phần tài sản, để người dân sớm ổn định cuộc sống”, Thiếu tá Nguyễn Văn Trường, Trưởng Công an xã Keng Đu bộc bạch.

Bản Huồi Cáng - nơi có 32 hộ gia đình đồng bào Khơ Mú sinh sống, địa hình cheo leo, đất đá tơi xốp, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, lũ ống mỗi khi mưa lớn. Lường trước rủi ro này, Công an xã đã tăng cường 3 đồng chí (Đại úy Lô Quốc Khánh, Thượng úy Nguyễn Thế Hùng và Thiếu úy Phạm Đức Anh) bám trụ tại bản, trực tiếp cùng bà con chuẩn bị, di dời tài sản và chủ động các phương án ứng phó với lũ dữ.

Từ chiều tối 22/7, mưa xối xả, nước sông Nậm Nơn dâng nhanh, cuồn cuộn chảy, uy hiếp an nguy của người dân trên địa bàn. Nhiều tuyến đường sạt lở, ngập trong bùn lầy, nhiều đoạn ta luy sạt xuống chắn lối đi, các bản làng như Huồi Lê, Huồi Cáng, Kèo Cơn... bị chia cắt.

Rạng sáng 23/7, lũ ào ào đổ về, cùng bùn đất, gỗ, rác, cuốn phăng nhà cửa, tài sản trên đường đi. Nước dâng nhanh chưa từng có, vượt đỉnh lũ năm 2018... Vậy mà cơn lũ vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Tại bản Huồi Cáng, điện mất, đêm tối như bưng, gió giật liên hồi, mưa dồn dập, nước lũ cuồn cuộn gào thét.

Khuôn mặt Đại úy Khánh, Thượng úy Hùng và Thiếu úy Đức Anh tái nhợt vì lạnh, mắt trũng sâu đầy lo lắng, căng thẳng nhìn ra mặt nước đục ngầu cuồn cuộn chảy. Các anh dầm mình trong mưa, cõng cụ già, bế em nhỏ; dỡ từng vật liệu, khiêng đồ đạc lên cao tránh lũ. Rất may, người dân đều được an toàn, song toàn bản đã rơi vào cảnh cô lập hoàn toàn, 7 ngôi nhà bị cuốn trôi, hàng chục hộ gia đình nhà bị xiêu vẹo, hư hỏng nặng.

Đại úy Lô Quốc Khánh kể: “Những ngày bản bị cô lập, bà con lo lắm, nhất là ban đêm mưa cứ ào ào, ai cũng sợ lũ lại ập xuống. Chúng tôi thay nhau tuần tra quanh khu vực, vừa để cảnh giới sạt lở, vừa trấn an bà con. Người ướt sũng, mệt, đói... nhưng không ai dám ngơi tay, bởi sợ chậm một chút, tính mạng, tài sản của người dân bị đe dọa. Nhìn đồng bào an toàn, bao mệt mỏi cũng đỡ đi phần nào”.

Công an xã Keng Đu cùng chính quyền địa phương và các lực lượng cắt rừng, cố gắng tiếp cận bản Huồi Cáng.

Thấu hiểu được sự vất vả, thiếu thốn của bà con trong những ngày bị cô lập, lực lượng Công an xã gồm 5 đồng chí tham gia cùng chính quyền tìm cách tiếp cận bản Huồi Cáng để tiếp tế lương thực, thực phẩm cho bà con. Đường vào Huồi Cáng sau bão chỉ còn là những vệt đất nhão nhoét, nhiều đoạn sạt lở lấp kín, xe máy, ô tô đều bất lực.

Tổ công tác Công an xã và cán bộ xã Keng Đu phải men theo lối rừng, leo dốc, có đoạn bùn lầy ngập đến tận đầu gối. Mồ hôi hòa trong cơn mưa, ướt sũng, bàn chân sưng phồng vì đá nhọn, gùi trên vai là những bao gạo, thùng mì, nước uống từng bước đi chậm chạp, nặng trĩu.

Nếu như những đồng chí trong tổ là Trung tá Nguyễn Văn Trường, Trung tá Hạ Bá Lỉa, Thiếu tá Và Bá Chớ - từng quen thuộc với vùng rẻo cao nên kinh nghiệm dày dạn, bước đi vững vàng thì đối với Thiếu úy Chu Văn Chính - chiến sĩ trẻ mới ra trường, nhận nhiệm vụ ở đơn vị hơn một tháng đã gặp ngay trận lũ dữ, chặng đường càng thêm gian nan.

