Ly kỳ vụ 2 lần được tuyên không phạm tội

Theo hồ sơ, khoảng 18 giờ ngày 14-8-2010, Phan Văn Đấu đi đò đến nhà của bị cáo Trương Ly Mít (huyện Đầm Dơi, Cà Mau). Đến khoảng 21 giờ, Trương Văn Út (em ruột của Mít, em rể của Đấu) cũng đến nhà Mít chơi. Mít và Đấu nói với Út đi cắt trộm dây cáp điện thoại bán kiếm tiền tiêu xài.

Hai lần được tuyên không phạm tội

Sau đó, ba người đi bằng chiếc vỏ lãi (giống xuồng máy) đến xã Nguyễn Huân, huyện Đầm Dơi. Mít và Đấu lên bờ cắt dây cáp, Út ngồi canh vỏ lãi. Khi đang cắt dây cáp thì có ánh đèn pin rọi, Mít và Đấu sợ bị lộ nên quay lại chỗ Út thì gặp hai người thuộc nhóm trộm khác. Người nhóm kia hỏi: “Mày hả Đấu?”. Đấu nói: “Vậy là bồ rồi”.

Mít và Đấu tiếp tục trở lại điểm cắt dây cáp, trèo lên trụ điện thứ hai, dùng kềm cộng lực cắt dây cáp. Cắt xong, Mít chở dây đồng đến chợ bán và chia cho Đấu 1,2 triệu đồng. Theo kết luận định giá, 270 m dây điện thoại trị giá gần 20 triệu đồng.

Mít với Út sau đó trốn nên bị công án phát lệnh truy nã. Tháng 9-2010, Đấu bị bắt liên quan đến một vụ trộm khác và khai ra vụ trộm cùng Mít và Đấu. Cuối năm 2011, Đấu bị TAND huyện Đầm Dơi xét xử cùng 11 đồng phạm và bị phạt 28 tháng tù. Đến giữa năm 2013, Mít bị bắt, riêng Út vẫn còn bị truy nã.

Tháng 7-2018, TAND huyện Đầm Dơi xét xử sơ thẩm với bị cáo Mít và tuyên phạt sáu tháng tù về tội trộm cắp tài sản. Sau đó, TAND tỉnh Cà Mau xử phúc thẩm đã tuyên hủy án để điều tra, xét xử lại.

Tháng 9-2019, TAND huyện xử sơ thẩm lần hai, tuyên bố Mít không phạm tội trộm cắp tài sản. VKSND huyện kháng nghị bản án sơ thẩm, đề nghị xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại theo hướng có tội.

Theo VKSND huyện, hồ sơ vụ án đã chứng minh được hành vi phạm tội của bị cáo như lời khai của hai người cùng đi trộm dây cáp điện thoại gặp nhóm của Mít vào ngày 10-8-2010. Ngoài ra, trạm trưởng trạm viễn thông xác định từ đêm 14 đến ngày 15-8-2010, những hộ sử dụng điện thoại cố định ở tuyến ấp Chánh Tài bị mất liên lạc.

Tháng 2-2020, TAND tỉnh Cà Mau xử phúc thẩm lần hai đã tuyên không chấp nhận kháng nghị của VKSND huyện, giữ nguyên bản án hình sự sơ thẩm. Sau phiên tòa này, đến lượt VKSND Cấp cao tại TP.HCM kháng nghị giám đốc thẩm, đề nghị hủy hai bản án để điều tra, xét xử lại theo hướng có tội.

Trương Ly Mít sau khi được tòa tuyên không phạm tội. Ảnh: ANH HÀO

Kháng nghị theo hướng có tội

Theo kháng nghị giám đốc thẩm, về thời gian phạm tội, các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án đủ cơ sở để xác định được thời gian và địa điểm phạm tội là đêm 14, sáng 15-8-2010. Lời khai của người nhóm khác cùng đi trộm dây điện không xác định được thời gian phạm tội, mà chỉ khai là trong tháng 8-2010.

Cạnh đó, lời khai của trạm trưởng trạm viễn thông xác định ngày mất trộm là 14-10-2010. Cơ quan điều tra dựa vào lời khai của anh này và những người dân sử dụng điện thoại để xác định đêm mất trộm là 14-8-2010. Tại bản án sơ thẩm, TAND huyện Đầm Dơi xác định thời gian thực hiện hành vi phạm tội là 14-8-2010 nhưng các bị cáo không có ý kiến phản đối hay kháng cáo với việc xác định thời gian này.

Về hành vi phạm tội, người trong nhóm khác cùng đi trộm khai trong tháng 8-2010 thấy Mít, Đấu, Út. Lời khai của Đấu vào bốn ngày của tháng 9-2010 tại cơ quan điều tra huyện Đầm Dơi thể hiện Đấu thừa nhận có cùng với Mít và Út cắt trộm dây cáp điện thoại. Lời khai của Đấu tại cơ quan điều tra phù hợp với lời khai của hai người trong nhóm trộm khác.

Việc Đấu và hai người trong nhóm trộm khác thay đổi lời khai tại phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm xét xử Mít cho rằng không biết Mít, Út và trong quá trình điều tra bị cán bộ dùng nhục hình, ép cung, buộc ký tên vào các biên bản hỏi cung có sẵn là không có cơ sở. Bởi vì bị cáo Mít và Út là anh em, Út là em rể Đấu. Như vậy, giữa các bị cáo có mối quan hệ quen biết nhau, các lời khai của Đấu tại cơ quan điều tra được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

Mặt khác, sau khi xem lại hay nghe, đọc biên bản hỏi cung thì Đấu có ký xác nhận vào biên bản hỏi cung là đúng lời khai của Đấu trình bày. Ngoài ra, hồ sơ vụ án không thể hiện được việc Đấu khiếu nại về việc có cán bộ dùng nhục hình, ép cung và tại hai phiên tòa xét xử Đấu không có ý kiến gì. Từ đó cho thấy không có căn cứ chấp nhận việc thay đổi lời khai ban đầu của Đấu.

Kháng nghị của VKSND Cấp cao tại TP.HCM cũng cho rằng có căn cứ để xác định bị cáo Mít phạm tội trộm cắp tài sản. Tại bản án sơ thẩm vào cuối năm 2011 xét xử Đấu và đồng phạm, TAND huyện nhận định căn cứ lời khai của Đấu tại cơ quan điều tra khi vụ án được phát hiện năm 2010, kết quả điều tra công khai tại phiên tòa và chứng cứ khác, có căn cứ xác định Mít đã cùng đồng bọn trộm cắp tài sản. Cạnh đó, bản án sơ thẩm lần thứ nhất vào tháng 7-2018, TAND huyện cũng từng xử phạt Mít sáu tháng tù. Bản án sơ thẩm và bản án phúc thẩm lần thứ hai đều tuyên bị cáo Mít không phạm tội là không đánh giá đầy đủ, toàn diện các chứng cứ.

Từ đó, kháng nghị của VKS đề nghị tòa xử giám đốc thẩm theo hướng hủy cả hai bản án này để xét xử lại. Tại phiên xét xử giám đốc thẩm mới đây, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã chấp nhận kháng nghị này.

NGÂN NGA