Trong 11 ngày xung đột vừa qua giữa Israel và lực lượng Hamas, một trong những sự kiện gây tranh xãi nhất là việc không quân Do thái đánh sập tòa nhà 12 tầng ở dải Gaza, nơi có các cơ quan thông tấn lớn.
Vụ đánh sập tòa nhà vào chiều 15/5, đã gây choáng váng lớn, được biết nơi đây đặt văn phòng của hai hãng tin là AP và Al Jazeera, ở Gaza.
Ban đầu phía Israel cho rằng tòa nhà trên được lực lượng Hamas sử dụng cho mục đích tình báo và chứa các dân quân. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói cơ sở này là "mục tiêu hoàn toàn chính đáng".
Ông Netanyahu nói với đài CBS rằng Israel đã chuyển bằng chứng qua các kênh tình báo.
Trước khi vụ không kích diễn ra, một sĩ quan quân đội Israel đã gọi điện cho chủ sở hữu tòa nhà, thông báo về đòn không kích sắp diễn ra và cho mọi người bên trong một giờ để sơ tán.
Đúng một giờ sau, tòa nhà liên tục trúng hỏa lực từ tiêm kích Israel. Hình ảnh hiện trường cho thấy tòa nhà trúng bom, nhanh chóng đổ sập và tạo ra cột khói bụi lớn bao trùm cả khu vực.
Mới đây Israel đã có một cách giải thích cụ thể khi cho rằng tòa nhà có nhiều hãng thông tấn quốc tế ở Gaza bị đánh sập vì nó được sử dụng để gây nhiễu lá chắn Vòm Sắt, theo đại sứ Israel.
"Tôi đã đến thăm tổng hành dinh hãng tin AP tại New York để giải thích với các lãnh đạo của họ rằng tòa nhà đặt trụ cơ quan này tại Gaza được nhóm khủng bố Hamas sử dụng để gây nhiễu hệ thống Iron Dome (Vòm Sắt). Đó là lý do quân đội Israel ưu tiên phá hủy tòa nhà trong chiến dịch hồi tháng trước", đại sứ Israel tại Mỹ Gilad Erdan viết trên Twitter hôm 8/6.
Israel tin rằng AP không biết lực lượng Hamas đang sử dụng tòa nhà Jala cho mục đích này, theo đại sứ Erdan. "Chúng tôi đã làm mọi thứ để bảo đảm không có dân thường nào bị thiệt mạng trong chiến dịch và sẵn sàng hỗ trợ AP xây dựng lại văn phòng ở Gaza", ông cho hay.
Trước đó, ngay sau khi tòa nhà bị đánh sập, phía AP đã lên tiếng chỉ trích dữ dội. "Chúng tôi cảm thấy sốc và khiếp sợ với cuộc không kích. Đây là diễn biến cực kỳ đáng lo ngại. Chúng tôi tránh được thiệt hại nhân mạng trong gang tấc", chủ tịch hãng thông tấn AP Gary Pruitt cho hay. Tổng biên tập hãng AP Sally Buzbee cũng kêu gọi mở cuộc điều tra độc lập về cuộc không kích.
Phát ngôn viên Nhà Trắng khi đó cho biết đã liên lạc với giới chức Israel để yêu cầu Tel Aviv có trách nhiệm bảo đảm an toàn cho truyền thông. Ngoại trưởng Blinken cũng gọi điện cho chủ tịch AP để bày tỏ ủng hộ.
Hiện phía các các hãng thông tấn bị ảnh hưởng bởi việc đánh sập tòa nhà chưa có phản hồi chính thức về sự giải thích của phía Israel.
Căng thẳng giữa Israel và Palestine leo thang trong tháng Ramadan của người Hồi giáo, sau khi Israel hạn chế người Palestine tiếp cận khu vực Thành cổ Jerusalem, đồng thời đe dọa trục xuất nhiều gia đình Palestine sinh sống nhiều năm ở Đông Jerusalem, nhằm lấy chỗ cho người Do Thái định cư.
Quân đội Israel cho biết trong 11 ngày giao tranh hồi tháng 5-2021, Hamas và các nhóm vũ trang Hồi giáo khác ở Gaza đã phóng 4.070 quả rocket về phía Israel, phần lớn nhằm vào các khu vực đông dân cư.
Nhưng hầu hết đạn rocket bị hệ thống phòng không Vòm Sắt của nước này đánh chặn. Hiện chưa rõ Israel đã khai hỏa bao nhiêu quả đạn trong hệ thống Vòm Sắt để chặn số rocket này.
Các đợt tấn công rocket khiến 12 người ở Israel thiệt mạng, trong đó có một trẻ em, một người Ấn Độ và hai công dân Thái Lan. Palestine tuyên bố loạt đòn không kích từ Israel đã khiến hơn 230 người thiệt mạng, trong đó có 65 trẻ em, biến các tòa nhà thành đống đổ nát và khoảng 120.000 người phải sơ tán.
Việt Hùng