Chưa quen địa hình núi rừng, chiến sĩ trẻ liên tục trượt ngã trên những con dốc dựng đứng, phải bám vào cây rừng, có lúc được đồng đội dìu mới tiếp tục tiến bước. Khó khăn là vậy, nhưng các đồng chí trong tổ đều kiên cường, cố gắng. Hơn 3 giờ đồng hồ ròng rã, khi những mái nhà bà con bản Huồi Cáng hiện lên thấp thoáng giữa làn mưa, tất cả mệt nhọc dường như tan biến, anh em trong đoàn ai cũng vỡ òa.

Công an xã Keng Đu dọn đường bị sạt lở và hỗ trợ người dân di dời vật liệu nhà, nơi nguy cơ bị sạt lở cao.

“Em chưa bao giờ trải qua khó khăn, vất vả như thế. Trước đây chỉ học trong trường lớp, trải qua nhiều hoạt động huấn luyện nhưng tất cả vẫn chưa thể so sánh với những gì em trải nghiệm trong thực tiễn. Nhìn bà con vui mừng đón nhận từng thùng mì tôm, bao gạo, chai nước, mệt mỏi trong em đều tan biến. Em cũng thấy bản thân trưởng thành hơn, thấy cần trách nhiệm hơn nữa không chỉ giữ bình yên mà còn luôn kịp thời hỗ trợ đồng bào nơi biên cương lúc khó khăn nhất”, Thiếu úy Chu Văn Chính, Công an xã Keng Đu bồi hồi nhớ lại.

Chỉ qua một đêm, ngôi nhà gia đình anh Xeo Văn Thoong và Xeo Mẹ Ngọc, trú tại bản Huồi Cáng đã bị nước lũ cuốn trôi. May mắn, trước đó, nhờ lực lượng Công an xã hỗ trợ, vợ chồng anh đã di dời được một số tài sản có giá trị lên cao, 2 người con cũng được bế đến nơi an toàn.

Anh Thoong kể: “Nước lũ tràn về trong đêm rất nhanh, ai cũng hoảng loạn. May mà có mấy chú công an ở lại bản, họ đi từng nhà giúp di dời tài sản, bà con chạy lũ dữ. Khi bản bị cô lập, tưởng như chẳng ai đến được, vậy mà các chú vẫn băng rừng, mang gạo, mì tôm, nước uống vào. Thấy cán bộ đến, ai cũng mừng rơi nước mắt...”.

Liên tiếp trong thời gian ngắn, Nghệ An liên tục hứng chịu nhiều cơn bão tàn phá: đang khắc phục hậu quả hoàn lưu cơn bão số 3 thì cơn bão số 5 (Kajiki), rồi bão số 10 (Bualoi) ập đến. Điện mất, nước dâng, gió gào rít từng cơn trong đêm tối đặc quánh. Giữa tâm bão ấy, những người lính Công an Nghệ An vẫn lặng lẽ lao vào vùng nguy hiểm với sứ mệnh thiêng liêng: “Cứu người! Còn người là còn tất cả”. Những chiến sĩ áo xanh dầm mình trong gió bão, bùn nước, vượt qua nguy hiểm để tiếp cận những địa bàn bị cô lập, soi đèn pin, khẩn trương cứu người.

2 giờ 55 phút ngày 29/9, tâm bão số 10 đang quần thảo tại các phường thuộc TP Vinh (cũ). Tiếng chuông báo động vang lên liên hồi tại Trung tâm chỉ huy Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, Công an tỉnh Nghệ An. Thông tin ngay lập tức được tiếp nhận: 4 người trong một gia đình ở phường Trường Vinh mắc kẹt trong ngôi nhà đã bị bão thổi tốc mái. Đội Chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ số 1 được lệnh lên đường giải cứu người dân.

Công an tỉnh Nghệ An cứu nạn, cứu hộ bà con xã Anh Sơn - nơi bị ngập sâu - đến vùng an toàn.

Chiếc xe chuyên dụng lao nhanh vào đêm tối bão bùng. Gió quất ràn rạt, mưa đập vào cửa kính buồng lái, con đường phía trước ẩn hiện lờ mờ dưới ánh đèn xe. Cây cối đổ la liệt, dây điện chăng ngang, mái tôn bị gió cuốn xoáy lên không trung rồi rơi xuống khiến cả xe rung lên bần bật... Người lính lái xe ghì chặt vô lăng, căng mắt quan sát, cố gắng tìm lối đi an toàn nhất để kịp đến hiện trường.

