Lý do cựu quan chức quyền lực nhất Tân Cương bị tù chung thân
Ngày 2/12, Tòa án Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc đã kết án tù chung thân với Nur Bekri vì phạm tội nhận hối lộ.
Tòa án cho biết, từ 1998 đến 2018, bị cáo nhiều lần lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tạo điều kiện cho các đơn vị và cá nhân tham gia các dự án, quảng bá sản phẩm, hưởng chính sách ưu đãi... và nhận bất hợp pháp hơn 79,1 triệu NDT (276 tỷ VND). Tòa án tuyên bố, hành vi của Nur Bekri đã cấu thành tội nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn và phải bị trừng phạt theo pháp luật. Bị cáo đã thành khẩn khai báo, nhận lỗi.
Trước đó, ngày 16/3, Ủy ban Kiếm tra kỷ luật Trung Quốc (UBKTKL) ra thông báo cho biết, Nur Bekri, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Cải cách phát triển quốc gia, Cục trưởng Năng lượng quốc gia, cựu Chủ tịch Khu tự trị Tân Cương vi phạm nghiêm trọng pháp luật, đổi quyền lấy sắc. Trung ương phê chuẩn khai trừ đảng, chức vụ với Nur Bekri, chuyển sang cơ quan kiểm sát xem xét khởi tố.
Thông báo phê phán Nur Bekri đối kháng tổ chức thẩm tra, tham lam hủ bại kiểu gia tộc, lợi dụng chức vụ để mưu lợi cho người khác trong đề bạt chức vụ, điều động công tác, kinh doanh công ty, khai thác tài nguyên khoáng sản... rồi nhận số tiền của rất lớn.
Ngoài ra, ông này còn yêu cầu người khác cung cấp xe siêu sang cho người nhà sử dụng miễn phí trong thời gian dài; nhiều lần vi phạm quy định nhận lời dự tiệc tùng xa hoa, nhận tiền và quà biếu giá trị lớn; sống tha hóa trụy lạc, đổi quyền lấy sắc. Thông báo viết, sau Đại hội 18, hành động của Nur Bekri vẫn không chùn tay, không biết sợ, tính chất cực kỳ xấu xa, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, đáng phải xử lý nghiêm túc.
Nur Bekri sinh năm 1961, người dân tộc Duy Ngô Nhĩ, quê huyện Bác Lạc, Tân Cương, là quan chức cấp trưởng bộ, là Ủy viên dự khuyết trung ương khóa 17, Ủy viên trung ương khóa 18.
Nur Bekri từng 31 năm liên tục công tác tại Tân Cương. Là “hạt giống đỏ Duy Ngô Nhĩ”, Nur Bekri được kết nạp đảng khi đang là sinh viên khoa Chính trị, Đại học Tân Cương. Sau khi ra trường, ông ta được giữ lại trường làm công tác đoàn, đảng suốt 13 năm. Năm 1993, Nur Bekri rời nhà trường về địa phương giữ chức, lần lượt là Phó Tổng thư ký chính quyền khu tự trị Tân Cương, Phó Bí thư thành ủy Urumqi, Phó thị trưởng và Thị trưởng Urumqi.
Từ tháng 12/2000, Nur Bekri bắt đầu lên giữ chức tại khu ủy và chính quyền Khu tự trị Tân Cương; lần lượt giữ các chức Ủy viên thường vụ, Phó Bí thư Khu ủy. Từ tháng 1/2008, ông ta là Chủ tịch Tân Cương, tháng 11/2012 được bầu làm Ủy viên trung ương khóa 18. Tháng 12/2014, Nur Bekri được điều lên trung ương giữ chức Phó chủ nhiệm Ủy ban Cải cách phát triển quốc gia kiêm Cục trưởng Năng lượng.
Ngày 21/9/2018, UBKTKL đưa tin, Nur Bekri do vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và pháp luật nên bị tạm giữ để điều tra. Trước đó không lâu, Nur Bekri vẫn tháp tùng Phó thủ tướng Hàn Chính tham dự Hội nghị Ủy ban Hợp tác đầu tư Trung – Nga ở Moscow. Ngày 19/9, đoàn đáp máy bay về nước, khi tới sân bay quốc tế Bắc Kinh thì Nur Bekri bị bắt, đưa đi.
Hiện nay tình tiết cụ thể những tội lỗi mà Nur Bekri phạm phải vẫn chưa được công khai. Nhưng Cục Năng lượng quốc gia Trung Quốc được coi là cái “nôi” sinh ra những quan tham. Nur Bekri là Cục trưởng thứ hai của cơ quan này bị điều tra về tham nhũng. Người tiền nhiệm của ông ta là Lý Thiết Nam đã phải nhận án tù chung thân hôm 10/12/2014 vì tội nhận hối lộ.
Một ngày trước khi Nur Bekri bị tuyên bố điều tra, ngày 20/9/2018, một cựu Phó Cục trưởng Năng lượng cũng bị khởi tố. Tính từ sau Đại hội 18 đến nay đã có 12 quan chức Ủy ban Cải cách phát triển quốc gia bị ngã ngựa, trong đó 6 người từng giữ chức vụ lãnh đạo ở Cục Năng lượng.