Lý do Luật Đất đai 2024 được đề xuất có hiệu lực từ ngày 1-7-2024
Theo dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Điều 252 Luật Đất đai thì luật này sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2024, tức có hiệu lực sớm hơn sáu tháng so với dự kiến.
Mới đây, Bộ Tư pháp đã tiếp nhận hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Điều 252 Luật Đất đai 2024 quy định về thời điểm có hiệu lực của luật này.
Theo dự thảo Nghị quyết, Điều 252 sẽ được sửa đổi, bổ sung thành "Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2024, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này”.
Như vậy, nếu dự thảo Nghị quyết mới được thông qua, Luật Đất đai sẽ có hiệu lực thi hành sớm hơn dự kiến sáu tháng, thay vì có hiệu lực ngày 1-1-2025 như được ghi trong luật.
Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan được Chính phủ giao chủ trì phối hợp cùng các bộ ngành khác xây dựng dự thảo, tờ trình để Chính phủ trình lên Quốc hội thông qua.
Về lý do phải điều chỉnh hiệu lực của Luật Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết Luật Đất đai là một đạo luật lớn, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước; giữ vai trò trung tâm trong hệ thống pháp luật về đất đai, có tác động sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp và có mối quan hệ chặt chẽ với nhiều luật khác có liên quan.
Luật Đất đai có nhiều nội dung mới mang tính đột phá quan trọng góp phần vào mục tiêu hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất như: quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; giao đất, cho thuê đất...
Để tổ chức triển khai thi hành Luật Đất đai, Thủ tướng đã phân công các bộ, ngành, địa phương chủ trì soạn thảo các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.
Trong đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường được phân công chủ trì soạn thảo 10 văn bản gồm sáu Nghị định (quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai; quy định về đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai; quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; quy định về giá đất; quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai...); và bốn Thông tư (quy định về hồ sơ địa chính, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; quy định về nội dung, cấu trúc và kiểu thông tin cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai...).
Bộ Tài chính được phân công chủ trì soạn thảo một Nghị định quy định về quỹ phát triển đất, một Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; và một Thông tư quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý, sử dụng phí khai thác và sử dụng tài liệu đất đai.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được phân công chủ trì soạn thảo một nghị định quy định chi tiết về trồng lúa...
Hiện nay các Bộ được phân công đang tập trung mọi nguồn lực để xây dựng văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai.
Đối với các địa phương, Thủ tướng cũng đã phân công cụ thể trách nhiệm của HĐND, UBND cấp tỉnh trong việc khẩn trương ban hành các nội dung được giao quy định chi tiết trong Luật.
Việc có hiệu lực sớm của Luật Đất đai sẽ góp phần phát huy nguồn lực từ đất đai, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, bền vững tài nguyên đất trong giai đoạn mới, hướng tới mục tiêu phát huy cao nhất nguồn lực đất đai, góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế sâu rộng, từng bước hiện thực hóa mục tiêu cuộc cách mạng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đề ra; kịp thời đáp ứng mong mỏi và nguyện vọng của nhân dân.
Theo Công văn 202/TTg-NN của Thủ tướng ngày 26-3-2024 về việc triển khai thi hành Luật Đất đai 2024, thì để có cơ sở đề xuất Quốc hội cho phép Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7-2024, sớm đưa Luật Đất đai vào cuộc sống, các Bộ, ngành, địa phương thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Việc sửa đổi quy định tại khoản 1 Điều 252 Luật Đất đai thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội và được ban hành dưới hình thức văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội (luật hoặc Nghị quyết).
Từ đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng thảo và tờ trình dự thảo Nghị quyết để Chính phủ trình Quốc hội thông qua theo quy định.
HỮU ĐĂNG