Căn nhà cấp 4 đã bị tốc mái, tiếng kêu cứu vang lên giữa tiếng gió giật liên hồi và mưa gào. Mưa như quất vào mặt, rát buốt, 12 người lính cùng thiết bị cứu nạn bám chặt vào nhau, men theo ánh đèn pin, lần về hướng kêu cứu. Khi tiếp cận hiện trường, trước mắt họ là cảnh tượng hỗn độn: mái tôn, gạch ngói, xà gồ nằm ngổn ngang. Bên trong, 4 người dân co ro, hoảng loạn giữa mưa lạnh, vỡ òa khi nhìn thấy lực lượng cứu hộ.

Thời điểm này, một thanh xà gồ bất ngờ sập xuống, khiến một người dân bị thương, tình thế càng thêm nguy cấp. Tường nhà có thể đổ bất cứ lúc nào nên công tác cứu nạn được những người lính triển khai khẩn trương nhưng cũng rất thận trọng. Trong ánh đèn chập chờn, từng người lính vừa che chắn, vừa cõng, dìu dân ra khỏi khu vực nguy hiểm. Sau gần 4 giờ nỗ lực không ngừng nghỉ, cả 4 nạn nhân đã được giải cứu an toàn.

Khi bão đi qua, các chiến sĩ Công an tỉnh Nghệ An nỗ lực giúp nhân dân dọn dẹp, nạo vét bùn đất, vệ sinh môi trường, ưu tiên các gia đình neo đơn, chính sách và các cơ quan thiết yếu như trạm y tế, bệnh viện, trường học để sớm trở lại hoạt động, phục vụ nhu cầu thiết yếu của bà con. Không chỉ đóng góp sức người, lực lượng Công an tỉnh Nghệ An còn kêu gọi, phối hợp các tổ chức, cá nhân cứu trợ khẩn cấp đến người dân đang bị cô lập hoặc lâm vào cảnh “màn trời, chiếu đất” sau những cơn bão đi qua...

Nuôi Dưỡng ước mơ - gieo mầm niềm tin

Bản Phồng (xã Tam Hợp cũ), nay là xã Tam Thái, tỉnh Nghệ An - nằm sâu dưới chân đồi dốc Thẳm, là nơi sinh sống của 168 hộ dân với 709 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Tày Pọng. Cuộc sống của bà con nơi đây còn nhiều khó khăn, đường sá cách trở, điều kiện học tập, sinh hoạt của trẻ em vẫn còn thiếu thốn. Thấu hiểu hoàn cảnh đó, Công an xã Tam Thái đã nhận đỡ đầu, hỗ trợ thường xuyên cho các em nhỏ có hoàn cảnh đặc biệt, giúp các em có thêm điều kiện đến trường, nuôi dưỡng ước mơ...

Cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh Nghệ An hỗ trợ người dân xã Chiêu Lưu dựng lại nhà sau cơn bão.

Trong căn nhà nhỏ nằm cheo leo bên sườn núi ở bản Phồng của 3 mẹ con chị Viêng Thị Chín (sinh năm 1970), chẳng có thứ gì đáng giá ngoài vài vật dụng sinh hoạt cũ kỹ. Chồng mất sớm, gánh nặng gia đình đè lên đôi vai gầy của chị Chín. Sức khỏe yếu, không đủ sức làm rẫy, chị trông chờ vào công việc ai thuê gì làm nấy. Khi thì gùi củi thuê, lúc lại đi phát nương, làm cỏ hay phụ thu hoạch sắn, ngô để kiếm tiền mua gạo. Những ngày trái gió trở trời, bệnh tái phát, chị chỉ biết nằm nhìn hai con lủi thủi bên bếp lửa, bữa đói bữa no. Cả bản ai cũng thương, nhưng nghèo khó bủa vây, chẳng ai giúp được gì nhiều.

Biết hoàn cảnh mẹ con chị Chín, Công an xã Tam Thái đã nhận đỡ đầu em Vi Thị Minh Châu (sinh năm 2014) - con gái út của chị với số tiền 500 ngàn đồng/tháng. Số tiền này chủ yếu được trích từ nguồn các cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị đóng góp. Bên cạnh đó, tranh thủ những lúc đi tuần tra, làm nhiệm vụ tại cơ sở, các anh lại ghé qua mua thùng sữa, hộp bánh, hỏi han việc học của Minh Châu và động viên sức khỏe của chị Chín.

“Các chú công an thương con lắm, lúc nào cũng lên thăm, cho sữa, áo quần và cặp sách mới nữa. Nay con phải chăm học hơn vì các chú thường xuyên gọi điện giục con học bài. Con rất vui và hạnh phúc vì đã có thêm những người “bố” yêu thương”, ánh mắt trong veo cùng nụ cười hạnh phúc của Minh Châu khi kể về những người “bố” công an xã.

