Lưu giữ những giá trị văn hóa trong đám cưới người Ve
Theo phong tục của người Ve ở huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam khi đến tuổi trưởng thành, nam nữ thường tìm hiểu nhau trong những ngày đi làm nương, làm rẫy, những buổi tối trăng tròn tụ tập cùng nhau ca hát các làn điệu dân ca, qua đó để tìm người thương và nên duyên vợ chồng.
Theo lễ cưới truyền thống của người Ve, ngày cưới cũng sẽ được chọn vào ngày trăng tròn. Đây là dịp trăng đôi, hai nửa úp lại vào nhau, rất tốt cho việc kết hôn.
Đôi vợ chồng sẽ không lẻ loi, đơn độc trong cuộc sống, họ sẽ sống với nhau trọn đời như 2 mảnh trăng khép lại thành hình tròn. Thời gian chuẩn bị lễ cưới nhanh hay chậm phụ thuộc vào kinh tế của gia đình.
Ngày nay, đám cưới của đồng bào Ve ở huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam, không còn khắt khe với nhiều phong tục, nghi thức phức tạp như trước đây. Nhưng bà con chỉ lưu giữ những nghi thức truyền thống cốt lõi nhất.
Nhà trai chuẩn bị một mâm lễ cưới gồm: Heo, gà, cá, rượu cần, chiêng, ché.
Nhà gái chuẩn bị củi cưới là công việc quan trọng trong quá trình chuẩn bị đồ lễ cho hôn nhân.
Từ khi đồng ý, cô gái bắt đầu đi lấy củi tươi đem về nhà, để đến hôm cưới sẽ gùi sang nhà trai, ít nhất cũng phải 25 gùi củi. Đồng thời, chuẩn bị đồ dệt gồm tấm choàng, khố, váy, rượu cần, gà, cá... và mã não, vòng bạc.
Chuẩn bị xong, người mối sang báo lại và thống nhất với nhà gái về ngày cưới cho đôi trẻ.
Một yếu tố quan trọng nhất trong nghi thức cưới của người Ve. Ông mai mối đem đốt ruột thừa của gà, tiếng nổ càng to và giòn thì đôi vợ chồng sẽ được thần linh chứng giám và sẽ gặp được nhiều may mắn sau này. Sau khi đốt ruột gà, ông mai sẽ cắt đùi gà cho hai vợ chồng trẻ ăn và uống ngụm rượu cần đầu tiên trong ché.
Và sau đó là màn hát lý đối đáp giữa nhà trai, nhà gái như muốn gửi gắm cho con trai, con gái và hai gia đình.
Khi ăn uống, để chúc mừng cho đôi vợ chồng trẻ nên duyên, cả họ nhà trai và gái cùng nhau nhảy múa vui mừng, Người thổi đinh tút, người đánh cồng, người gõ chiêng, các cặp nam nữ nhảy múa vũ điệu truyền thống.
