Lý do Trung Quốc liên tục giảm nhập khẩu sắn Việt Nam
Theo thông tin từ Hiệp hội sắn Việt Nam (VCA), đầu tháng 12, dù đang là thời điểm chính vụ sắn nhưng một số nhà máy sản xuất tinh bột sắn đã phải đóng máy. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết nhu cầu nhập khẩu sắn lát của Trung Quốc đã liên tục giảm mạnh trong những năm gần đây.
Thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn tháng 11 ước đạt 230.000 tấn và 88,5 triệu USD. Lũy kế đến hết tháng 11, nước ta đã xuất khẩu hơn 2,3 triệu tấn sắn và sản phẩm sắn các loại, thu về hơn 1,04 tỷ USD. Tuy nhiên, xuất khẩu giảm 12,9% về lượng và giá trị giảm 10,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Giá xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn bình quân 11 tháng năm 2024 ước đạt 449,3 USD/tấn.
Trong 10 tháng, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ chính của mặt hàng sắn và các sản phẩm từ sắn xuất khẩu của Việt Nam, chiếm 91,4% thị phần, giảm 11,5% về khối lượng và giảm 6,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Trong các thị trường xuất khẩu lớn, giá trị xuất khẩu sắn giảm mạnh nhất ở thị trường Hàn Quốc với mức giảm 66,6%.
Trung Quốc hiện là thị trường xuất khẩu sắn lớn nhất của Việt Nam với hơn 90% thị phần. Những thay đổi về nhu cầu và giá cả tại thị trường này đã gây tác động mạnh đến ngành sắn Việt Nam. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết nhu cầu nhập khẩu sắn lát của Trung Quốc đã liên tục giảm mạnh trong những năm gần đây.
Số liệu từ cơ quan hải quan Trung Quốc cho thấy, năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu hơn 5,61 triệu tấn sắn lát, trị giá 1,55 tỷ USD, giảm 21% về lượng và giảm 24% về trị giá so với năm 2022.
Từ đầu năm đến nay, Trung Quốc tiếp tục giảm mạnh nhập khẩu sắn lát. Nguyên nhân là do giá ngô thấp nên các nhà máy chế biến sắn tăng tỷ lệ sử dụng ngô thay cho sắn lát.
Bên cạnh đó, nhu cầu nhập khẩu tinh bột sắn của Trung Quốc cũng giảm liên tục, giá tinh bột sắn chào bán về các cảng chính của Trung Quốc đều ở mức thấp... Điều này khiến cho giá sắn Việt Nam liên tục giảm sâu trong thời gian gần đây.
Ngày 9/12, các nhà máy Việt Nam đang chào bán tinh bột sắn ở mức giá giảm 10 USD/tấn so với tuần trước, trong khoảng 425 - 435 USD/tấn với giao hàng trên tàu tại cảng Hồ Chí Minh.
Theo VCA, mặc dù giá sắn tại Việt Nam đã giảm sâu, nhưng nhu cầu mua hàng từ các nhà máy Trung Quốc vẫn rất chậm, nhiều nhà máy rơi vào tình trạng đóng máy tại thời điểm chính vụ. Một số đơn vị kinh doanh xuất khẩu tinh bột sắn nhận định rằng, nguyên nhân sụt giảm có thể là do nhu cầu của Trung Quốc suy giảm, chuyển dịch công xưởng từ Trung Quốc qua các nước ASEAN…
VCA dự báo thị trường sắn lát vụ 2024-2025 sẽ tiếp tục có xu hướng giảm cả giá và nhu cầu. Các đơn vị kinh doanh sắn lát vụ 2024-2025 có thể sẽ tập trung thu mua sắn lát theo tiêu chuẩn làm thức ăn chăn nuôi thay vì mua số lượng lớn hàng dùng cho nhà máy sản xuất cồn.
Năm nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phê duyệt Đề án “Phát triển bền vững ngành hàng sắn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”. Mục tiêu đến năm 2030, sản lượng sắn tươi cả nước đạt khoảng 11,5 - 12,5 triệu tấn ; diện tích trồng sắn sử dụng giống đúng tiêu chuẩn chất lượng đạt 40-50%; diện tích trồng sắn áp dụng quy trình canh tác bền vững đạt 50%. Phấn đấu đến năm 2030, kim ngạch xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn đạt 1,8 - 2,0 tỷ USD.