“Nhiều đêm tôi không ngủ được vì lo không thể đủ tiền cho hai đứa con tiếp tục đến trường. May có các chú công an xã đã nhận Minh Châu làm con nuôi, Minh Châu cùng anh trai tiếp tục được đến trường để học con chữ. Tôi mừng lắm, vì các con được quan tâm, yêu thương. Các chú còn thường xuyên tặng quần áo, sách vở cho hai cháu. Tôi không biết nói gì hơn, rất cảm ơn tấm lòng của các chú công an xã”, chị Chín không giấu được sự xúc động, chia sẻ.

Nếu Minh Châu thiếu vắng tình cha, thì ở một nếp nhà cách đó không xa, cậu bé Vi Văn Sâm (sinh năm 2015) lại sớm chịu cảnh thiếu bàn tay mẹ. Mẹ mất khi em còn rất nhỏ, để lại khoảng trống không gì bù đắp được. Bố em, anh Vy Văn Mậu (sinh năm 1974), một mình gồng gánh vai trò vừa làm cha, vừa làm mẹ, chật vật nuôi 4 người con khôn lớn.

Công an xã Lượng Minh dùng thuyền chuyển hàng cứu trợ vào các bản đang bị cô lập do nước lũ dâng cao.

Gia đình đông con, cuộc sống thiếu trước hụt sau, anh Mậu xoay với công việc sáng đi sớm, tối mịt mới về, cảnh “gà trống nuôi con” chẳng thể quán xuyến hết được. Thiếu vòng tay chăm sóc của mẹ, Sâm - cậu bé út mới 10 tuổi thường lủi thủi một mình, không có ai bầu bạn. Những khi buồn, Sâm lại ngồi nép bên góc bếp, nhìn ngọn lửa bập bùng như tìm hơi ấm từ người mẹ đã khuất.

Hiểu được hoàn cảnh thiệt thòi ấy, Công an xã Tam Thái đã đến tận nhà thăm hỏi, động viên, nhận đỡ đầu để chăm sóc và hỗ trợ em Sâm chi phí học tập hằng tháng theo mô hình “Công an xã nuôi em”. Đồng thời, những người “bố” công an xã thường xuyên phối hợp chặt chẽ với nhà trường động viên, trao đổi để nâng cao chất lượng học tập của Sâm.

“Giờ được công an xã hỗ trợ, tôi cảm thấy gánh nặng vơi đi, các cháu cũng bớt thiệt thòi. Các chú thường xuyên qua thăm hỏi, động viên, tặng quần áo, sách vở, được mấy cô chú chỉ bảo, dạy dỗ. Từ ngày được các chú công an xã nhận đỡ đầu, Sâm thay đổi nhiều lắm. Con được học thêm nhiều điều hay, biết lễ phép và tự tin hơn trước. Tôi mừng lắm. Sâm cũng nói với tôi là con sẽ cố gắng học thật tốt để không phụ lòng các cô chú”, anh Mậu bộc bạch.

Mỗi lần thấy bóng dáng áo xanh xuất hiện nơi con dốc nhỏ, khuôn mặt cậu bé Sâm lại rạng rỡ. Nhìn nụ cười hạnh phúc của Sâm khi khoe cuốn truyện mới được Đại úy Bùi Thế Trung, cán bộ Công an xã Tam Thái tặng, khiến ai cũng thấy nhẹ nhõm, bình yên. Với Sâm, các chú công an xã không chỉ là người đỡ đầu, mà còn như những người thân, chỗ dựa vững chắc, vừa là tấm gương để em noi theo trong hành trình khôn lớn.

Chia sẻ về mô hình, Đại úy Đặng Thái Lương, Trưởng Công an xã Tam Thái cho biết: “Việc nhận đỡ đầu không chỉ là hỗ trợ tiền, mà quan trọng hơn là mang lại niềm tin, động lực để các cháu ở đồng bào vùng cao tiếp tục học tập, vững bước trong đời. Trong thời gian tới, Công an xã Tam Thái sẽ tiếp tục rà soát, kêu gọi nguồn lực để lan tỏa hơn nữa mô hình “Công an xã nuôi em”, có thêm nhiều em nhỏ được tiếp sức đến trường”.

Những đứa trẻ mồ côi tưởng chừng phải gác lại giấc mơ đến lớp nay lại được chở che dưới mái ấm yêu thương của các chiến sĩ công an xã. Không chỉ giữ bình yên cho bản làng, các anh còn “nuôi dưỡng ước mơ - gieo mầm niềm tin”, giúp những mảnh đời kém may mắn có thêm cơ hội học tập, vươn lên và hướng tới tương lai tươi sáng hơn...

Phạm Thủy