Lý do Ukraine chật vật giữ 'lá bài mặc cả quan trọng' trước cuộc đàm phán tiềm năng với Nga

Binh sĩ Liên bang Nga tại ngôi làng Malaya Loknya vừa được giải phóng thuộc quận Sudzhansky ở tỉnh Kursk, ngày 11/3/2025. Ảnh: Sputnik

Việc Liên bang Nga tái chiếm vùng lãnh thổ do Ukraine kiểm soát ở Kursk có thể khiến Kiev mất đi con bài mặc cả quan trọng trước các cuộc đàm phán tiềm năng với Moskva (Moscow).

Trong khi đó, những ngày gần đây, quân đội Liên bang Nga liên tục đạt được bước tiến ở Kursk.

Theo đài RT ngày 13/3, khi báo cáo Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin tại Kursk hôm 12/3, Tổng Tham mưu trưởng, Đại tướng Valery Gerasimov cho biết trong 5 ngày qua, quân đội nước này đã giải phóng 259 km² lãnh thổ, bao gồm 24 thị trấn và làng mạc trong khi các lực lượng Ukraine trong khu vực này phần lớn đã bị “bao vây” và “cô lập”. Đầu tuần này, quân đội Liên bang Nga đã tái chiếm 12 khu định cư và hơn 100 km² lãnh thổ trong một cuộc tấn công bất ngờ.

Tính tới thời điểm báo cáo, theo Tướng Gerasimov, các lực lượng Liên bang Nga đã giải phóng hơn 1.100 km², tương đương 86% diện tích ban đầu do Kiev chiếm giữ kể từ khi bắt đầu xâm nhập vào lãnh thổ Liên bang Nga vào đầu tháng 8 năm ngoái.

Về phía Ukraine, các binh sĩ trên chiến trường nói với báo The Kyiv Independent vào ngày 7/3 rằng, với việc hậu cần bị cắt đứt hoàn toàn, một số người muốn rút lui.

Ba hôm sau, giới chỉ huy quân đội Ukraine khẳng định không có nguy cơ bị bao vây, đồng thời cho biết đã ra lệnh điều động quân tiếp viện.

Tiếp đó vào ngày 12/3, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố trong cuộc họp báo rằng các lực lượng Ukraine vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ ở Kursk, đồng thời ưu tiên bảo toàn tối đa sinh mạng của các binh sĩ.

Xem video được cho là đặc nhiệm Nga di chuyển trong đường ống dẫn khí đốt để tập kích ở Sudzha (Nguồn: YouTube/Times Of India)

Các thông tin nêu trên xuất hiện trong bối cảnh các quan chức Mỹ có kế hoạch gặp đại diện Liên bang Nga trong những ngày tới để thảo luận về lệnh ngừng bắn tạm thời kéo dài 30 ngày, nội dung đã được đề cập trong cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine tại thành phố Jeddah của Saudi Arabia vào ngày 11/3.

Theo chuyên gia quân sự Mykhailo Samus, đồng thời là Giám đốc Mạng lưới Nghiên cứu Địa chính trị mới, trước bất kỳ cuộc đàm phán nào giữa Moskva và Washington, người Nga sẽ cố gắng giải quyết vấn đề Kursk nhanh nhất có thể thông qua việc tập trung mọi lực lượng mà họ có.

Liên bang Nga dùng thiết bị bay không người lái (UAV) cắt đứt tuyến hậu cần của Ukraine

Các chuyên gia cho biết, quân đội Liên bang Nga đã điều các đơn vị UAV hiệu quả nhất tới Kursk, hiện đang kiểm soát hỏa lực trên các tuyến đường hậu cần của Ukraine, nhờ những bước tiến mà Moskva đạt được ở hai bên sườn của khu vực này.

Theo nhà phân tích quân sự Ruslan Mykula, đồng sáng lập dự án DeepState OSINT, hệ thống đường sá và cơ sở hạ tầng ở Kursk khá tốt, tạo điều kiện cho quân đội Ukraine đóng quân và xây dựng công sự. Tuy nhiên, vấn đề chính nằm ở đoạn đường dài khoảng 10 km thuộc cao tốc chính ở tỉnh Sumy của Ukraine, kéo dài từ làng Yunakivka đến cửa khẩu biên giới Sudzha.

Theo sĩ quan quân đội đã nghỉ hưu Viktor Kevliuk, hiện là chuyên gia quốc phòng, các tuyến hậu cần của Ukraine hầu như phụ thuộc hoàn toàn vào cao tốc Sumy-Sudzha, và các lực lượng của Liên bang Nga có thể kiểm soát dễ dàng do khoảng cách gần (chỉ từ 5-15 km), nằm trong tầm hoạt động của UAV hiện đại.

Ngoài UAV thông thường, quân đội Liên bang Nga còn triển khai UAV điều khiển bằng cáp quang, không bị ảnh hưởng bởi các biện pháp chiến tranh điện tử và có thể bay xa tới 20 km. Theo chuyên gia Mykula, phần lớn các đội vận hành UAV cáp quang của Liên bang Nga hiện đang tập trung tại Kursk và Ukraine chưa tìm ra cách đối phó với loại vũ khí này.

Xem video Bộ Quốc phòng Liên bang Nga công bố ngày 13/3/2025 về việc giải phóng thị trấn Sudzha.

Liên bang Nga đẩy mạnh tấn công ở Kursk

Sau khi cắt đứt hậu cần, quân đội Liên bang Nga đã đẩy mạnh tấn công mặt đất trong những ngày gần đây.

Theo sĩ quan quân đội đã nghỉ hưu Kevliuk, quân đội Liên bang Nga đang sử dụng các nhóm bộ binh nhỏ để xâm nhập vào ban đêm hoặc khi tầm nhìn hạn chế nhằm tránh bị UAV phát hiện, đồng thời tấn công nhanh vào ban ngày bằng xe máy, ô tô dân sự, xe địa hình và xe golf để vượt qua bãi mìn và đột kích các vị trí của Ukraine.

Ngày 8/3, xuất hiện thông tin rằng một số nhóm biệt kích Liên bang Nga đã sử dụng đường ống dẫn khí ngầm để thâm nhập vào ngoại ô Sudzha, tương tự như cách họ từng sử dụng hệ thống cống ngầm ở Avdiivka.

Mặc dù vào ngày 9/3, Bộ Tổng Tham mưu Ukraine đã công bố video tuyên bố tiêu diệt các nhóm này, nhưng theo các nhóm giám sát độc lập, đến ngày 12/3, giao tranh vẫn đang diễn ra tại Sudzha và đến nay, quân đội Ukraine vẫn chưa đưa ra bình luận về việc lực lượng Liên bang Nga tiến vào Sudzha.

Tuy nhiên, vào tối 13/3, đài RT dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng Liên bang Nga cùng video liên quan cho biết Moskva đã đánh bật các lực lượng Ukraine khỏi thị trấn Sudzha.

Theo kênh CNN, việc giành lại thị trấn Sudzha là một chiến thắng mang tính biểu tượng lớn đối với Liên bang Nga. Mặc dù Sudzha là một thị trấn nhỏ, với dân số khoảng 5.000 người trước cuộc tấn công của Ukraine, nhưng đây là một trong số ít thị trấn có người ở vẫn do Ukraine kiểm soát.

Quang cảnh cuộc đàm phán giữa phái đoàn Mỹ do Ngoại trưởng Marco Rubio (thứ 2, trái) dẫn đầu và phái đoàn Ukraine do ông Andriy Yermak (thứ 2, phải), Trợ lý cấp cao của Tổng thống Volodymyr Zelensky dẫn đầu, tại Jeddah ngày 11/3/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Đàm phán hòa bình dưới thời chính quyền Trump

Theo báo The Kyiv Independent ngày 13/3, khi xâm nhập Kursk, Ukraine nhằm hai mục tiêu chính. Thứ nhất, tạo lợi thế trong các cuộc đàm phán hòa bình bằng cách đổi lại các vùng lãnh thổ bị Liên bang Nga chiếm giữ. Thứ hai, phân tán lực lượng Liên bang Nga khỏi các mặt trận khác, đặc biệt là vùng Sumy của Ukraine.

Khi Ukraine bắt đầu tấn công tỉnh Kursk vào tháng 8/2024, giới lãnh đạo Liên bang Nga quyết định duy trì đà tiến công ở miền Đông Ukraine thay vì chuyển lực lượng đến tỉnh Kursk,

Chuyên gia quân sự Samus cho biết mặc dù Liên bang Nga giành được những bước tiến nhỏ, ổn định ở phía Đông, nhưng nước này vẫn không đạt được tất cả các mục tiêu chính trong năm 2024.

“Pokrovsk chưa bị chiếm, Chasiv Yar, Toretsk và Kupiansk cũng chưa bị chiếm. (Quân Nga) chưa tiến vào tỉnh Dnipropetrovsk”, ông Samus nói.

Theo ông Samus, hiện có khoảng 60.000 binh sĩ Liên bang Nga và bên thứ ba ở tỉnh Kursk, đang cố gắng giải quyết vấn đề này trước khi các cuộc đàm phán giữa Moskva và Washington bắt đầu.

Bên cạnh đó, trước khi Tổng thống My Donald Trump tham gia thúc đẩy đàm phán hòa bình cho Ukraine, Ukraine muốn nắm giữ một phần Kursk để có thể ảnh hưởng theo cách có trọng lượng hơn đến các cuộc đàm phán tương lai. Nhưng ý nghĩa chiến lược này đã giảm sút kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tham gia vào quá trình đàm phán.

Dẫu vậy, chuyên gia Samus cho rằng: “Nếu (tỉnh Kursk) không thể được dùng làm con bài mặc cả ở cấp độ chiến lược, thì (bộ chỉ huy quân sự Ukraine) phải quyết định từ góc độ chiến thuật và chiến dịch xem liệu việc rút lui và sử dụng các lực lượng này ở các khu vực khác có hiệu quả hơn hay không”.

Thành Nam/Báo Tin tức